خراسان بزرگ در ادوار مختلف تاریخ، یکی از بزرگترین حوزه­های تمدن ایران را در بر می­گرفته است و در طول تاریخ ایران از جایگاه ویژه­ای برخوردار بوده است و این اهمیت و اعتبار را در دوران اسلامی نیز حفظ نموده است. حوادث رخ داده در روزگاران بعد از فتح خراسان به درستی نشان می­دهد که این ناحیه می­تواند در قرون نخستین هجری نیز مرکز شغل سیاسی، اقتصادی و مذهبی در برابر عراق به حساب آید. به خصوص نقش و اهمی...

متون فارسی از مهمترین منابع تاریخ معماری ایران است. در م یان این متون، تاریخ بیهقی در زمرۀ چند متن نخست ادب فارسی است. از کتاب مفصل ابوالفضل بیهقی دبیر، که در ا صل تاریخ آل سبکتگین نام داشته، امروزه فقط شش مجلد، از نیمۀ جلد پنجم تا نیمۀ جلد دهم، به دست ما رسیده است. این پاره با ماجرای مرگ محمود، جلوس محمد و سپس مسعود آغاز میشود و با ذکر سفر آخر مسعود به هندوستان در گریز از ترکمانان سلجوقی پایان...

دستگاه گوارش جوندگان سازگاریهای زیادی از نظر مورفولوژی، فیزیولوژی و هیستولوژی در رابطه با اکولوژی، نوع تغذیه و شرایط محیطی نشان می دهد، این تغییرات در جهت تطابق با نیازهای اکولوژیک و نوع تغذیه است . در این صورت با استفاده از رنگ آمیزیهای اختصاصی بافتهای دستگاه گوارش ، این اختلافات در ابعاد هیستوشیمی قابل بررسی خواهد بود. بنابراین با مقایسه مقاطع میکروسکوپی، اختلافها و تغییرات بافت شناسی و هیستو...

خط فقر، ابعاد فقر و عوامل تعیین کننده ی آن از عوامل مهم برای طراحی برنامه های کاهش فقر، همواره مورد توجه سیاست گذاران می باشد . در این مطالعه با استفاده از داده های طرح هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی استان خراسان بزرگ در سال 1387 و با استفاده از خط فقر محاسبه شده از روش سیستم مخارج خطی به بررسی تأثیر برخی از عوامل تعیین کننده ی فقر در سطح خرد پرداخته شده است. تأثیرپذیری احتمال وقوع فقر ...

بخش عظیمی از آسیای میانه از دیرباز جزئی از سرزمین وسیع ایران و خطة خراسان بزرگ به شمار میرفت. در این منطقة جغرافیایی  فرهنگی اقوام ایرانی و ترک با آیینها و باورهای گوناگون میزیستند که تمدن و هنری باشکوه را در دوران باستان و عصر اسلامی رقم زدهاند. با وجود مصائب بسیار که در گذر زمان به ساکنان این مرز و بوم تحمیل شد، فرهنگ آنها همچنان استوار مانده است. سلطة کمونیسم نیز گرچه فاجعهای گران بود اما نت...

تغییرات آب و هوایی با تغییر الگوهای اقلیمی و به هم ریختن نظم اکوسیستم­ها، عواقب جدی بر محیط زیست وارد می­کند. تغییر در الگوهای آب و هوایی می­تواند به وقوع سیل­های شدید، گرما و سرماهای شدید، تکرار بیشتر خشکسالی­ها، بالا آمدن سطح آب دریا، گرم شدن جهانی هوا و ذوب شدن یخ­های دائمی منجر شود. در این پژوهش جهت آشکارسازی تغییر اقلیم در خراسان بزرگ از 25 سال آمار هواشناسی روزانه ایستگاه­های سینوپتیک (14...

در قرن دوم هجری به دنبال فروپاشی حکومت امویان، شرایطی فراهم آمدکه غیرمسلمانان خراسان بزرگ توانستند نارضایتی خود از شرایط موجود را درقالب کنش های سیاسی- دینی نشان دهند. این ناخشنودی ها در قیام های به-آفرید، سنباذ، اسحاق، استاذسیس و مقنّع تبلور یافت. این کنش ها هم نشانگرخواسته های اقتصادی، اجتماعی و هم مبین روحیات و باورهای ساکنانغیرمسلمان خراسان بود. در این مقاله تلاش شده ضمن بازخوانی حرکت ها وقی...

تغییرهای اقلیمی جهان و چرخه عمومی جو تحت تاثیر پدیده‌های بزرگ مقیاسی است که درسطح آب‌های آزاد جهان رخ می دهد. بسیاری از این پدیده‌ها که به سیگنال‌های بزرگ مقیاس اقلیمی2 معروف اند، از بیش از یک قرن پیش شناخته شده بودند. سیگنال‌های نام برده به طورمعمول با بهره گیری از شاخص‌هایی مانند فشار و دمای سطح آب اقیانوس‌ها محاسبه می‌شوند. به منظور بررسی امکان بهره گیری از مدل‌های آماری برای پیش‌بینی بارش س...

در مقاله حاضر وضعیت شبکه شهری در استانهای خراسان شامل خراسان شمالی، رضوی و جنوبی مورد بررسی قرار گرفته و میزان تعادل یا عدم تعادل حاکم برآن ارزیابی و تعیین گردیده است . هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی و ارزیابی شبکه شهری استانهای خراسان و ارتباط فضایی شهرهای این استانها باهم است. روش بکار گرفته شده در پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است . نتایج حاصله بیانگر این است که در سطح استان خراسان شمالی حاکمیت ...

خراسان بزرگ در سده‌های بعد از اسلام، در نمودهای متفاوت از تأثیرگذارترین نواحی بر فرهنگ اسلامی ایران بوده است. گونه گسترش شهرهای این منطقه در سده‌های سوم تا هفتم هجری یکی از این نمودهاست. بارزترین خصوصیت شهرهای خراسان این دوره، گسترش بیشتر شهرهای بنا شده قبل از اسلام است که علاوه بر حفظ عناصر اولیه قبل از اسلام، با الگوی توسعه در دوره اسلامی تطبیق و بر اساس آن گسترش یافتند. در این پژوهش اثبات گر...