گفتمان مجموعه ای از نشانه هاست که به صورت فراگیر به شکل دهی رفتارهای فردی و اجتماعی جامعه می پردازد. در هر نظم گفتمانی مجموعه ای از قوانین و قراردادها وضع می-شود که به ساختاربندی اصول گفتمانی می پردازد. کنش گران اجتماعی با هدف های ایدئولوژیک مدنظر خود اقدام به واردکردن نشانه ها در چارچوب گفتمانی خود می کنند و این جاست که زبان به عنوان بخش مهم سازنده گفتمان وارد عرصه می شود و به صورت نرم-افزاری ...

یکی از مهم‌ترین و اثربخش‌ترین جنبه‌های اعجاز بیانی قرآن کریم ، موضوع دقت واژگان این کتاب الهی و رازهای نهفته در چرایی گزینش هر یک از حروف و الفاظ آن است. این موضوع، که بیشتر باید رد پای آن را در مبحث اطناب از دانش معانی پی گرفت، کم‌کم در دهه‌های اخیر جای خود را در مجامع علمی مسلمانان باز کرده است. یکی از فروع این موضوع، بحث عدم زیادت واژگان و در پی آن عدم حشو و اضافه‌گویی در قرآن کریم است. در ا...

چکیدهپیرامون صفات ذاتی خداوند دو دیدگاه عمده وجود دارد. فلاسفه اسلامی قبل از صدرا و متکلمان امامیه عینیت صفات و ذات را برگزیدند. دسته ای از متکلمان غیر امامیه مانند اشاعره و کرامیه قائل به زیادت صفات بر ذات شدند ملاصدرا با رد کردن دیدگاه متکلمین غیر امامیه ادعای فلاسفه و متکلمان امامیه قبل از خود را که تنها با مبنا قرار دادن بساطت ذات، کثرت صفات را از ذات واجب نفی کردند؛ برگزید و ادعای عینیت صف...

چکیدهپیرامون صفات ذاتی خداوند دو دیدگاه عمده وجود دارد. فلاسفه اسلامی قبل از صدرا و متکلمان امامیه عینیت صفات و ذات را برگزیدند. دسته ای از متکلمان غیر امامیه مانند اشاعره و کرامیه قائل به زیادت صفات بر ذات شدند ملاصدرا با رد کردن دیدگاه متکلمین غیر امامیه ادعای فلاسفه و متکلمان امامیه قبل از خود را که تنها با مبنا قرار دادن بساطت ذات، کثرت صفات را از ذات واجب نفی کردند؛ برگزید و ادعای عینیت صف...

هدف این مقاله ارزیابی موضوع «غرب شناسی» با تأکید بر بسترهای فرهنگی و تاریخی در جوامع اسلامی است. یافته ها نشان می دهد که غرب شناسی برساختی گفتمانی و عموماً انتقادی در مقابل «شرق شناسی» است. شکل انتقادی این گفتمان، خاص کشورهای مسلمان است که به منظور شناسایی و حفظ هویت خود، غیریت سازی می کنند. مهم ترین تمایز این گفتمان از شرق شناسی این است که غرب شناسی برساخته ای دفاعی است تا هژمونیک. غرب شناسی ان...

در سده نهم هجری جنبش صوفیان به صورت یک قدرت سیاسی نیرومند در ایران  ظهور کرد و حکومت جدیدی به نام پادشاهی صفویه تأسیس نمود. در این مقطع صوفیان با سیاسی ساختن مذهب تشیع، از آن به عنوان دال برتر گفتمان ملی­گرایی بهره بردند. تلاقی مذهب و ملیت در گفتمان صفوی باعث شد تا بعد از حدود نهصد سال –پس از ساسانیان-  وحدت دینی مبنای وحدت سیاسی قرار گرفته و هویت ملی در ایران سربرآورد. در این شرایط گفتمان تشیع...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، عربستان سعودی ایدئولوژی جمهوری اسلامی ایران را مانعی بر ادامه سیاست دو ستونی نیکسونی قلمداد نموده و انقلاب اسلامی ایران را موجب سلب امنیت وجودی خود تلقی نمود. سیاست خارجی عربستان سعودی که بر پایه ایدئولوژیک وهابی و مبتنی بر حفظ وضع موجود قرار گرفته بود با سیاستِ خارجیِ جمهوریِ اسلامیِ ایران که بر گرفته از نگرش شیعه، ایدئولوژی حکومتی امام خمینی(ره) بود در تعارض قرار گرفته...

پس از حمله آمریکا به عراق درسال 2003 که به سقوط رژیم صدام منجر شد، عراق همچون افغانستان به صحنة کارزار نیروهای سلفی ـ جهادی با اشغال گران آمریکایی تبدیل گردید. این نیروها که در افغانستان دارای تجربه و شبکه منظم و منسجمی برای مقابله با اشغال گری شوروی بودند در عراق نیز با اتکاء به این توانایی ها توانستند چالش ها و مخاطرات نظامی و امنیتی جدی برای آمریکا ایجاد نمایند و در ادامه نیز در تقابل با دول...

هدف: در این مقاله برآنیم تا با عنایت به دیدگاههای امام خمینی(ره) ضمن استخراج آرا و اندیشه های ایشان در این رابطه، به غیریت سازی از گفتمان حاکم بر دانش روابط بین الملل بپردازیم. روش: پژوهش حاضر با تبعیت ازروش تحلیل گفتمان، به عنوان یکی از اقسام روشهای کیفی موجود، به بررسی جایگاه نظریۀ روابط بین الملل در اسلام و اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ره) به طور اخص پرداخته است. یافته ها: در این مقاله ضمن انتقاد...