معماری و جامعه ارتباط نزدیک و تنگاتنگی باهم دارند؛ چنانکه تغییر انسان و جامعه به معنای تغییر ارزشها و هنجارهای اجتماعی است که رفتار و گرایشهای جامعه را تغییر می دهد. این تغییر باعث تحول دائمی معماری می شود، به طوری‌که دیده می شود که ارزشهای معماری دیروز تبدیل به ضد ارزشهای امروز می شوند. بر این اساس، در نظرگیری جایگاه اندیشه اجتماعی در شکلدهی به معماری و شهرسازی معاصر خاصه در عصر جهانی شدن، از ...

در این مقاله به چگونگی «روش شناخت معماری» بر اساس تجربه نویسندگان مقاله در بررسی رویکردهای مختلف به شناخت معماری ایران و مطالعه 87 خانه تاریخی (پیش از 1300 هـ.ش) در 6 شهر مختلف‌الاقلیم کشور یعنی رشت، کرمان، کاشان، بوشهر، همدان و شیراز پرداخته می‌شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که روش ‌شناخت علاوه بر گرد‌آوردی داده‌ها، شناسایی و انتخاب دانش‌هایی است که پژوهشگر را در گزینش داده‌ها و پردازش آنه...

موضوع این مقاله معرفتشناسی فازی و دلالتهای روششناختی آن در معماری و شهرسازی با تاکید بر ضرورت اتخاذ رویکردهای علمی و روش شناسانه در پژوهش های معماری و شهرسازی، برخلاف برخی عقاید و نظرات است. مدعای تبیینی این مقاله آن است که زیربنای معرفت شناسی علوم معماری و شهرسازی بر پایه های روایت دو ارزشی صفر و یک از حقیقت استوار است، که این نوع روایت از حقیقت علمی، با واقعیت های این علوم ناسازگار است؛ چرا ک...

هنر ایرانی در زمان قاجار به واسطه ی ارتباط این دوره با غرب پیشرفت چشم گیری داشته و هنرمندان زیادی در این دوران به اروپا و کشورهای غربی سفر کردند، تاریخ قاجاریه و از جمله سفرنامه های ایرانیان به فرنگ به عنوان منبع مهم متنی در هنرِ معماری قاجار مطرح می باشد. در این زمینه، تزئین مهم ترین عنصری است که تاکنون در هنرهای مختلف ایرانی نقش پررنگ داشته است. تزئینات معماری که به شکل های مختلف، خود را در نم...

پراکندگی پژوهش­های معاصر معماری که با ورود شرق­شناسان به سرزمین­های کهن آسیایی از جمله ایران آغاز شده است. در مطالعات محققین بومی نیز به چشم می­خورد. می­توان این پراکنده گویی­ها را محصول اثبات­گرایی و تجربه­گرایی علم مدرن دانست. در نظریات پسا اثبات­گرایی سعی شده است از نگاهی کل نگر به ارتباط بین علوم دقت شود و بوم شناسی فرهنگی از چنین دیدگاهی نظرات پراکنده محققین بویژه بوم شناسان و فرهنگ شناسان...

پرسش از مأموریت معماری و نسبتی که با انسان به عنوان هنرمند یا مخاطب دارد، بدون پرداختن به مسأله واقعیت و چگونگی معرفت ممکن نیست. معماری اسلامی به عنوان پدیده�ای انسانی محصول آگاهی انسان درباره کلیه جنبه های مختلف علمی، مهندسی، و هنری است. بنابراین روشن کردن چیستی و چگونگی آگاهی و معرفت� و روش ها و� ابزار� های فهم آن می�تواند کمک شایانی به فهم و ادراک اثر کند. بدین�سان این پژوهش با حرکت از مفهو...

همزمان با شروع نهضت ترجمه در جهان اسلام، تعداد بسیاری از منابع فلسفی و الهیات به زبان عربی برگردان شد و اندیشمندان از این منابع استفاده کردند. فلوطین از فیلسوفان قرن سوم میلادی با فلسفه نو افلاطونی، به دلیل نزدیک کردن اندیشه‌های افلاطون و ارسطو به یکدیگر توانست بر اندیشه‌های بسیاری از فیلسوفان اسلامی، تأثیر گذارد؛ چنان که می‌توان اثر بسیاری از اندیشه‌های فلوطین را در افکار فلسفی عارفان اسلامی، ...

این مقاله با هدف ارتقاء مفهوم معماری پایدار، در پی پاسخ به این سوال است که "چگونه می­توان رابطه هم افزایی میان معماری و طبیعت برقرار ساخت؟" در این مسیر با بهره­گیری از روشی کیفی و ترکیبی، پس از آسیب شناسی تفکر پایداری محیطی در معماری بر پایه متون حوزه دانش پایداری و معرفی شکل مطلوب رابطه معماری و طبیعت مبتنی بر مبانی ایرانی اسلامی و تلخیص و تفهیم محتوای این متون از طریق روش تحلیل محتوا، سعی کرد...

از مهم ترین پرسش های مطرح در باستان شناسی دو استان هم جوار گیلان و مازندران، چگونگی استقرارهای دوران پیش از تاریخ و به ویژه عصر آهن در منطقه است. وجود یا عدم وجود معماری دائمی، نوع معماری و نیز مصالح به کار رفته در آن ها، با وجود اهمیتی که در بازسازی ساز و کارهای معیشتی دارند، در مطالعات باستان شناسی گیلان و مازندران به طور روش مند مورد بررسی قرار نگرفته اند. این در حالی است که عمده فعالیت های ...