هر اثر ادبی مکالمه ای است با آثار ادبی دیگر. اصطلاح مکالمه گرایی ابتدا با نظریه ی منطق گفتگویی اندیشمند بزرگ روس ، میخائیل باختین مطرح می شود. وی علاوه بر تاکید بر روابط یک گفتار یا اثر با گفتار یا اثری دیگر ، به تمایز بزرگ متن های متمایل به تک صدایی و متن های متمایل به چندصدایی پرداخته است. باختین رمان را دارای خاصیت گفتگویی و شعر را فاقد خصلت مکالمه ای می داند . در نظر وی تک آوایی بر چنین امر...

سوال اصلی که در این رساله به دنبال پاسخ آن بودیم، این است که چه الگوی نوینی را می توان برای سنجش دموکراسی ارائه داد. سنجش دموکراسی فرآیندی در جهت کمّی سازی دموکراسی است. محقق درصدد است که ضمن شناخت دقیق الگوها و شاخص های سنجش دموکراسی و با به کار گیری نگاهی انتقادی با الهام از کلیه مطالعات و نظریاتی که در این زمینه پرداخته شده اند، نقاط ضعف و قوت شاخص ها و الگوهای موجود را مورد ارزیابی قرار داده...

محسن حیدری* ترجمه و نگارش: طاهره بهشتی**      این نوشتار به چند ادعا پاسخ می‌دهد: 1. شیعه و قرامطه یکی است. تنها اینان بودند که وحدت مسلمانان را خدشه‌دار کردند و حرمت حج و خانه خدا را شکستند. پاسخ این که اولاً شیعه از قرامطه اعلام برائت می‌کند. ثانیاً امویان برای سرکو...

چکیده جریان های سیاسی-فکری ایران و دموکراسی دوره های پهلوی دوم و جمهوری اسلامی یکی از محورهای اساسی روند تحولات سیاسی، اجتماعی ایران از مشروطه به بعد، دموکراسی خواهی بوده است. کوششی که از پیش از انقلاب مشروطه تاکنون تعطیل نشده و از زمینه های جنبش های اجتماعی دو قرن اخیر ایران محسوب می شود. در شرایطی دموکراسی به عنوان یکی از مسأله های نظری و اجتماعی مهم جریان های فکری سیاسی ایرانی اعم از ...

دیگری و دیگربودگی در زمره دغدغه های اصلی باختین در آثار اوست، اما آنچه به کار او، در این زمینه، رنگ و بوی خاصی می بخشد پیگیری این مضمون در متون و جستجوی «حیث متنی» دیگری است. در این مقاله تلاش شده است ضمن واگشایی تلقی فلسفی باختین از دیگربودگی و نسبت خود و دیگری در جهان، جوانب گوناگون حضور دیگری در متن مورد بررسی قرار گیرد. اندیشه اصلی مقاله آن است که اگرچه باختین برخی متون را گفتگوگرایانه و بر...

در دوران کشاورزی و دامداری، تفاوت‌های اقلیمی سبب‌ساز تفاوت‌های اقتصادی، فرهنگی و لاجرم معماری می‌شد و پس از انقلاب صنعتی نیز، همانندی در فرایند‌های اقتصادی، وضعیتی همگانی را به فرهنگ و معماری ملل دیکته می‌کرد. انقلاب سوم که از آن به «جهانی‌شدن» تعبیر می‌شود بر پایه اقتصادهای فراملی (فوکویاما) و جهان اطلاعاتی بی‌مرز (مک لوهان) در عین تأمین تشابهات زیستی انقلاب دوم، این ظرفیت را دارد که لایه‌های ...

مقاله حاضر که حاصل پژوهشی فلسفی است،باز اندیشی در مفهوم دموکراسی،ابعاد و گستره آن را به صورت هدف اصلی در کانون توجه قرار داده است.برای این منظور دیدگاه های متعدد درباره دموکراسی مورد بررسی قرار گرفته است.آنگاه به بررسی ابعاد دموکراسی تحت عنوان گستره،ژرفا و بعد آن پرداخته شده است.در ادامه بحث،پیش فرضها و شرایط دموکراسی نیز به عنوان الزاماتی برای تصریح ماهیت دموکراسی مورد توجه قرار گرفته است.در پ...

این مقاله بر آن است تا محتوای دموکراسی را با توجه به منظر کلاسیک جدید مورد مطالعه قرار داده و نشان دهد که چرا و چگونه دموکراسی جدید، به جای پرداختن به مسئله دموکراسی و اینکه دموکراسی به عنوان روشی برای حکومت مناسب است یا خیر، به این مسئله پرداخته است که ترازوی دموکراسی فارغ از مطلوبیت برای تشخیص حکومت مختار، گریز راه ممکن است. این مقاله همچنین نشان می­دهد که دموکراسی جدید به جهات اومانیستی آن، ...

چکیده: میخاییل باختین از بنیان گذاران رشته ی جامعه شناسی ادبیات به شمار می آیند. نظریه ی باختین در باب نظریه ی رمان چند آوا، از بدیع ترین نظریه ها در بررسی رمان و آثار داستانی و تحلیل گفتمان های شخصیت ها محسوب می شود. به نظر باختین، گفتارهای شخصیتهای مختلف رمان و آثار داستانیِ مکالمه ای، به سوی افق های اجتماعی متفاوتی جهت گیری شده اند، هر یک از این افق ها متشکل از عناصر معناشناختی و ارزشی خاص ...

دموکراسی یکی از پرمناقشه ترین واژه ها در ادبیات و اندیشه سیاسی است به طوری که هر اندیشمندی به فراخور گستره وافق فکری خویش معنی و مفهوم خاصی از این واژه را استنباط کرده است. علی شریعتی به عنوان یک جامعه شناس دینی نیز دموکراسی را از زاویه فکری خویش و با توجه به گفتمان دینی تعریف کرده است. او در سلسله بحث های خود در حسینیه ارشاد در سال 1348 در قالب بحث امّت و امامت، نظریه جدیدی را تحت عنوان نظریه د...