این پژوهش خط سیر موقعیت های سیمین دانشور، اولین رمان نویس زن در ادبیات ایران، را با تکیه بر جامعه شناسی تولیدکنندگان آثار ادبی پیر بوردیو ترسیم می نماید. در طرح بوردیو اثر هنری با ویژگی های تولیدکننده تبیین می شود. او در این راستا روش ساختارگرایی تکوینی را پیشنهاد می دهد. در ساختارگرایی تکوینی ساختار به لحاظ تاریخی مورد مطالعه قرار می گیرد. این روش تکوین ساخت اجتماعی میدان ادبی و شکل گیری منش ک...

در این مقاله، به بررسی نقش زنان در فعّالیّت¬های سیاسی انعکاس یافته در رمان¬های ساربان سرگردان، عطر رازیانه، راز سرزمین من و سمفونی مردگان پرداخته شده است. روش این پژوهش نیزتحلیلی و توصیفی است. شخصیت¬های زن در رمان نویسندگان زن، از نظر مشارکت سیاسی نقش فعّالی داشتند. آن¬ها نه تنها از آگاهی سیاسی بالایی برخوردار هستند و درباره مسائل سیاسی گوناگون جامعه به اظهارنظر می¬پردازند؛ بلکه خود عضو احزاب هستن...

در این مقاله، به بررسی نقش زنان در فعّالیّت¬های سیاسی انعکاس یافته در رمان¬های ساربان سرگردان، عطر رازیانه، راز سرزمین من و سمفونی مردگان پرداخته شده است. روش این پژوهش نیزتحلیلی و توصیفی است. شخصیت¬های زن در رمان نویسندگان زن، از نظر مشارکت سیاسی نقش فعّالی داشتند. آن¬ها نه تنها از آگاهی سیاسی بالایی برخوردار هستند و درباره مسائل سیاسی گوناگون جامعه به اظهارنظر می¬پردازند؛ بلکه خود عضو احزاب هستن...

شیزوفرنیا به معنای گسیختگی روحی و چندشخصیته بودن از مؤلفه­های شخصیت­های پسامدرنیستی است که در آثار پسامدرن، تفاوت آنها با شخصیت­های طبیعی نشان داده می­شود. شخصیت­های شیزوفرنیا چنان‌که دلوز و گتاری می­گویند، میل خود را برخلاف شخصیت­های ادیپی در ابژه خاصی محدود نمی­کنند و به ابژه­های متفاوتی می­اندیشند و از همین راه دچار پراکندگی و گسیختگی می­شوند. شخصیت­های اگزیستانسیال، پوچ‌گرا و آواره به این پ...

رمان دوجلدی «جزیرة سرگردانی» و «ساربان سرگردان» یک اثر رمزی است. دانشور برای استفاده از زبان غیر مستقیم رمز جهت بیان گفتنی‌های گوناگون از فنون متنوعی استفاده کرده است که همگی بدیع­اند و در عین حال کشف آن‌ها تابعی از سازمان‌بندی متن داستان است؛ استفاده از صحنه‌های خاص، واژه‌های ناگزیر از تفسیر، وصفهای رمزی، فراوانی حواشی، جملات معترضه، زمان‌های خاص و معروف، شعارهای مشهور، مکانهای سیاسی، مفاهیم...

رمان و داستان کوتاه به زندگی فرد در اجتماع می پردازند به همین دلیل با جامعه رابطه ی تنگاتنگی دارند؛ از انجا که اصلی ترین مشخصه ی این گونه های داستانی واقع گرایی است، آینه ای هستند که زندگی واقعی را بازتاب می دهند. این پژوهش در مورد بررسی سیمای زن ایرانی در سه رمان سیمین دانشور: سووشون، جزیره ی سرگردانی و ساربان سرگردان و هفت داستان کوتاه از داستان های جلال آل احمد به نام های سمنو پزان،زن زیاد...

نشانه‌شناسی اجتماعی از رویکردهای نوین بینارشته‌ای در حوزه پژوهش‌های ادبی‌ است که تأویل نشانه‌ها در متن را با توجه به خاستگاه اجتماعی گفتمان مورد مطالعه قرار می‌دهد. کلنکن‌برگ از نظریه‌پردازان این حوزه‌‌، با تبیین پاره‌ای از مفاهیم نشانه‌شناسی اجتماعی نظیر "هنجارها"‌‌، "نیروهای دوگانه رمزگان‌های نشانه‌ای" و "امنیت یا عدم امنیت نشانه‌ای" سازوکارها و کارکردهای بدیعی برای حضور نشانه‌ها در متن متصّور...

ادبیات داستانی معاصر امروزه با واژه هایی مثل مدرن و پست مدرن زیاد سر و کار دارد و جامعه ی ایرانی در پی یافتن برترین تالیف هایی است که اولا بتواند با تبیین زیر بناهای فکری و فلسفی این جریان آشنا شود و ثانیا نمودهای آن را در ادبیات داستانی– که پرطرفدارترین و پر مخاطب ترین نوع ادبی است– بیابد. اگرچه تمامی صاحب نظران اتفاق نظر دارند که برای این دو واژه، معنا و قطعیتی قریب به یقین نمی توان قائل شد؛ ...

به رغم جایگاه رفیعی که سیمین دانشور در ادبیات مدرن فارسی کسب کرده است، آثار او کمتر مورد بررسیهای نقادانۀ نظام مند قرار گرفته اند. مقالۀ حاضر کوششی است در اثبات این برنهاد که دو رمان اخیر دانشمند (جزیرۀ سرگردانی و ساربان سرگردان) مبیّن پویایی این نویسنده و توان چشمگیر او برای داستان نویسی به سبک و سیاق پسامد رنیستی است. از آنجا که "پسامد رنیسم" اصطلاحی چند معناست و نظریه های گوناگونی دربارۀ آن م...

محیط جغرافیایی و اقلیم هر منطقه از عوامل مهم در شکل‌دهی باورها و افسانه‌های بومی آن منطقه است. در بینش اسطوره‌ای و عرفانی، همۀ موجودات جاندار بوده و قوۀ ادراک دارند. در آثار داستان‌نویسان جنوب، عناصر طبیعت به‌عنوان شخصیت‌های بازمانده از اساطیر کهن، در فضاسازی و پیشبرد جریان داستان نقش دارند. نخل یکی از این عناصر طبیعی است که نقش عمده‌ای در برخی از این داستان‌ها دارد. پژوهش حاضربا رویکردی توصیفی...