در حال حاضر روایت تنها به قصه و داستان محدود نمی شود؛ بلکه تمامی جنبه ی زندگی ما را شامل می شود. روایت در محدوده ی یک بیت یا حتی یک مصرع نیز وجود دارد؛ بنابراین اشعار حافظ با وجود استقلال ابیات از این منظر نیز قابل بررسی است. با وجود اینکه ارتباط عمودی غزلیات حافظ نسبت به دیگر شاعران کمتر است و این شاعر بزرگ به استقلال ابیات شهرت دارد؛ اما غزلیاتی هستند که برخی از جنبه های روایت در آن ها مشهود ...

داستان مطرب پیراسرارالتوحید، درمصیبت نامۀ عطار و مثنوی­مولوی، با تغییر عناصر داستانی، پیام و محتوا و شخصیت­های داستان به­کارگرفته شده است و موضوع اصلی آن، سماع عارفانه وممنوعیت و مقبولیت آن است که هر سه متن، بدان توجه ویژه داشته­اند. قهرمان اصلی داستان اسرارالتوحید و داستان عطار، خود ابوسعید است؛ امّا شخصیت اصلی داستان مولوی، خلیفۀ دوم است که برگرایش مذهبی مولوی و واردکردن گفتمان صریح دینی در مت...

شاعران پارسی­سرا از ابتدای پیدایش شعر، از ظرفیّت­های گوناگون زبان و الفاظ برای کشف مضامین تازه و بکر بهره برده­اند. با وجود پژوهش­های متعدّدی که در این باره انجام شده­است، واژه­هایی وجود دارند  که علیرغم داشتن بسامد بالا و نقش قابل تأمّل آن­ها در پهنه­ی ادب فارسی، تاکنون تحقیق و پژوهشی درباره­ی آن واژه­ها صورت نگرفته­است. واژ­ه­ی «اسپند» از جمله­ی آن واژه­هاست. پژوهش حاضر سیر تحوّل و تطوّر معنایی ای...

در این مقاله چگونگی ویژگیهای ذهن کودک در ارتباط با آغاز و رشد زبان برپایه سه فرضیه عمده یعنی فرضیه اسکینر باعنوان((شرطی شدگی رفتار زبانی)) ‘ فرضیه پیاژه با عنوان((زبان آموزی و بناگرایی شناخت )) و فرضیه چامسکی با عنوان((ذاتی گرایی زبان)) ارائه و بررسی می شود. پس از ارائه هر فرضیه کمبودها و نارساییهای آن براساس نظر پژوهشگران دیگر بیان می گردد. در این مقاله ‘ همچنین نقاط قوت فرضیه های یاد شده به و...

بهره گیری از زبان نمادین یا رمزی همواره مورد توجّه شعرا، نویسندگان و هنرمندان بوده است. ظرفیت بالای عنصر زیبایی بخش رمز، به همة انواع ادب حماسی، غنایی، عرفانی، نمایشی و تعلیمی امکاناتی فراوان داده است تا شاعر، نویسنده و هنرمند بتواند اثری از هر نظر برجسته و متمایز بیافریند. ادبیات عرفانی جولانگاه و پهنة زبان نمادها است و عرفا برای بهره گیری بیشتر از مفاهیم واژگان و موضوع «غیرت عرفانی» و اینکه اف...