لوتمن با الهام از نگرش های زبان شناختی دوسوسور و یِلْمْزلِف و تکیه بر روش شناسی ساختارگرا نظریات بکر و ‏بدیعی در باب چگونگی تحلیلِ ساختارِ اثر هنری به دست می دهد. او با طرحِ موضوعِ «هنر به مثابۀ نظامِ نظام ها» نشان ‏می دهد که اثر هنری نوعی «نظامِ الگوساز ثانوی» است که بر اساس الگوی اولیۀ زبان شکل می گیرد. با این همه، اثر ‏هنری از آن جایی که اطلاعاتِ بیشتری را در فضای محدودتری می گنجاند، نسبت به زبانِ معمول...

چکیده: این مقاله در جستجوی چگونگی نقش شهود در آفرینش و شکل گیری اثر هنری ابتدا با تحلیل نطرات «هانری برگسون» درباره شهود و هنر در پی پاسخ به این سؤال بر می آید که آیا اثر هنری محصول تفکر است یا کشف و شهود؟ در این راستا عقاید شهود باورانه در فلسفه هنر همچون نظرات «کروچه» و «کالینگوود» مطرح می شود که به مسائلی نظیر شناخت نمادین در مقابل شناخت شهودی، فرانمود عاطفی در مقابل فرانمود تخیلی و تفاوت...

کمدی آتنی بر اساس کهنترین متونی که امروزه در دسترس است، انباشته از هتاکی و استهجان و رکاکت علیه شخصیتهای سیاسی و دولتمردان یونان بوده است. اما به ‌واسطة این زشت‌نگاری‌ها، نباید این کمدی را سطح پایین و عاری از ارزشهای هنری ارزیابی کرد. تنها کمدی نویس در عصر طلایی تمدن این سرزمین که آثارش امروزه به دست آمده آریستوفان نام دارد. کمدیهای او اگرچه سرشار از سخنان و رفتارهای شناعت آمیز و اشاره به امور ...

مطرح شدن دوره تیموریان به عنوان یک مقطع شاخص و مهم در تاریخ هنر ایران از یک سو و حجم کمی و کیفی فعالیت های هنری و صنعتی و آثار تولید شده در این حوزه از سوی دیگر، هنرمندان و صنعتگران را به قشری تأثیرگذار در جامعه این عصر مبدل نمود. این امر خود موجب شکل گیری جامعه ای هنری در این دوره گردید که اگر چه اعضای آن را هنرمندان و صنعتگران تشکیل می دادند ولی این افراد از مقام و موقعیت و جایگاه اجتماعی یکس...

یکی از موضوعات بحث برانگیز در باستان­شناسی و هنر جهان اسلام، چیستی هنر اسلامی است. پژوهشگران متعددی درباره خاستگاه، چیستی و حوزه عمل هنر دوران اسلامی مقالات و کتب تخصصی نگاشته اند. آنچه که معیار تمایز اندیشه های معاصر در تفسیر هنر به معنای اسلامی آن قلمداد می شود معطوف به مبانی نظری و چارچوب­های تفسیری است که هریک، با رهیافت­های گوناگون به آن پرداخته اند. رهیافت هایی که به واقع، نقش بسزایی در ب...

نگره تاریخ و نقد هنر جهانی در بستر دانشگاهی همواره بر بستری از اندیشۀ غربی استوار بوده، و کتب آموزشی این رشته‌ها نیز بیشتر بر دوره‌های مختلف تاریخ هنر اروپا و امریکا متمرکز بوده‌اند. در دهه‌های اخیر این معادله تغییر کرده و ورود پژوهشگران از فرهنگ‌های مختلف به عالم تاریخ هنر دامنۀ جغرافیایی و مفهومی این شاخه را گسترش داده و توجه بیشتر به هنر دیگر فرهنگ‌ها و ملل را در شمار اولویت‌های آن قرار د...

Decoration is an inseparable part of architecture in every culture and land. This subject has a valuable situation in native art. In native art, it has a meaning and concept beyond the embellishment and external cover. This is the reflection of cultural concepts and symbols along the historical lines which is used not to the purpose of self-expression, but to express an inner conception. Archit...

 شاعران افزون بر نام و شهرت خویش،نامی شعری برای خود برمی گزینند و شعر خود را با آن نشان دار می کنند.این نام شعری را تخلص می گویند. تخلص،پدیده ای کهن است،ولی تا روزگار ما ماندگار مانده است و هنوز شاعران از آن سود می برند.شایسته است این پدیده آشنا با نگاهی نو بررسی و موضوع آن از دیدی روان شناختی و جامعه شناختی کاویده شود. در این مقاله،درباره چگونگی گزینش تخلص،خاستگاه و پیشینه آن،تخلص های دوگانه...

با افزایش نگرانی های جهانی از پیامدهای منفی مدرنیته و افول ایده های مدرنیسم، از دهه ی 1960 میلادی به تدریج گرایشات دیگری تحت عنوان پست مدرنیسم در حوزه های گوناگون از جمله سینما بروز یافت. از دهه ی 1980 بازتاب نظریات پست مدرن و خصوصیات هنر پست مدرن به ویژه در سینمای امریکا، عمومیت یافت و به مرور توجه همگان به این سینما که سبک های مختلف سینمایی و هنری را در کنار هم می نشاند جلب شد. رواج روزافزون ...

غزنویان در اواسط قرن چهارم هجری به قدرت رسیدند و بر نواحی گسترده­ای از هند، ایران، افغانستان و آسیای مرکزی تسلط یافتند. پادشاهان غزنوی توانستند با حملات مکرر به هندوستان ثروتی عظیم را به چنگ آورند و با این پشتوانه، برای نمایش اقتدار خود بناهای با شکوهی را احداث نمایند. بسیاری از متون تاریخی از شکوه و عظمت این بناها که عمدتاً در افغانستان امروزی قرار دارند، یاد کرده­اند. یکی از عوامل شهرت کاخ­های...