هدف اصلی این مقاله، نقد و بررسی اشعار عربی خاقانی و یافتن آبشخورهای فکری و هنری آن است که تاکنون کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این مقاله نشان داده ایم که میان اشعار عربی خاقانی و معلقات سبع، ارتباط هایی وجود دارد و در پاره ای موارد این ارتباط ها، ماهیتی تقریباً تقلیدی پیدا می کند، به طوری که اشعار وی بازسرایی و باز آفرینی معنایی از پیش گفته شده در معلقات است که در شکل و بافتی تقلیدی ب...

شیوه بیان خاقانی در برخی از اشعارش چنان غریب و دشوار است که فهم و درک شعر او را پیچیده و گاه غیر ممکن می سازد؛ بنابراین شایسته است که توجه ادبا برای درک معانی اشعار وی بیشتر از بسیاری دیگر از شعرای پهنه ادب فارسی باشد. با اینکه تلاش برای راه یافتن به دنیای خاقانی تقریباً قدمتی برابر با اولین سال های انتشار دیوان وی دارد و در عصر جدید با ورود شرق شناسان به جرگه پژوهندگان شعر خاقانی، نکات جالب توج...

چکیده در این اثر به بررسی بزم و توصیفات بزمی در دیوان خاقانی پرداخته شده است. جشن و شادی مردم که همان بزم نامیده می شود از نگاه خاقانی بررسی شده و در شش فصل تنظیم شده است. خاقانی به بزم اهمیت می دهد و جزئیات مجالس بزم را با نگاهی دقیق توصیف می کند.در این شش فصل انگیزه ها و اشخاص و لوازم بزم تجزیه و تحلیل می شود و در ابتدای هر فصل مقدمه ای کوتاه ذکر شده و سپس به توضیح مسائل مربوط به ان بخش پرد...

نظام طبقاتی حاکم بر جامعه روزگار خاقانی سبب می شد که با هر فرد با توجه به وضعیت اجتماعی خانواده اش برخورد شود. خانواده خاقانی از طبقه فرودست جامعه و از پیشه وران بوده اند. بنابراین خاقانی از شأن اجتماعی بالایی در جامعه برخوردار نبوده و از طرف مخالفان و رقیبان خود، به همین دلیل سرزنش می شده است. سلاح خاقانی در برابر این حملات، هنر اوست. خاقانی به جای اینکه همچون خودباختگان، گذشته خود را انکار کن...

شاعران زبان فارسی با به کار گرفتن هنر ایهام بر وجوه هنری سخن خود افزوده‏اند. خاقانی، یکی از شاعرانی است که به ایهام، گرایش خاصّی نشان داده و این گرایش یکی از دلایل پیچیدگی کلامش نیز شده است. وی، شاعری است که با قدرت هنرآفرینی و خلاقیّت زبانی در خلق صنایع بدیعی به ویژه ایهام، توانست سبک و شیوه خاص خود را به وجود آورده، شعرش را از اشعار شاعران دیگر متمایز کند. هنر ایهام، یکی از گونه‏های مهمِّ صنایع ب...

این رساله به شرح و بررسی کتاب منشات خاقانی، مجموع مراسلات افضل الدین بدیل خاقانی شروانی می پردازد.

شعر خاقانی را از منظرها و رویکردهای مختلفی مورد نقد و تحلیل قرار داده‌اند؛ اما نکته‌ی مهمی که در باب شعر خاقانی تا حدود زیادی مغفول مانده؛ ساحت تغزلی و عاشقانه‌ی شعر اوست. دو عامل عمده را می‌توان در این کم توجهی دخیل دانست؛ نخست؛ توانایی کم نظیر خاقانی در عرصه‌ی قصیده‌سرایی که عمده‌ی نگاهها و نقدها را به سمت خویش کشانده و دیگر جنبه‌های شعر او ـ و از جمله غزلیات وی ـ را تحت تأثیر قرار داده است. ...

هرچند تا با اکنون چند تصحیح از دیوان خاقانی شروانی به فرجام رسیده و تحقیقات و مقالات بسیاری در باب شناخت این شاعر دیرآشنا و تصحیح و شرح آثار وی نوشته شده است، هنوز هم بیت­های بسیاری در دیوان خاقانی می­توان یافت که اشکال در ضبط و احتمال تصحیف، آنها را از لحاظ معنایی دستخوش اختلال کرده و ارزش­های بلاغی و ادبی‌شان را نیز یکسره از میان برده است. به نظر می­رسد یکی از معیارها و روش‌هایی که امروزه می­...

خاقانی، ـ اگر نگوییم بزرگترین ـ یکی از بزرگترین شاعران تصویر آفرین و ترکیب ساز ادب پارسی است. یکی از موضوعاتی که در تصویرگری خاقانی بازتاب گسترده ای دارد، دنیا است. تصاویری که خاقانی در اشعار خود از دنیا ارائه کرده، تصاویری دنیا نکوه، تاریک، و تحقیرآمیز می باشد. لذا در این پژوهش، نگارنده ضمن بحث در باره ی نگاه شاعر به دنیا، تلاش کرده است تا عوامل موثر در شکل گیری نگرش شاعر و تشکیل صور خیال برسا...