هر متن به شرطی در بازتولید اندیشة مدنظر خود نقش مهمی ایفا می‌کند که بتواند به گفتمان‌هایی که کارگزاران اجتماعی را در افکار عمومی هژمونی می‌سازد، دسترسی یابد. نظریة گفتمان‌مدار ون لیوون (2008م) یکی از رویکردهای تحلیل گفتمان است که همراه با مقوله‌های جامعه‌شناختی-معنایی و با تأکید بر اهمیت کارگزاران اجتماعی گفتمان، لایه‌های پنهان زبان را در متون شفاهی و کتبی می‌کاود و روابط زیرین هر گفتمان را آشک...

از رویکرد جامعه شناختی، فیلم ها تصورات ما درباره مسائل بنیادین اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را بازنمایی می کنند و به شیوه هایی که ما درباره این مسائل می اندیشیم، شکل می دهند. در میان مسائل بنیادینی که فیلم ها به بازنمایی و برساخت آنها می پردازند مقوله مصرف از جایگاه مهمی برخوردار است که در مناسبات شخصیت های فیلم ها با کالاهای مصرفی تجلی می یابد. مقاله حاضر می کوشد تا چگونگی بازنمایی مصرف در فیلم ها...

تحولات پدید آمده در عرصهی تعاملات بینالمللی و تغییر ماهیت منازعات جهانی از جنگ سخت به جنگ نرم، افق های جدیدی را در عرصهی نبرد های کلامی و چالش های گفتمانی گشوده است. پژوهش حاضر بر آن است تا با «بررسی راهبرد های گفتمانی جنگ نرم» از منظر «تحلیل گفتمان انتقادی»، در چارچوب انگارهی اجتماعی-شناختی وندایک و با استفاده از رویکرد ونلیوون1996 و غیاثیان 1386، به بازنمایی قدرت و ایدئولوژی در گفتمان بپردازد...

تحلیل گفتمان انتقادی با وارد کردن مفاهیم قدرت و ایدئولوژی به واکاوی روابط نابرابر قدرت و رمزگشایی ایدئولوژی-های پنهان شده در متن‌ها می‌پردازد. این پژوهش از طریق تحلیل مقاله‌های دو روزنامه‌ی "ریاض" عربستان و "تشرین" سوریه با محوریت توافق هسته‌ای ایران (برجام) در نظر دارد بر اساس الگوی اجتماعی – معنایی ون‌لیوون (2008)، چگونگی بازنمایی کنشگران اجتماعی را بررسی کند، تا از این طریق نخست ایدئولوژی‌ها...

گفتمان هسته ای ایران در چند سال اخیر یکی از چالش برانگیزترین گفتمان های مطرح شده در عرصه ی بین المللی بوده است، به گونه ای که کم تر محفل سیاسی بوده است که در آن سخنی از فعالیت های هسته ای ایران به میان نیامده باشد. نظر به این که گفتمان هسته ای ایران به لحاظ سیاسی از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، جای خالی پژوهش هایی که این گفتمان را با رویکردی کاملاً زبانی مورد بررسی قرار دهند محسوس است....

چکیده تحلیل گفتمان رویکردی ساختاری است که امکان پیوند متن به جنبه های جامعه شناختی را فراهم می کند. متون سیاسی ـ اجتماعی محصول بافتار پیچیده و درهم تنیدة قدرت و ایدئولوژی است. واکاوی معانی آن ها پیوندهای پنهان ایدئولوژی ـ سلطه را آشکار می کند. تحلیل گفتمان انتقادی از جمله رویکردهای نوین در تجزیه و تحلیل گفتمان به شمار می رود. بسیاری از تحلیل گران گفتمان انتقادی به مؤلفه های زبان شناختی توجه دا...

در این پژوهش سعی شده است تا چگونگی بازنمایی طرفین درگیر در جنگ ایران و عراق در فیلم های سینمایی ژانر جنگی مورد مطالعه قرار گیرد. مساله ی اساسی پژوهش حاضر این است که گفتمان های موجود درعرصه ی تولید فیلم های سینمایی جنگی، در بازنمایی «خود» و «دیگری»، چگونه به معانی مطلوب خود مشروعیت بخشیده اند. نظریات استوارت هال درباره ی بازنمایی و مباحث میشل فوکو و ادوارد سعید پیرامون رابطه ی خود و دیگری، چارچو...

تحلیل انتقادی گفتمان با واردکردن مفاهیم قدرت و ایدئولوژی به واکاوی روابط نابرابر قدرت و رمزگشایی ایدئولوژی‌های پنهان‌شده در متن‌ها می‌پردازد. در این پژوهش بر اساس مدل بازنمایی کنشگران اجتماعی فان لیوون (2008) و از طریق تحلیل ﻣﺆلفه‌های گفتمان‌مدار در متن‌های مربوط به سیاست خارجیِ محمدرضا پهلوی، چگونگی بازنمایی کنشگران اجتماعی و ارجاع‌های به‌کاررفته در گفتمان سیاست خارجیِ او بررسی می‌شود، تا از این...

جامعه ایران مانند هر جامعه بزرگ دیگری ترکیبی از نیروهای اجتماعی مختلف است که زیستن آن‌ها در یک جامعه منوط به حفظ حداقلی از فضای اشتراک است؛ ازاین‌رو، ایماژی که نیروهای اصلی اجتماعی جامعه از رقیب خود عرضه می‌کنند، دارای اهمیت است، زیرا این تصور از دیگری، چشم‌اندازها و چالش‌های تفاهم در کشور را مشخص می‌کند. این مقاله با بهره‌مندی از نظریه‌های باختین و باومن به فهمِ دیگری در سیاست ایران ـ‌با محوریت...