دین جِینی از ادیان کهن هندی است که بیش از بیست و پنج قرن پیشینه دارد و به اصطلاح از ادیان ناستیکه و یا غیر ارتدوکس هندی شمرده می‌شود‌‌. مسئلۀ روح که در این مکتب از آن به عنوان جیوَه یاد می‌شود از مفاهیم مهم این دین به‌حساب می‌آید و یکی از دو مقولۀ اصلی هستی‌شناختی و نیز یکی از موضوعات اصلی فلسفۀ جَینی و نخستین آنهاست‌‌. جَین‌ها اصل وجود روح را امری شهودی می‌دانند‌‌، با این‌همه، دلایلی نیز بر وجود آ...

واژه «روح» از واژه‌های پر رمز و راز و ابهام‌آمیز در حوزه‌های دین، فلسفه، عرفان و روان‌شناسی است.این کلمه با گویشی یکسان در زبان‌های عبری و عربی به کار رفته و در تورات، انجیل و قرآن کریم کاربرد فراوانی یافته است.این مقاله، با ارایه معنای لغوی و اصطلاحی روح در زبان عربی و ضمن اشاره به نمونه‌هایی از کاربرد آن در کتاب مقدس، به بیان مفهوم و مصداق آن در قرآن کریم پرداخته است.نویسنده معتقد است که بسیا...

در این مقاله، تثلیث پدر، پسر، روح القدس که یکی از انگاره های بنیادینِ بسیار مهم در یزدان شناسی مانوی است، معرفی شده است. در متون مانویِ تورفان که تثلیث در آنها بازتاب پیدا کرده، گهگاه روح القدس با «روح زنده»، که یکی دیگر از تجلیات برجسته پدرِ بزرگی (خداوند متعال مانوی) است، اشتباه گرفته می شود. مقاله حاضر می کوشد از طریق بررسی متن شناختی این دو را از هم بازشناساند و در شرایطی که متن ابهام آمیز است...

این رساله «روح» را بر اساس نظریه ابن عربی در حیطه های وجودشناسی، معرفت شناسی، معاد شناسی و آفرینش و ... را بر سه بخش قبل از عالم حس، در عالم حس و پس از عالم حس بررسی شده است. محیی الدین بر طبق آیه قرآن «یسئلونک عن الروح من امر ربی» روح را از امر الهی یعنی «عالم امر» می داند. عالم امر محل تجلی الهی است. در حقیقت روح مخلوقی است اسرارآمیز که زبده عالم خلقت، حقیقتی واحد و مجرد است. به همین منظور جا...

تمایز روح و نفس در قرآن و روایات به ندرت مورد توجه اذهان قرار گرفته است؛ و عمدتاً به عنوان دو کلمه مترادف در مصداق حقیقت انسان نگریسته می شود. لذا نوشتار حاضر، مقوله نفس و روح را در سه حیطه لغت، قرآن و روایات مورد تحقیق و بررسی قرار داده است و در هر بخش با استقصای نمونه های آن دو، کاربرد و مصادیقشان را معین ساخته. در این مقال با استناد به وجوه و دلایل قرآنی و روایی و نیز بیانات لغویان و علمای تف...

گر مردمی را که در قلمرو سیاسی مشخص زندگی می کنند یک ملت به حساب آوریم ، هویت ملی عبارت از احساس تعلق و تعهد اعضای آن جامعه به نماد های فرهنگی و ملی شامل هنجارها ، ارزش ها ،زبان ،دین ،ادبیات و تاریخ است که موجب تمایز آن از دیگر جوامع و در عین حال موجب انسجام و همبستگی اجتماع بزرگ ملی می گردد. هویت ملی همچون مفهوم فرهنگ ،جامعه و ملت دارای خصلتی زمانی و فرا نسلی است . یعنی تداوم زمانی و نسلی دارد ...

در بررسی تاریخ علوم اسلامی، به موضوع هایی مشترک میان حکمت اسلامی و قرآن برمی خوریم که گاهی سبب برخورد و بحث بسیاری در میان اصحاب عقل، تفسیر و نقل گردیده است. یکی از این مسائل، مسئله روح و نَفْس است که میان این دو بینش، یعنی تفسیر و حکمت اسلامی مورد بحث و برخورد قرار گرفته است. بر این اساس، درباره آفرینش و حقیقت نَفْس و روح در میان اندیشمندان مسلمان سه دیدگاه وجود دارد: 1ـ روح مجرّد انسان پیش از بدن ...

مقاله حاضر به ارزیابی تذکیر یا تأنیث روح انسان از منظر حکمت متعالیه با تأکید بر دیدگاه آیت الله جوادی آملی می پردازد. ایشان معتقد است روح، قبل از ورود به عالم دنیا، تذکیر و تأنیث ندارد و ضمن پذیرش وجود روح مجرد در عالمی پیش از دنیا، میان این دیدگاه و مبنای جسمانیهالحدوث بودنِ روح تعارضی نمی بیند. با مقایسه و تطبیق دیدگاه ایشان با ملاصدرا و دیگر فلاسفه صدرایی، با وجود اختلافات ظاهری، موافقت و عدم...