یکی از شگردهای صائب نظیره گویی است. در دیوان او به نام حدود هشتاد شاعر اشاره شده است. بعد از مولوی، بیشترین استقبال و اقتفاهای صائب از حافظ است. صائب بیست و نه غزل را به استقبال غزل های حافظ سروده که در پایان غزل به نام او اشاره کرده است. علاوه بر این حدود 160 غزل دیگر حافظ را از جهت وزن، قافیه و ردیف تقلید کرده؛ امّا به اسم او اشاره نکرده است. گاهی اوقات نیز در مقابل یک غزل حافظ، چندین غزل سرود...

سبک معماری هر دوره، بازتابی از طیف اندیشه‌گان و گفتمان آن دوره است و به تبع دیگرگونی اوضاع اجتماعی و فرهنگی، دیگراندیشی و دیگربینی در تمامی سطوح آگاهی آدمی رخ می‌دهد. گفتمان مسلط هر دوره، بینش و خوانشی دیگرگون را می‌طلبد. یکی از مواردی که در عصر حافظ نیازمند دیگرخوانی است،عماری در دفتر حافظ است. واژگان معماری در دیوان حافظ دامنه‌ی گسترده‌ای دارد و جالب‌تر این که این واژگان، در زیرساخت و روساخت ...

یکی از مسائلی که در شیوه­شناسی شعر حافظ مورد بررسی است، گسستگی محور عمودی خیال و به زعم برخی حافظ­پژوهان نبودن توالی مفهومی میان بیت­های برخی از غزل­ها است، که از این رو حافظ از زمینه­سازان سبک هندی به شمار آمده است. در این جستار ما کوشیده­ایم تا با عنایت به جان­مایۀ شعر حافظ؛ یعنی عشق و بر پایۀ تداعی­ها و گسترش معنایی برخاسته از آن، که باعث آشفتگی و گسستگی ظاهری در پیوند بیت­ها می­شود، کانونی ...

چکیده از مباحث کهن نقد شعر و سبک شناسی، مبحث تأثیر و تأثر شاعران از یکدیگر و بر یکدیگر است. این اثر پذیری ها را استقبال، اقتفاء، اقتدا و ... خوانده اند که نه تنها معاصران را در بر می گیرد بلکه در متأخران بحث انگیزتر است. در تاریخ شعر فارسی چه در حوزه ی تأثیرپذیری و چه در میدان تأثیرگذاری، کمتر شاعری را با خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی می توان سنجید. تأثیر او بر شاعران دوره های بعد تا آنجاس...

دنیا به عنوان جایگاهی که انسان در آن قرار گرفته و برهه ای از حیات و زندگی خود را در آن می گذراند،از اهمیت بسیار خاصی برخوردار است.همان گونه که در تعالیم و آموزه های دینی ما به مبحث «دنیا» به شکل گسترده ای پرداخته شده ،در ادبیات فارسی نیز «دنیا» یکی از مطالب مضمون ساز بوده و شاعران ونویسندگان ادبی در موقعیت های مختلف به بیان دیدگاه خود در مورد «دنیا» پرداخته اند وبا تعابیر وتشبیهات گوناگون به ذم...

از نقطه نظر ساخت گرایان نقش اصلی ادبیات آشنایی زدایی است که از طریق برجسته سازی ایجاد می شود. از نظر لیچ (1969) برجسته سازی به دو صورت شکل می گیرد: از طریق هنجارگریزی که خود به انواع واژگانی، نحوی، آوایی، معنایی، سبکی، زمانی، نوشتاری و گویشی تقسیم می شود و از طریق قاعده افزایی که به عنوان ابزار نظم-آفرین خود را در توازن و تکرار آشکار می سازد. هر چند نظم به تنهایی نمی تواند ابزار شعر آفرین به شم...

چکیده اشعار حافظ نفوذ فوق العاده ای در اشعار شعرای پس از خود داشته است، به طوری که این تأثیرگذارری را می توان از عهد پس از وی تاکنون دنبال کرد و همین امر وی را شاعری پرآوازه و مطرح در تاریخ ادبیات ما ساخته است. ویژگی ها و مضامین و عناصر غنایی اشعار حافظ در اشعار شاعران پس از وی از جمله صائب تبریزی که به سرایش غزل نامبردارند، حضوری چشم گیر دارد. شاعران سبک هندی ضمن نوآوری در شعرگویی به این ش...

چکیده ندارد.

بسیاری از رباعیات منسوب به خیام در جای جای متون نظم فارسی به نام شاعران دیگر نیز ضبط شده ﺍست. این امر علاوه بر ایجاد تردید در مورد صحت انتساب رباعیات خیام، انتساب چنین رباعیاتی را به شاعران دیگر نیز دشوار ﻣﻰسازد. اختلاف در انتساب رباعیات تا حدی است که گاه برای یک رباعی نام هفت شاعر در منابع مختلف درج گشته است. بیش از یک سده است که پژوهشگران ایرانی و خارجی درباره صحت انتساب این قبیل رباعیات تحقی...