برشمارى روابط مادى و معنوى متقابل انسان و طبیعت از نگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. انسان از یک نظر جزئى از طبیعت است و با آن رابطه‌هاى چند جانبه، بیولوژیک، معرفتى و حقوقى دارد.  انسان در طبیعت زاده مى‌شود، مى‌بالد و مى‌میرد و این بخشى از رابطه دوسویه انسان و طبیعت است. انتساب آفرینش انسان و طبیعت به پروردگار یگانه هستى، خود پیامدار نتایج و نکته‌هاى چندى از رابطه متقابل وهماهنگى آن دو مى‌...

 انسان آرمانى و شخصیّت انسان از نگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. قرآن مى‌گوید هر انسانى بر اساس ساختار وجودى خود، عمل مى‌کند و کردار آدمى، بر الگوى شخصیّت درونى وى استوار است. نویسنده با این رویکرد، نخست تعریف "شخصیّت" را از نگاه روان شناسان مورد بررسى قرار داده و پس از آن به تعریف "شخصیت" از نگاه قرآن پرداخته و معتقد است بر اساس آیات قرآن، انسان داراى دو نوع شخصیّت است: شخصیت عام انسانى و شخصی...

 دیدگاه اهل‌بیت(ع) در تحریف ناپذیرى قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. روایات معصومین(ع) درباره عدم تحریف قرآن به چند گروه تقسیم مى‌شود: 1. روایاتى که ملاک درستى و نادرستى احادیث را آیات قرآن معرفى مى‌کند، 2. روایات ارجاع دهنده مردم به قرآن در فتنه‌ها و بحران‌هاى فکرى و ابهامهاى معرفتى، 3. احادیثى که تمسک به قرآن و سنت را شرط نجات از گمراهى شمرده‌اند، 4. روایاتى که در آنها اهل‌بیت به آیات قرآن تمس...

سبک زندگى، مفهوم جدیدى است. از زمان طرح نظرى آن در معناى امروزین، بیش از چند دهه )سالهاى دهه 60 میلادى( نمى‏گذرد. بخشى از ابهام درباره مفهوم سبک زندگى، به مسائل منطقى - زبانى و بخشى دیگر، به بستر فرهنگى - جامعه‏شناختى، که از آن برآمده، بازمى‏گردد. از سویى، ویژگى میان‏رشته‏اى مطالعات مربوط به سبک زندگى به ابهام مفهومى آن دامن زده است. سبک زندگى، مجموعه‏اى از عناصر پیوسته به هم است و افراد، سازوا...

از مفاهیم «سلطه کاریزماتیک» (مشتق از کاریزما) و «سلطه فرّه‌مندانه»(مشتق از فرّه) در جامعه‌شناسی به‌طور عام، و جامعه‌شناسی سیاسی به‌طور خاص، برداشت‌های گوناگون و بعضاً متناقضی صورت گرفته است. برخی از محققان و مترجمان در آثار تألیفی یا ترجمه‌ای خود بر حسب عادت‌، این دو مفهوم را مترادف با یکدیگر به کار برده‌اند. این در حالی است که تفاوت‌های بنیادینی بین این دو مفهوم وجود دارد. در این مقاله سعی شده اس...

 شناخت‌شناسى از دیدگاه قرآن در آثار استاد شهید مطهرى مورد بررسى قرار گرفته است.  نویسنده، پس از تقسیم فلسفه به دو بخش هستى‌شناسى و شناخت‌شناسى، از شناخت حسى و فراحسى سخن به میان آورده است و شناخت‌شناسى - Epistemology - را به علم تفسیر جهان و نفوذ انسان به حقیقت هستى تا فراسوى طبیعت تعریف کرده و تاریخچه شناخت را گذرا آورده است. در ادامه به اهمیّت مسأله شناخت در آثار استاد مطهرى پرداخته و توجّه به...

در گذشته، فلسفه آموزش و رویکردهاى برنامه‌ریزى درسى صرفاً به انتقال مجموعه‌اى از دانشى سازمان‌یافته یا ایجاد و ارتقاى نظام ارزشى حاکم بر رفتارهاى فرد و جامعه محدود مى‌شد، به‌طوریکه طى چندین قرن و با کوشش‌هاى دانشگاه‌ها و مراکز جدیدِ اغلب رشته‌هاى علمى از جمله اقتصاد، برنامه‌هاى درسى تخصصى و تک‌رشته‌اى به‌وجود آمد. اما امروزه، فلسفه آموزش و رویکردهاى برنامه‌ریزى درسى را توسعه داده‌اند و از روش‌هایى...

کارل پاپر بر آن بود تا برداشتى از فعالیت علمى، به عنوان جستوجویى معقول براى دست یابى به حقیقت درباره ى طبیعت ارائه دهد که به هیچ عنوان متکى بر استقرا نباشد. از نظر او تحقیقات علمى تماماً مبتنى بر استنتاجات قیاسى است و دانشمندان هیچ گاه در گزینش نظریات به حمایت استقرایى متوسل نمى شوند. به عقیده ى پاپر موضع دانشمندان در مقابل نظریاتشان، موضع نقد و ابطال است، نه تأیید و اثبات; به طورى که با پذیرش ص...

 طرح پرسشها و تأمّلاتى درباره روش تفسیر قرآن به قرآن است. نویسنده، نخست از محدودیتهاى این روش هم در ناحیه نگاه متقابل آیات به یکدیگر و هم از لحاظ احاطه مفسّر سخن گفته، سپس پرسشهایى را در این زمینه مطرح کرده است. در ادامه از نقش عقل در روش تفسیر قرآن به قرآن پرسیده و این سؤال را مطرح کرده است که در صورت تعارض تأمل عقلى با ره‌آورد روش فوق چه باید کرد؟  در ادامه از جایگاه سنت و روایات در این روش سخ...