زمینه های پذیرش و ستیزه با استبداد و بازتاب آن در امثال و حکم دهخدا، موضوع اصلی این رساله است. امثال و حکم، پرکاربردترین نوع ادبی عامیانه است و قانون و فلسفه ی توده ی مردم به شمار می آید. از آن رو که مثل، برخاسته از تجربه های حیات قومی است، با مطالعه ی آن می توان ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و غیره هر قوم را بازشناخت. ساختار سیاسی ایران تا دوره ی مشروطیت، با استبداد شناخته می شود که در آن، ...

بازشناسی و بازسازی یکی از قطعات مانوی تورفان معروف به ewangelyōnīg bāšāhān («سروده های انجیلی» یا «سرودهای انجیل») هدف اصلی این مقاله است. در این جا، نویسنده در بررسی ای نسخه شناسانه می کوشد نشان دهد که آیا قطعۀ m441 پاره ای از همان برگ دست نویس است که قطعه m507 از آن جدا شده است؟ پاسخ مثبت به این پرسش متن جدیدی را در یک پیکره در اختیار متخصصان مانوی قرار می دهد که عمدتاً مشتمل بر شرح شاعرانه ای...

با تشکیل دولت صفویه در آغاز سده ی دهم هجری( 907ه‍..ق.) مناسبات جدیدی میان ایران با همسایگان خود در شرق و غرب کشور نظیر عثمانیان، اوزبکان و گورکانیان هند، رقم زده شد که وجه غالب آن، درگیری های نظامی و کشمکش و ستیزه بود. در میان این دولت ها، تنش میان صفویان با اوزبکان و عثمانیان شدیدتر بوده و این ستیزه ها، جنگ های مهمی را بین طرفین شکل داد. درگیری های اوزبکان با صفویان از همان آغاز منجر به جنگ سر...

در این مقاله به مطالعه دینامیک تکاملی جامعه ای می پردازیم که از دو دسته افراد ستیزه جو و سازش گر تشکیل شده است. در این مدل از بازی، افراد همان بنگاه های اقتصادی هستند که دو به دو به طور تصادفی با یکدیگر تبادلات مالی انجام می دهند؛ البته افراد در طول بازی دارای رفتار ثابتی هستند و تکامل در دوره های متعددی از زمان بین افراد اتفاق می افتد. یک عملگر غیرخطی پیوسته را برای این بازی تکاملی در زمان گسس...

چکیده مناسبات دولت صفویه با همسایه غربی خود، دولت عثمانی، از همان زمان شاه اسماعیل اول (930- 907ه‍.ق.) توأم با کشمکش و ستیزه و درگیری¬های نظامی بود. نقطه عطف این ستیزه¬ها جنگ چالدران (در سال 920ه‍.ق.) بود که درگیری-های درازمدت بعدی را در پی داشت. با مرگ شاه عباس اول در 1038ه‍.ق. که در حیات خود توانسته بود چند بار عثمانیان را شکست دهد، و در آغاز سلطنت شاه صفی (1052- 1038ه‍.ق.)، بار دیگر عثمانیا...

به نظر می­ رسد در دهۀ دوم سدۀ بیست، یک گفتمان پسااستعماری به دو شاخۀ مجزا امّا مرتبط تقسیم شده باشد؛ بخش اوّل آن واکنش مردم تحت سلطۀ استعمار به فرهنگ و ادبیات و نوع نگاه آن­ ها است و چند سده پیشینه دارد؛ هر چند از دهۀ 1970 و با کتاب شرق­ شناسی ادوارد سعید شتاب گرفت و رنگ و بوی دیگری یافت. بخش دوم آن شامل واکنش هنرمندان و نویسندگان کشورهای سلطه­ گر، مثل کاریل چرچیل و هاوارد برنتن در انگلیس است که ...

فردوسی و شاهنامة او را می توان حاصل دو فرهنگ یا آبشخور فکری دانست؛ یک سوی فرهنگِ ایرانی و دیگر سوی فرهنگ اسلامی . هنگامی که او آهنگ سرودن شاهنامه را در سر می پرورانده، نزدیک به چهارصد سال از ورود اسلام به ایران گذشته است و بی گمان اندیشه های اسلامی بر او تأثیر و نفوذ داشته است. به جز تفکرات اسلامی، باورهای ادیان کهن و آدابِ باستانی، قطعاً بر فردوسی و اثر او تأثیر گذاشته است. در این فرصت تلاش بر آن...

چکیدهقصه از برجسته ترین و رایج ترین گونه های ادبیات عامه است. تصویرهایی از زندگی مردم زمانه، تضادهای طبقاتی و ستیزه جویی های اجتماعی، رفتار و روابط خانوادگی، گرایش های قومی و مذهبی، آداب و رسوم متداول را به زبان ساده و به صورت طنز بیان می کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تصویرسازی زنان در قصه های عامیانه ی مردم فارس است. روش پژوهش کیفی و رویکرد تحلیل داده های آن توصیفی- تفسیری است. روش جمع آوری دا...

جنگ های صلیبی (1096 ـ 1270 م) خشونت بارترین و خونین ترین برخورد اروپای سده میانه با ملت های مسلمان و تمدن اسلامی بود که خسارت های انسانی و مادی فراوانی به دنبال داشت. این نبردها منجر به توسعه ارضی اروپا، نجات مزار مقدس، اشغال دایمی سرزمین فلسطین و تشکیل امپراتوری اروپایی در جنوب و شرق مدیترانه نشد اما پی آمدهای مهمی به ویژه برای اروپاییان داشت که از پایه های اصلی نهضت رنسانس در اروپا محسوب می ش...

انقلاب اسلامی ایران انقلابی بزرگ است که در سطوح منطقه ای و بین المللی بازتاب گسترده ای داشته و انقلابی تأثیرگذار بوده است. در این پژوهش، بازتاب انقلاب اسلامی (ستیزه جویانه و حمایت گرانه) بر ایالات متحده امریکا به عنوان ابرقدرت جهانی و بزرگ ترین دشمن جمهوری اسلامی بررسی خواهد شد. فرضیه پژوهش آن است که در درجه نخست، انقلاب اسلامی ایران بر سیاست و حکومت ایالات متحده تأثیرات فزاینده ای داشته است. د...