در فلسفه سهروردی ـ مثل هر فلسفه ای که در صدد تبیین حقایق کلی وجود است ـ نحوه صدور کثرت، رکن مهمی در جهان شناسی به شمار می رود و با مبنای مشائین در این باب متفاوت است. بحث صدور کثرت در آثار اصلی سهروردی چندین مرحله دارد: موافقت با حکمای مشاء در صدور معلول اول، انتقاد بر ایشان در کیفیت انتشار افلاک مادون، تاسیس نظریه جدید با استفاده از اصولی مانند جواز صدور معلول بسیط از علت مرکب، تشکیل عالم از ...

ادبیات مقاومت بیان­کنندة اعمال و احساسات مردمی است که در برابر تعدی متجاوزان قرار گرفته­اند و هدف از آن وحدت گروه‌های مختلف اجتماعی برای ایستادگی در برابر این تهاجم است. شاعرانی که در این زمینه شعر سروده‌اند با نوآوری‌ به بیان عواطف جمعی؛ از جمله حس تمرد در برابر دشمن،‌ شهادت طلبی و امید پرداخته­اند. چنانکه با ستایش از استقامت مردم در سروده‌های خویش، آنان را از پذیرش ذلت برحذر داشته و به قیام و...

دعا دری است از رحمت واسعة الهی که خداوند به روی بندگان گشوده. دری که او بگشاید کسی را یارای بستن آن نیست. دعا رابطة عاشقانه با خداست و این رابطه دوجانبه است، به نحوی که خدای تعالی هم آغازگر آن است و هم مشوق و تضمین‌کنندة اجابت آن. او خود به دعا، امر و تشویق کرده و اجابت آن را نیز بدون قید و شرط بر عهده گرفته ‌است. دعا کردن نوعی عبادت، و پرهیز از آن، تکبر و گردن‌کشی در برابر پروردگار عالم است. ر...

خداوند در آیه شصت سوره انفال، مؤمنان را به آمادگی در برابر دشمن فرامی‏خواند. پرسش اصلیِ نگاشته حاضر چیستی راهبردی است که می‏توان از این آیه برای آمادگی در برابر دشمن استخراج کرد. راهیابی به مقصود از واژگان کلیدی آیه، همانند اعداد، قوه، رباط الخیل، عدو و رهب می‏تواند استراتژی قرآن را در مقوله آمادگی در برابر دشمن گویاتر سازد. نگاشته حاضر می‏کوشد با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی از داده‏های مطالعاتی، به ...

تامر، از برجسته­ترین داستان نویسان و طنزپردازان جهان عرب است. درون­مایه­ی اکثر داستان­های وی حقایق پنهان و آشکار سیاسی و اجتماعی جامعه خویش است که گاه نمادین و رمزگونه و گاه صریح بیان می­گردد. این مقاله در نظر دارد با واکاوی ابعاد اجتماعی داستان «ببرهای روز دهم» و تحلیل نمادینی از زندگی ببر، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ  ﺟﺎﻣﻌـﻪ سوری و کثرت مشکلات زندگی چون فراگیری یأس، خواری و فقر و گرسنگی را تبیین نماید. ای...

رسالۀ «مشارب‌الاذواق» میرسیدعلی همدانی ماهیت عرفانی داشته و مؤلف در آن به شرح اصطلاحات و مضامین قصیدۀ «خمریۀ میمیه» ابن‌فارض مصری پرداخته است. این اثر همچنین شرح و توضیح مسائل علم عروض را نیز دربرمی‌گیرد. هدف این رساله فهماندن محتوای قصیدۀ عرفانی «خمریۀ میمیه» به سالکان و تشریح مبانی اشارات و معانی عبارات آن به عارفان است. میرسیدعلی در تفسیر این قصیۀ عرفانی، جمال خداوند را مقصود کلی برای لذت وص...

مکتب وقوع و شاخۀ مشهور آن «واسوخت»، در اوایل قرن دهم در تاریخ ادبیات فارسی جایگاه ممتازی در غزل فارسی دارد. این شیوه که حدّ فاصل میان سبک عراقی و هندی است، بیشترین تغییرات و دگرگونی‌ها را در موضوعات شعری بعد از سبک عراقی ایجاد نموده‌است. امیرخسرو دهلوی از عارفان و شاعران نامدار پارسی‌گوی هندوستان، در نیمۀ دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. با وجود اینکه او یکی از شاعران برجستۀ سبک عراقی است...

در فلسفه سهروردی ـ مثل هر فلسفه‌‌‌ای که در صدد تبیین حقایق کلی وجود است ـ نحوه صدور کثرت، رکن مهمی در جهان‌‌‌شناسی به شمار می‌رود و با مبنای مشائین در این باب متفاوت است. بحث صدور کثرت در آثار اصلی سهروردی چندین مرحله دارد: موافقت با حکمای مشاء در صدور معلول اول، انتقاد بر ایشان در کیفیت انتشار افلاک مادون، تاسیس نظریه جدید با استفاده از اصولی مانند جواز صدور معلول بسیط از علت مرکب، تشکیل عالم...

در اواخر دهة نوزدهم و اوایل بیستم، عراق از جمله کشورهایی بود که تحت یوغ و بردگی سلطه‌گران داخلی و خارجی قرار گرفت. این کشور در سال 1534 میلادی زیر سلطة دولت مستبد عثمانی رفت و در سال 1918 به تصرف دولت انگلیس درآمد و تا مدت‌ها زیر بار بی‌عدالتی و تفرقه و فساد ناشی از سیاست‌های فریبکارانه و ذلت بار آنها رنج می‌برد. در این میان شاعران با بهره‌گیری از زبان و قلم ادبی خویش، نقش عمدة تبلیغاتی را در ب...

ادبیات مقاومت بیان­کنندة اعمال و احساسات مردمی است که در برابر تعدی متجاوزان قرار گرفته­اند و هدف از آن وحدت گروه‌های مختلف اجتماعی برای ایستادگی در برابر این تهاجم است. شاعرانی که در این زمینه شعر سروده‌اند با نوآوری‌ به بیان عواطف جمعی؛ از جمله حس تمرد در برابر دشمن،‌ شهادت طلبی و امید پرداخته­اند. چنانکه با ستایش از استقامت مردم در سروده‌های خویش، آنان را از پذیرش ذلت برحذر داشته و به قیام و...