ارتباط و همکاری روحانیت و روشنفکران در تحولات یکصدساله اخیر کشور ایران منشاء¬رویدادهای سرنوشت¬سازی بوده¬است. چنانکه تاثیر آن در جریان نهضت مشروطه، ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی انکار ناپذیر می¬باشد. نکته قابل توجه در این وقایع سه¬گانه، اتحاد و همکاری نزدیک بین روحانیون و روشنفکران در ابتدای مبارزه و دوری و تفرقه پس از آن می¬باشد. در جریان نهضت مشروطه و ملی شدن صنعت نفت جدایی روحانیت و روشنفک...

چکیده عمده تحلیل‌گرانِ تاریخ ایران پیش از انقلاب اسلامی، روحانیت شیعه را بر خلاف روحانیت اهل سنت، نهادی «متحد جامعه مدنی» و نه «متحد دولت» تلقی کرده‎اند. درواقع، جز در مواردی اندک در دوره‎های معدودی از اواخر صفویه و اوایل قاجار که پیوند نزدیکی میان «نهاد دین» و «نهاد دولت و سلطنت» پدید می‎<stro...

این مقاله به معرفی و نقد کتاب چالش مذهب و مدرنیسم می پردازد کتابی که چگکونگی شکل گیری اندیشه اتحاد اسلام و سپس تطور آن به اندیشه حکومت اسلامی یا ولایت فقیه را در ایران بررسی می نماید این اثر از جنبه پردازش موضوع برجستگی هایی دارد اما در بررسی و ارایه اندیشه علمای مشروطه خواه و مشروعه خواه دچار اشتباه می شود که این مقاله درصدد تبیین و تحلیل نقادانه آن است.

زینب معروف به بی بی شاه، زینب باجی، دهباشی زینب و زینب پاشا، یکی از مشروطه خواهان و زنان مبارز بنام دوره مظفری، زنی تبریزی الاصل که برای اولین بار در تاریخ ایران در دوره قاجار با چهل نفر از شیرزنان تبریز، با ستم پیشگان و به موازات آن، با نابرابریهای جنسیتی – که نظام فئودالی و دیدگاههای سنتی به زنان تحمیل کرده بودند به جنگ پرداخت.

تبریز یکی از کانون های مهم انقلاب مشروطیت بود. با پیروزی مشروطیت و تشکیل انجمن ایالتی، نقش گروه های مختلف محلات تبریز از قشر کارگر تهی دست شهر گرفته تا مجاهدان، واعظان، روشنفکران، و تجار بسیار مؤثر و چشم گیر شد. به خواست انجمن ایالتی، در محلات تبریز انجمن های فرعی شکل گرفتند. از آن پس اعضای انجمن های محلات که نمایندۀ انجمن مرکزی در محلۀ خود به شمار می آمدند، به فعالیت های سیاسی و فرهنگی پرداختن...

چکیده: شیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطه‌ای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم کردن مشروطه مشروعه به مخالفت با آنان برخواست، اما روشنفکران موفق شدند بر موج ضد استبدادی جامعه سوار شده و شیخ را طرفدار...

موضوع این تحقیق بررسی گفتار سیاسی جریان های دینی فعال در انقلاب مشروطه بر مبنای روش تحلیل گفتمان است.براین اساس، گفتار دو جریان دینی مشروطه طلب ومشروعه خواه مورد بررسی قرار گرفته است . علمای مشروطه طلب با محور قرا دادن مفهوم تحدید استبداد به فصل بندی نشانه ها ومفاهیمی مانند : قانون، توسعه، آگاهی، اراده، آزادی،مساوات،ملت،وکالت وانتخاب پرداخته اند و بر اساس آن نظام معنایی گفتار خود را شکل داده ان...

به رغم بنیادهای متباین دین و دولت، با برآمدن صفویه به عنوان نخستین دولت ملی در ایران که به پیوند دین و دولت منجر گردید، بنیادهای سلطنت از مشروعیتی دینی برخوردار گشتند و روحانیت و علمای شیعه نیز در این جایگاه از نقشی بنیادین در ترویج فرهنگ تشیّع، بسترسازی برای عمل به قوانین و احکام فقهی شیعه، احیای امر به معروف و نهی از منکر، تأمین مصالح عامّه و دفاع از حقوق مردم و سرانجام تعمیق و بسط مباحث علمی د...

زینب معروف به بی بی شاه، زینب باجی، دهباشی زینب و زینب پاشا، یکی از مشروطه خواهان و زنان مبارز بنام دوره مظفری، زنی تبریزی الاصل که برای اولین بار در تاریخ ایران در دوره قاجار با چهل نفر از شیرزنان تبریز، با ستم پیشگان و به موازات آن، با نابرابریهای جنسیتی – که نظام فئودالی و دیدگاههای سنتی به زنان تحمیل کرده بودند به جنگ پرداخت.

پژوهش حاضر نگاهی گذرا به ویژگی ها و دگرگونی های مفهوم سیاسی، اجتماعی آزادی در عصر مشروطیت و اندیشمندان آن است، نهضت مشروطیت (1906م/1285ش) حرکتی مهم به شمار می رود که راه دگرگونی سیاسی و اجتماعی جامعه را به سمت و سویی جدا ، از دوره های پیش گشود. به دلیل اینکه اندیشه های مدرنیته وارد فضای گفتمان سنتی ایران می شود و ارزش ها و باورهای متفاوتی را مطرح می کند، مفهوم آزادی در عصر مشروطه با مفمهوم سنتی...