گفتمان سلفی وهابی پس از یک قرن منزلت هژمونیک، از دهه 1970 با چالش‌های درون گفتمانی مواجه شده است. گفتمان صحوه (بیداری) یکی از گفتمان‌هایی است که به دنبال بازاندیشی در بنیادهای فکر سیاسی گفتمان سلفی وهابی بوده است. این گفتمان ضمن نقد تجویز «تبعیت» و بی‌تفاوتی سیاسی در گفتمان سلفی وهابی از آموزه‌های سیاسی اخوان المسلمین بهره گرفت و با تأکید بر احیای نقش دین در جامعه و سیاست به دنبال واسازی گفتمان...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اسلام سیاسی با ورود به عرصه عملی سیاست، با مسائل جدید و مفاهیم بازتفسیر شده از سوی برخی از خرده گفتمان های سیاسی روبه رو شد. آزادی، ازجمله مفاهیمی بود که در منازعه خرده گفتمان های مختلف معنایی متفاوت بر آن حمل می شد و در همین فضا نیز نظریه پردازان گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی در مفصل بندی گفتمانی خود، معنای این دال شناور را با تکیه بر نظم معرفتی دینی تثبیت کردند. ...

این پژوهش به بررسی نقش سازه مفهومی‌لیبرالیسم در شکل­گیری و صورت­بندی گفتمان اصلاحات در ایران طی سال­های 1376 تا 1384  از منظری انتقادی می­پردازد. سؤال اساسی که مطرح می­شود این است که نقش سازه مفهومی‌لیبرالیسم در شکل­گیری و تداوم گفتمان اصلاحات در ایران تا چه اندازه مؤثر بوده است؟ فرضیه اساسی پژوهش حاضر این است که گفتمان اصلاحات در برخی موضوعات همانند حاکمیت قانون، جامعه مدنی، مردمسالاری، حقوق ش...

ارتباط متقابل بین زبان و جامعه موجب انعکاس ویژگی های اجتماعی و خرده فرهنگی گروه های جامعه در زبان آنها می گردد. در این مطالعه زبان اسلنگ به عنوان زبان خرده فرهنگی جوانان، ابزاری برای شناخت بخشی از مناسبات اجتماعی جوانان با گفتمان مسلط جامعه و نهادهای اجتماعی آن، قرار می گیرد. بررسی زبان اسلنگ، در طی روند تحقیق و با ارجاع پیوسته به داده های مورد تحلیل، بر مبنای نظریه کارناول باختین، متن لذت بخش ...

فیلم گوزن‌ها، ساختۀ مسعود کیمیایی در سال ۱۳۵۳، یکی از پرحاشیه‌ترین فیلم‌های ایران در حساس‌ترین روزهای این سرزمین در قرن اخیر بوده است. اکران این فیلم، حواشی بسیاری داشته که مهم‌ترین آن، آتش‌سوزی سینما رکس آبادان در حین اکران فیلم بوده است. به همین سبب غالباً از سوی منتقدان سینمایی و غیرسینمایی و همچنین عامۀ مردم، بحث‌های بسیاری حول آن صورت گرفته است. از این رو، برای شناختن گفتمان‌های بازنمایی شد...

عصر حضرت رضا(ع) صحنه برآمدن جریان ها و گفتمان های بسیاری در جهان اسلام است. این گفتمان ها در دو سطح درون گفتمانی و برون گفتمانی قابل تشخیص هستند. امام هشتم(ع) به واسطه مواجهه با موج گسترده این فرقه ها و (خرده)گفتمان ها و لزوم روشن کردن افکار مسلمانان، به انجام مناظرات و مقابله های فراوانی مبادرت کردند. این پژوهش به دنبال آن است تا ضمن تحلیل گفتمان مناظرات و کیفیت مجادله ایشان با گفتمان های رقیب...

در سال­های اخیر پژوهش­های «متخصص– برانگیخته»، همچون توسعه عمودی، به­شدت مورد تردید قرار گرفته و موضوع نقش مردم محلی در پژوهش تقویت شده است. پژوهش حاضر با هدف شناخت و بررسی ارتباط خرده فرهنگ محلی با توسعه مشارکتی با کمک گرفتن از فنون تحقیق کیفی و انجام نمونه­گیری مبتنی بر هدف، و همچنین نظری بر فرایند تحقیق از جامعه آماری 446 سرپرست خانوار انجام شد. در این پژوهش سعی شد که با نگاهی بومی به موضوع پ...

تحلیل گفتمان و نظریه های مطرح در آن در دوره های اخیر زمینه و بسترهای مناسبی را برای بررسی ساختارهای متون فراهم کرده است. دیدگاه گفتمان دیالکتیکی پل ریکور از جملۀ این آراست که به تحلیل متن در سطحی فراتر از زبان و تأکید بر فضاها و زمینه های مفهومی شکل گرفته در آن توجه دارد. الهی نامۀ عطار نیشابوری از آثار کلاسیک ادب فارسی است که ساختار اصلی روایت آن بر محوریت گفتگو بنا شده است لذا قابلیت خوانشی ن...

یکی از بحث‌هایی که در حوزه معرفت و فهم متون دینی مطرح است تأثیر عوامل پنهان بر مرحله فهم و اندیشه است. این عوامل را می‌توان به سطح معیشت افراد، خلقیات و روحیات، سن مترجم یا مفسر، میزان استعداد مترجم یا مفسر و یا سطح آگاهی از فرهنگ بومی و قومی و همچنین جنسیت توسعه داد. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل گفتمان به ‌بررسی ترجمه برخی از آیات قرآن توسط دو مترجم معاصر (طاهره صفارزاده و محمدمهدی فولاد...

بسیاری بر آنند که حمله آمریکا به عراق سرفصل نوینی در روابط بین الملل و همچنین سیاست خارجی ایالات متحده محسوب می شود. این حمله نمودی است از تغییر در سیاست خارجی ایالات متحده از یک سیاست مبتنی بر «هژمونی جویی» به یک سیاست «امپراتوری جویانه». به رغم اینکه سیاست ایالات متحده با واکنش منفی زیادی در سطح جهان روبه رو شد، اما در داخل ایالات متحده، حداقل تا مدتی، از آن استقبال می شد. آنچه در اینجا حائز ...