با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دسامبر1991، و ظهور جمهوری های تازه استقلال یافته، تعداد کشورهای ساحلی حوزه خزر از دو کشور به پنج کشور افزایش یافت و این مسئله موجب روند جدیدی در منطقه گردید.دریای خزر یکی از محورهای مهم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران و از مسائل تاثیر گذار برامنیت ملی کشورمان است.رژیم حقوقی این دریا طی سال های اخیر محور تحرکات سیاست خارجی کشورهای پیرامون این دریا بوده است وتا کنون ...

این مقاله اساسا به بررسی وضعیت حقوقی دریای خزر در دو قلمرو زمانی‌ گذشته و حال می‌پردازد.در این رابطه سعی شده است تا ضمن طرح دیدگاههای مختلف‌ در زمینهء رژیم حقوقی این دریا،به رویه حقوقی جاری میان کشورهای ساحلی نیر پرداخته‌ شود.براساس استدلال این نوشتار،توافقات دو و سه‌جانبه میان این دسته از کشورها می‌رود تا به یک همگرایی حقوقی تبدیل شود و چنانچه ایران همچنان به مواضع حقوقی پیشین‌ خود اصرار ورزد ...

یکی از زنده‌ترین و البته پیچیده‌ترین وقایع حقوقی- سیاسی منطقۀ خزر را می‌توان رژیم حقوقی حل‌نشدۀ دریای خزر به‌حساب آورد. دریای خزر به‌عنوان یک دریای بسته از گذشتۀ پرفراز‌و‌نشیبی در زمینه رژیم حقوقی خود برخوردار بوده و شاید نتوان چشم‌انداز مشخصی از آیندۀ آن را ترسیم کرد. در حال حاضر کشورهای حاشیۀ خزر در زمینۀ محیط زیست و محدودۀ آب‌های سرزمینی و منطقۀ ویژۀ ماهیگیری به توافقات نسبتاً مشخصی دست یافته...

کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر(کنوانسیون آکتائو) با هدف پی‌ریزی یک رژیم حقوقی نوین برای دریای خزر بین پنج کشور ساحلی آن بسته شده است. از عناصر اصلی این رژیم حقوقی، مسئلۀ خطوط لولۀ زیردریایی نفت‌وگاز است که مدت‌ها بین کشورهای ساحلی محل نزاع بوده است، زیرا ایران و روسیه ظاهراً از نظر آثار زیست‌محیطی خطوط لولۀ زیردریایی نفت‌وگاز و در واقع برای حفظ منافع سیاسی و اقتصادی خود خواستار این بودند که ساخ...

با فروپاشی شوروی و استقلال قزاقستان، از نگاه این کشور قراردادهای 1921 و 1940 مابین شوروی و ایران در مورد دریای خزر، مشروعیت خود را از دست داد و مسئله رژیم حقوقی دریای خزر بوجود آمد. قزاقستان به عنوان یکی از جمهوری­های تازه استقلال یافته بدنبال ایجاد یک نظام حقوقی تازه برای دریای خزر می­باشد که در این مقاله سعی شده است تا دیدگاه­ها و سیاست­های قزاقستان در قبال نحوه بهره­برداری کشورهای ساحلی دریا...

چکیده پس از فروپاشی اتحاد شوروی منطقه آسیای مرکزی وقفقاز به عرصه های رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل شده است این منطقه به لحاظ استراتژیک و به دلیل وجود ذخایر زیر زمینی نفت وگاز به منطقه مورد توجه قدرت های منطقه ای وفرامنطقه ا ی تبدیل شده است همچنین جنگ وناآرامی وبی ثباتی و مشکلات اقتصادی کشورهای تازه استقلال یافته فرصتی برای بهره برداری اعمال سیاست های امنیتی واقتصادی برای این قدر...

اصولاً برقراری روابط تجاری ـ اقتصادی عمیق بین کشورها، مستلزم وجود بسترها و زمینه­های هم­تکمیلی است. بسترهای و زمینه­های هم­تکمیلی در برقراری روابط اقتصادی، همچون ظرف اصلی و بستر پویای روابط تجاری ـ اقتصادی بین کشورها عمل می­کنند. روابط تجاری ـ اقتصادی ایران با جمهوری آذربایجان نیز از این امر مستثنا نیست. در روابط اقتصادی بین ایران و جمهوری آذربایجان، تعلقات ژئوپلیتیکی گوناگونی، از جمله اشتراکات ...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تحولات گسترده ای را در سطح جهانی و منطقه ای در پی داشت. یکی از این تحولات افزایش تعداد کشورهای ساحلی دریای خزر از دو کشور به پنج کشور بود. همگام با دگرگونی شدن نظام جهانی، و همزمان با تحول ساختار ژئوپلیتیک تک قطبی جهان کنونی به نظام متعادلتر چند قطبی، موقعیت جدید دریای خزر به عنوان یک زیر نظام ژئوپولیتیک جهانی مهم تثبیت میشود. همچنین با گسترش جهانی شدن اقتصاد بازار از...

محصور بودن دریای خزردرمیان خشکی و ناکار آمد بودن عهدنامه مودت 1921 وقرداد1940ایران و شوروی سابق درباره موضوعات جدیدوموقعیت ژئوپلیتکی وژئواکونومیکی خزروافزایش فعالیت های نظامی کشورهای ساحلی دریای خزروالودگی دریا واختلاف شدید برسر منابع نفت وگاز مشترک از دیگر عواملی است که لزوم تکمیل رژیم حقوقی این دریا را آشکار می سازد.مشکلات عمده بر سر ذخایر نفت و گاز منطقه خزر در نبود یک توافقنامه بین پنج کشور...

برگزاری دومین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر در 24 مهر ماه 1386 موفقیت بزرگی برای دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به شمار می آید؛ زیرا که اجلاس اول سران که در عشق آباد در اردیبهشت 1381 برگزار شد نه تنها نتیجه مشخصی در پی نداشت بلکه شرایط سیاسی و امنیتی منطقه را به شدت آشفته کرد. در اجلاس تهران دومین سند سیاسی بین روسای جمهور کشور های ساحلی دریای خزر در یک بند و 25 ماده به تصویب رسید که می توان...