بعد از زبان عربی و فارسی سومین زبان جهان اسلام ترکی است. ازاین رو، عالمان و اندیشمندان عثمانی در کنار تألیف آثار به ترجمه متون از عربی و به ویژه فارسی به ترکی عثمانی نیز پرداختند. از قرن دهم به بعد بیش از صدها اثر مهم از فارسی به ترکی عثمانی ترجمه شده است. این روند هنوز در ترکیه ادامه دارد. اما درست برعکس این روند، تعداد متون ترجمه شده از ترکی عثمانی به فارسی به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد. تن...

انواع مختلفی از نظریه ها دربارۀ مشکل تقطیع نحوی و ایجاد دستور زبان های مربوط به زبان های طبیعی وجود دارند. این مقاله یک دستور زبان نحوی برمبنای صورت بندی دستور زبان رابطه ای برای زبان ترکی (آذری) که جزو زبان های پیوندی می باشد، ارائه می کند. در صورت بندی دستور زبان رابطه ای، کلمات یک جمله بر طبق نقش های نحوی که دارند به یکدیگر متصل می گردند. زبان ترکی (آذری) دارای ساخت واژه ای صرفی و اشتقاقی پی...

رمزگردانی دوزبانه های ترکی آذری‑ فارسی در پرتو مدل زبان ماتریس و نظریه صفر عبدالحسین حیدری[1] مهدی سمائی[2] لطیف عطاری[3] افسر روحی[4] تاریخ دریافت: 1/2/91 تاریخ تصویب: 30/1/92 چکیده از آنجایی که مدل زبان ماتریس تبیین بهتری از رمزگردانی درون جمله ای ارائه کرده است و نظریه صفر بر روابط هسته‑ متمم در گزینش ساخت های رمزگردانی شده تمرکز دارد، تحقیق حاضر در مطالعه رمزگردانی درون جمله ای ترکی آذری‑ ف...

در این تحقیق کوشش به عمل آمده است تا نقش اجتماعی زبان های فارسی و ترکی در شهرهای زنجان و ابهر مشخّص شود. از یک سو رابطه بین کاربرد زبان های فارسی و ترکی در حوزه های گوناگون مانند خانواده، مدرسه، موقعیّت های رسمی و غیررسمی و مراکز اداری و آموزشی بررسی گرددو از سوی دیگر به بررسی تأثیر عوامل سن، جنس، سطح تحصیلات و شغل و زبان مادری همسر بر کاربرد این دو زبان دراین شهرها پرداخته شود. در این تحقیق از م...

در این تحقیق تلاش شده است تا نقش اجتماعی زبان فارسی در مقایسه با زبان ترکی آذری، زبان مادری ساکنان شهرهای تبریز و بناب مشخص شود. طرح تحقیق از نوع پیمایشی است که جامعه آماری آن، تمامی ترک زبانان ساکن شهرهای بناب و تبریز می باشد .روش نمونه گیری، نظام مند متناسب با حجم طبقه است که400 نفر آزمودنی از شهر تبریز و 300 نفر آزمودنی از شهر بناب بر اساس سن، جنس، شغل، میزان تحصیلات و زبان مادری همسرافراد م...

پژوهش حاضر به بررسی زبان ترکی گِرمی در منطقۀ مغان استان اردبیل می­ پردازد. چنین بررسی ­ای از منظر رده ­شناختی  بر مبنای دیدگاه رده ­شناسان برجسته ­ای چون کامری (1989) و گرینبرگ (1974) صورت می­ گیرد. هدف از این مطالعه، توصیف و ثبت ویژگی­ های رده ­ای  آن در گروه ­های متفاوت نحوی است. نگارندگان معتقدند که با توجه به تنوّعات زبانی در مناطق مختلف ایران و سرعت نابودی بسیاری از زبان­ ها و گویش ­ها، مطال...

در این تحقیق تلاش شده است تا نقش اجتماعی زبان های (فارسی و ترکی) در شهر قوچان مشخص شود. در این تحقیق 180 آزمودنی از شهر قوچان به صورت تصادفی براساس گروه سنی (زیر 10 سال، 11 الی 16، 17 الی 25، 26 الی 65 و 65 به بالا)، سطح تحصیلات (بی سواد، ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان، دیپلم، فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دکتری)، جنس (مرد و زن) انتخاب شده اند. از آزمودنی ها خواسته شده که دو گونه ی زبانی (فارسی ...

پژوهش حاضر به بررسی استعاره‌های مفهومی حوزه خشم در آیینه ضرب‌المثل‌های دو زبان فارسی و ترکی می‌پردازد. تلاش شده است از منابع مختلف برای دو زبان مذکور، داده‌های مورد نیاز از هر دو زبان استخراج و گردآوری شود. پربسامدترین نگاشت‌نام‌ها در هر دو زبان مشخص و جداگانه در جدول آورده شود. در کنار نگاشت‌نام‌ها، پربسامدترین حوزه‌های مبدأ نیز شناسایی و معرفی شدند تا مشخص گردد گویشوران این دو زبان بیشتر از چ...