در این پژوهش به تبیین فلسفه عدالت تربیتی و اشاره های آن برای نظام آموزشی ایران با ابتناء بر نظریه عدالت جان رالز پرداخته شده است. بنا به اقتضای سئوالات پژوهش از روش های تحقیق تحلیلی و ارزیابی ساختار مفهوم، استدلال قیاسی (نظری و عملی) و هرمنوتیک انتقادی بهره گرفته شده است. نسبت میان عدالت و تربیت از طریق مفاهیمی چون تربیت شهروندی، تعلیم و تربیت به عنوان یکی از خیرات نخستین و بررسی نقش خانواده در...

چکیده در مقاله حاضر برآنیم تا دو مورد از انتقادات وارد شده بر استدلال قرینه‌گرایانه‌ی ویلیام رو را بررسی کنیم. وجه اشتراک این دو انتقاد در این است که هر دو با محوریت مفهوم «پیچیدگی» بنا شده‌اند. انتقاد نخست مربوط به کرک دورستن است که با اشاره به ترکیب درهم تنیده تاریخ از حوادث و پدیده‌های بی‌شمار، در صدد اثبات این مطلب است که عدم اطلاع از خیرهای مرتبط با برخی شرور به سبب پیچیدگی حوادث تاریخی ...

مسألۀ اصلی این پژوهش تحلیل چیستی سعادت از دیدگاه مسکویه، و روش تحقیق آن توصیفی‌ـ‌تحلیلی است. مسکویه سعادت را به عنوان خیر و کمال در قیاس با صاحب‌اش تعریف می‌کند. بر این اساس یک وابستگی و پیوستگی میان خیر و کمال و سعادت برقرار می‌کند. او برای خیر دو تعریف ارائه می‌دهد و آن را به اقسام مختلفی مثل خیرات شریف، ممدوح، مطلق و غیرمطلق، عام و... تقسیم می‌کند. از تأمل در برخی از این اقسام این پیوستگی به...

همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، خردسالی امیران پایانی، ظهور مدعیان داخلی، برخورد با دول خارجی، ناامنی در ولایات، تشدید روحیه تملق در دربار، تفوق سپاهیان ترک، ف...

تذکره¬نویسی در ایران از سابقه¬ یی دیرینه برخوردار است. اولین تذکره¬ های زبان فارسی با توجه به تذکره ¬های عربی نوشته شده اند و از سبک و روش آن¬ها پیروی کرده¬ اند. ولی نخستین تذکره فارسی موجود تذکره لباب¬ الالباب محمد عوفی است که سند و منبع مهمی برای تذکره ¬های دوره ¬های بعدی بوده است. تذکره¬نویسی در سده¬ی 9 و 10 ه.ق با رشد و پویایی مخصوصی مواجه بود و آثار متعدد با موضوعات متنوع نوشته شد اما اوج ...

فارابی عدالت را در سه حوزه تکوین، اجتماع و فرد بررسی می کند و در هر سه به اعتدال توجه دارد، به گونه ای که در تکوین، به معنای اعطای بهره وجودی به موجودات، متناسب با اهلیت آنها، از سوی خداوند و در اجتماع به معنای توزیع خیرات مشترک، بر اساس شایستگی افراد و در اخلاق به معنای رعایت اعتدال و حدوسط نظر دارد، از سویی وی با تقسیم سعادت به دنیوی و اخروی، سعادت دنیوی را ابزاری برای دستیابی به سعادت حقیقی ...

موضوع و مقوله ی «عشق و محبّت» از جمله اشتغالات ذهنی و مطمح نظر دانشمندان و دانشوران و حتی مورد توجه و امعان نظر انبیاء ، اوصیا، اولیاء، حکیمان، فیلسوفان و عارفان بوده و هست. در این میان نظرات دو تن از اندیشمندان جهان اسلام، ابن سینا و عین القضات همدانی _که هر کدام صاحب مشربی خاص بوده اند_ از جایگاه و پایگاه ویژه ای برخورداراست. ابن سینا، فیلسوف نامور جهان اسلام در این خصوص رساله مستقلی به نام «ر...

برابری و جانب‌داری از آثار تامس نیگل فیلسوف آمریکایی صرب‌تبار است، که در حوزة فلسفة سیاسی نگاشته شده است. وی در این کتاب می‌کوشد بین خیرات شخصی و غیرشخصی چشم‌اندازی از یک تعامل منطقی ایجاد کند و گرة اخلاقی جانب‌داری بین این دو مفهوم را در اندیشه و عمل بگشاید. در حوزة عمل تأکید نیگل بیش‌تر بر جنبه‌های اقتصادی برابری شهروندی است تا جنبه‌های فرهنگی، سیاسی، و اجتماعی آن. ...

اخلاقِ مبتنی بر طبیعت، روش فهم سعادت بر اساس ظرفیت‌ها و قوای طبیعی انسان است که در سنت یونانی و به‌ویژه در ارسطو وجود داشته و بعدها در نگرش آکوییناس و سنّت آکویینی دنبال شده است. جان ‌فینیس، که از جمله اندیشمندان معاصر و از پیروان این سنّت اخلاقی بوده، کوشیده است به پیروی از آکوییناس مسیر فهم و تحقق سعادت آدمی را بر اخلاقِ مبتنی بر طبیعت ترسیم کند. علامه طباطبایی نیز دیدگاه‌های اخلاقیِ خود را بر سرش...

چکیده: مقایسه و مطالعه آراء اندیشمندان از مسلمان و مسیحی یکی از اساسی ترین مباحث راجع به تبادل و تفاهمات دینی است، که در پژوهش حاضر به معرفی و مقایسه دیدگاه دو اندیشمند، آگوستین و خواجه نصیر، در خصوص هستی شناسی و پیامدهای تربیتی آن پرداخته شده است، که با هدف شناسایی هر چه بیشتر افکار آنان و تبیین وجوه تشابه و تفاوت، با ذکر پیامدهای تربیتی منتج از اشتراکات آن دو انجام گرفته است لذا پژوهشگر با ...