فوکو معمولاً در آثار پیش از دهۀ 1970 از دیرینه شناسی و در آثار پس از آن، با تأثیرپذیری از نیچه، از تبار‌شناسی بهره می‌گیرد به گونه ای که، با نقشی اساسی این دو روش در تحلیل‌های فوکو، می‌توان از دو دورۀ مهم و متمایز دیرینه شناختی و تبارشناختی نزد فوکو سخن گفت. نگارندگان، پس از ترسیم خطوط کلی تبارشناسی نیچه و دیرینه شناسی فوکو، چگونگی گذر فوکو از دیرینه شناسی به تبارشناسی، و پیامدهای این دگرگونی ر...

میشل فوکو، از اندیشمندان بسیار تأثیرگذار معاصر در جهان بود. او نقدهایی جدی به اندیشمندان پیش از خود مطرح کرد و از بسیاری از آن ها نیز تأثیر پذیرفت. این مقاله در پی بررسی مبانی معرفتی دیرینه شناسی او با کنکاش در کلیدواژه های اصلی و مرتبط اندیشۀ او با این موضوع است. برای دستیابی به این هدف، پس از ارائۀ نمایی کلی از فوکوی ساختارگرا و بررسی مفاهیمی همچون دیرینه شناسی، اپیستمه و گفتمان به این پرسش ه...

واحدهای سنگی کرتاسه بالایی تا پالئوژن زیرین در استان خراسان جنوبی (شرق لوت) گسترش دارند. در این مطالعه پنج برش چینه شناسی سیلک، آرک شمالی، بین آباد، آرک جنوبی و کبوده به منظور ارائه مدل رسوبی نمونه برداری و مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع 26 رخساره در تمام برش ها شناسایی گردید که در جایگاه های مختلف یک پلتفرم کربناته از نوع رمپ از مناطق ساحلی تا رمپ خارجی نهشته شده اند. علاوه بر این برای برش ه...

حوضه رسوبی کپه داغ در شمال شرق ایران، بعد از برخورد پلیت ایران با پلیت توران در اوایل مزوزوئیک شکل گرفته است. گسترش ناحیه ای سازند شوریجه (ژوراسیک پسین- کرتاسه پیشین) از جنوب شرق- شرق تا غرب حوضه رسوبی کپه داغ را در بر می گیرد. سازند شوریجه در نواحی شرقی و جنوب شرقی حوضه رسوبی کپه داغ بیشتر از رخساره های سنگی سیلیسی آواری (رخساره های کنگلومرایی، ماسه سنگی و گل سنگی) و رخساره های غیر آواری خاک د...

هدف این پژوهش پایش خشکسالی دریاچه نئور طی دوره­های آب و هوایی دیرینه، فعلی و آینده با رهیافتی آماری-مدل­سازی است. برای دستیابی به این هدف از شاخص استانداردشده بارش-تبخیر و تعرق (SPEI) با کاربست داده­های پیمونگاهی، مدل کلان­مقیاس فیزیکی آب و هوایی (MCM) و دینامیک سیالات ژئوفیزیکی (GFDL) استفاده شد. سنجه‌های RMSE و R2 نیز برای اعتبارسنجی مدل­سازی­ها بکار برده شد. نتایج صحت‌سنجی‌های بارش و دما در ...

پژوهش در پارینه خاک ها کاربرد زیادی در بررسی وضعیت بوم شناسی و اقلیمی گذشته زمین دارد. از سوی دیگر، شناسایی پارینه خاک ها نقش مهمی در انجام بهتر بررسی های نقشه برداری خاک و تصمیم گیریهای مدیریتی دارد، زیرا ویژگی های این خاکها با خاکهای جوانتر متفاوت است. پارینه خاکها شامل خاکهایی هشتند که در شرایطی متفاوت با شرایط محیطی کنونی تشکیل شده، یا زیر یک سری رسوبات جوانتر دفن شده اند، و یا روی یک سطح ب...

ایران از معدود کشورهایی است که علاوه بر قرار گرفتن بر کمربند زلزله جهانی، دارای قدمت دیرینه است. در طول تاریخ زلزله مهم‌ترین خطر طبیعی برای ایران و ساکنان آن بوده است. بسیاری از تمدن‌ها، شهرها، روستاها و آثار باستانی ایران زمین در اثر حوادث طبیعی مثل زلزله سیل و آتشفشان نابود شده یا صدمه دیده‌اند. لذا امکان ترکیب اطلاعات دیرین‌‌زلزله‌‌شناسی، باستان‌‌شناسی و دیرین‌‌اقلیم‌‌شناسی در کشورمان فراهم ...

میشل فوکو که به دلیل رویکرد بدیع و انتقادی­اش تأثیرات قابل توجهی در جامعه­شناسی، تاریخ، فلسفه و فلسفه سیاسی از خود به جا گذاشته است تحت تأثیر اندیشه نیچه و متفکرانی چون جرج کانگلیم و گاستون باشلار نگاه ویژه­ای به تاریخ دارد که با رویکرد رایج به تاریخ تفاوت­های بنیادین دارد. اندیشه فوکو و آثار او را به دو دوره دیرینه­شناسی و تبارشناسی تقسیم کرده­اند. علیرغم تفاوت­هایی که این دو دوره در آثار و اف...

هدف: برای فهم عمیق علوم انسانی و مبانی و ریشه های آن، آشنایی با اندیشمندان و صاحب نظرانی که از جنبه های گوناگون به بررسی این علوم پرداخته اند، ضروری است. هدف این مقاله، آشنایی با اندیشه های میشل فوکو به عنوان یکی از برجسته ترین اندیشمندان غربی دربارۀ علوم انسانی بوده است. روش: برای دستیابی به هدف، از منابع موجود به روش کتابخانه ای و با تکنیک فیش برداری، اطلاعات لازم گردآوری و سپس تحلیل شدند. یا...