بارش های سیل آسا در حاشیه جنوبی دریای مازندران همواره مورد توجه محققان قرار داشته و ساز و کارهای متفاوتی برای آن ذکر شده است. تحلیل ساز و کارهای پیشنهادی نشان می دهد، علی رغم تفاوت ظاهری در بین نظریه های ارائه شده، همگی منشعب از یک الگوی واحد هستند. این الگوی واحد بر اساس بارش های دریای خزر در فصل پاییز و زمستان است (بارش های سیل آسا بیشتر در پاییز و کمتر در زمستان رخ می دهد). در پژوهش حاضر، سی...

دریانوردی و کشتیرانی در دریای مازندران از قدمت طولانی برخوردار نبوده و به سده های اخیر محدود می شود. در منابع جغرافیای تاریخی در مورد دریای خزر، خبری از دریانوردی و کشتیرانی در این دریای بسته در دوره های پیش از صفویه دیده نمی شود. از دوره ی قاجار، رفت و آمد کشتی های تجاری بین بنادر تزار و ایران برقرار شده و کالاهای تجاری بین بنادر روسی از طریق رودخانه ی ولگا با بنادر ایرانی انزلی، سرمشهد و آشور...

در فصول سرد و گذار، فرودی سطحی روی دریای سرخ شکل می‎گیرد که می‎تواند بر آب‎وهوای مناطق مجاور خود تأثیر گذارد. در نزدیک‎ترین فاصله، دریای سرخ حدود 1500 کیلومتر با ایران فاصله دارد که این فاصله در مقیاس همدید چندان زیاد نیست. با توجّه به جهت جریان‎های جوّی بزرگ‎مقیاس، این فرود می‎تواند بر آب‎وهوای ایران تأثیر گذارد. در این پژوهش تأثیر فرود دریای سرخ بر بارش‎های سنگین روزانه‎ی ایران بررسی شده است. ب...

در این پژوهش رابطه بین بارش­های پاییزی ایستگاه­های منطقه غرب و شمال­غرب کشور با الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر در یک دوره آماری 29 ساله (2005-1977) مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین شاخص الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر و بارش­های پاییزی ایستگاه­های منطقه غرب و شمال­غرب کشور نشان داد که فاز مثبت الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر با دوره­های افزایش بارش و فا...

در فصل اول متغیر وابسته فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد و شاخص های آن تشریح می گردد. برای سهولت کار مطالب فصل اول به سه بخش تقسیم می گردد. به جهت لزوم شناسایی دریای خزر و اهمیت آن به لحاظ تاریخی، اقتصادی و جغرافیایی بخش اول فصل اول به این امر اختصاص خواهد داشت . در بخش دوم که اصلی ترین بخش فصل اول می باشد به بررسی دقیق متغیر وابسته می پردازیم. به این صورت که اهمیت نفت و گاز حوضه دریای خزر در اقتص...

در این پژوهش به بررسی ابعاد مختلف الماس دریای نور به عنوان یک اثر هنری و تاریخی شاخص پرداخته شده است. در ابتدا ویژگی های علمی کانی الماس نظیر خواص شیمیایی، خواص فیزیکی مورد بررسی قرار گرفته است . در ادامه این مباحث ، به آشنایی با الماس دریای نور و الماس های شاخص ایران و جهان وجداولی برای مقایسه ای بین الماس دریای نور با الماس های شاخص ارائه شده است . بررسی تاریخی الماس دریای نور که ارتباط مست...

تاپیش از فروپاشی اتحاد شوروی، تنها دو کشور ایران و شوروی در حاشیه دریای خزر حضور داشتند. بر اساس فصل 11 قرار داد 1921، هر دو کشور به طور مساوی حق کشتی رانی آزاد با پرچم خود در این دریا را دارا بودند. قرار داد 1940، میان ایران و شوروی نیز دریای خزر را دریای مشترک بین دو کشور می‏شناخت. در عین حال، عملاً به جز قسمت کمی از دریا که شاخص آن، خطی بود که از خلیج حسن قلی از جنوب شرق دریا به دهانه رود آست...

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نقش دریای خزر در وقوع بارش‌های سواحل جنوبی این دریاست. جهت شبیه‌سازی میزان نقش دریای خزر بر وقوع بارش‌های منطقه‌ای، از مدل اقلیمی مقیاس منطقه‌ای RegCM4 که با یک مدل دریاچه جفت گردیده، استفاده شد. مدل با استفاده از داده‌های جوی NCEP/NCAR و در دو حالت مرجع (وجود دریای خزر) و شرایط حذف دریاچه برای سال‌های 2003 تا 2005 اجرا شد. نتایج شبیه‌سازی بیانگر آن است که با حذف دریای...

بارش یکی از پیچیده‎ترین عناصر جوّی است که تغییرپذیری مکانی و زمانی زیادی دارد. از این‎رو، شناسایی ویژگی‎ها و منابع رطوبتی آن، امکان پیش‎بینی و درک درست این عنصر را فراهم می‎کند. فرود دریای سرخ، کم‎فشاری سطحی و کشیده روی دریای سرخ است که آغازه‎ی آن کم‎فشار سودانی است. این فرود به‎طور معمول با هوای گرم و خشک همراه است؛ ولی در صورت وجود یک فرود در تراز میانی هم‎زمان با فرود سطحی، می‎تواند به بارش‎ه...

این پژوهش با بررسی یکی از فراگیرترین دوره­های بارشی کشور در سال­های گذشته (روزهای 6/8/1381 تا 5/10/1381)، به تحلیل همدید و دینامیک سنگین­ترین خوشه بارش این دوره (15/9/1381 تا 20/9/1381) با رویکرد محیطی به گردشی می­پردازد. در این دوره بیش از 60 درصد از ایستگاه­های کشور شاهد بارش چشمگیری بودند و رویدادهای بارشی سنگین متعددی نیز در سواحل جنوبی خزر ثبت شدند. بعد از ترسیم نقشه­های همبارش روزهای مورد...