در سال 1312 شمسی کاوش گرانی از دانشگاه شیکاگو آمریکا موفق شدند بیش از سی هزار لوح گلی مکتوب با حروف عیلامی و ممهور با مُهرهایی به خط میخی پارسی از شمال شرقی تخت جمشید بدست آورند. این اسناد منحصر بفرد که از آیب زمانه به طرزی معجزه آسا مصون مانده بود، بیشتر اختصاص به صورت دستمزد کارگران و صنعتگرانی داشت که در ساخت بنای تخت جمشید مشارکت داشته اند. این مقاله ضمن ترجمه برخی از این الواح به ذکر کتیبه ...

مادها که نخستین سلسله ایرانی را در این سرزمین پایه‌گذاری کردند،در پیشبرد سلسله‌های دیگر ایرانی نیز نقشی فعال داشتند.از جمله در اداره‌ی ایران هخامنشی آنان همواره در کنار پارسی‌ها بودند و در مدارک دوره‌ی هخامنشی از آنان همچون مقامات برجسته‌ی کشوری و لشکری یاد شده است.پس از برافتادن دولت هخامنشی به دست اسکندر مقدونی،پیش از آن که اشکانیان پارتی در برابر مقدونیان و سلوکیان به جنبش درآیند،نخست آتوپار...

علل موّفّقیّت و ظهور قدرتمندانه‏ی یک دولت و یا افول و عدم توفیق آن رابطه‏ای مستقیم با نحوه‏ی کشورداری و اجرای سیاست خارجی آن حکومت دارد. فلذا آشنایی با اسلوب‏های مختلف کشورداری و رعایت اصول این فنّ مهمّ و حیاتی توسّط حکومت‏های مختلف در گذشته و حال می‏تواند راهگشای خوبی برای تحقّق اهداف ملّی و منافع یک سرزمین یا دولت باشد، به ویژه اتّخاذ سیاست خارجی مناسب و منسجم که یکی از عوامل اصلی ثبات و دوام کشورها د...

هر واقعۀ تاریخی باید در بسترِ فرهنگی خاص خود و با توجه به زمان و مکان خاص خود سنجیده شود. تاریخ ایران باستان را تاکنون بیشترْ تاریخ‌پژوهان غربی نگاشته‌اند و طبعاً نگرش خاص خود را به تاریخ ایران داشته و چه‌بسا بستر فرهنگی ایران را درک نکرده‌اند. امروز می‌توانیم با بهره‌گیری از گفتمان فرهنگی، تاریخِ خود را بازنگری کنیم و به‌ یاری نقد فرهنگی بکوشیم درک درستی از حقایق تاریخی پیدا کنیم. یکی از موضوعات ب...

پژوهش حاضر با موضوع نقش زنان در دوره داریوش اول هخامنشی، با توجه به گل نبشته های باروی تخت جمشید به بررسی و تجزیه وتحلیل چگونگی حضور زن در آن دوره می پردازد و در جهت روشن تر کردن دانسته ها و یافتن نقطه-های تاریک و مبهم نقش زن در دوره هخامنشی انجام شده است. با توجه به نبود نقش برجسته زن در آن دوره سوالات بسیاری در مورد جایگاه و رتبه زنان در دنیای باستان مطرح است. چرا که با وجود شاخصه های برجسته ...

بازخوانی گل­نوشته­های باروی تخت­ جمشید در زمان داریوش بزرگ، بایگانی‌های هم­زمان با کوروش بزرگ در سرزمین میان­رودان به همراه گزارش‌های تاریخی زمان اسکندر، هریک با نام‌هایی نزدیک به هم، به وجود موقعیت و مکان جغرافیایی مهم از دوران هخامنشی با ساختمان­های شاهی و اهمیت سیاسی، اداری و بازرگانی در کرانۀ شمالی خلیج فارس شهادت می‌دهند. بر این اساس، مقالۀ حاضر با هدف بازشناسی موقعیت و جایگاه محل مورد نظر...

داریوش در کتیبه نقش رستم نظام اخلاقی خود را تبیین می کند ،می گوید من طرفدار راستی هستم . تصویر او در همین کتیبه با کمانی که در دست چپ نگاه داشته نقش گردیده است .ایرانیان باستان تیر اندازی را در کنار راست گویی به فرزندان خود می آموختند. در زمان داریوش کبیر برای ارسال فرامین پادشاه در انتهای دستور از مهر مخصوص پادشاه استفاده می کردند.برروی این مهر تصویر داریوش در حال تیر اندازی با تیر وکمان نقش گ...

در این رساله سعی گردیده تا مسائل اقتصادی عصر هخامنشی با وضوح و صراحت بیان گردد. از آنجا که در میان پادشاهان هخامنشی داریوش بزرگ توجه خاصی به اقتصاد نشان می داد و اصلاحات اقتصادی او تا پایان دوره هخامنشیان کماکان بدون تغییر باقی ماند تاکید عمده نیز بر اصلاحات اقتصادی این پادشاه قرار گرفته است .

فارسی باستان، گونه­ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته­های شاهان هخامنشی (سده­های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده­ی گویشی از گویش­های ناحیه­ی پارس و یکی از گویش­های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه­هایی از گویش دیگر و با گونه­هایی کهن­گرا نوشته شده است و به خوبی ویژگی­های سبکی و زبان ادبی بودن را در خود دارد. در کتیبه­ی فارسی باستان آرامگاه، داریوش که در کنار...

اگر شروع حیات امپراتوری هخامنشی را از سال559 ق.م.، سال به قدرت رسیدن کوروش دوم، و پایان آن را سال 332 ق.م. فتح ایران توسّط اسکندر مقدونی بدانیم، در این 227 سال توسعة قدرت سیاسی و نظامی امپراتوری هخامنشی تعدادی از کشورها و ملل ـ به عنوان مثال، مصرـ زیر سلطة نظامی، اقتصادی و سیاسی این امپراتوری، به عنوان ساتراپ‌نشین هخامنشی تحت فرمان ایران قرارگرفته بودند. در مصر از مهمترین پروژه‌های هخامنشیان، اد...