در چند دهۀ اخیر روش‌های تکامل‌گرا، کاربردهای موفقیت‌آمیز زیادی در مسائل مختلف مهندسی و مدیریتی منابع آب، به‌‌ویژه در بهره‌برداری بهینه از مخازن داشته‌اند. در این پژوهش مدلی بر مبنای الگوریتم تکامل رقابتی جوامع (SCE) برای مدلسازی بهره‌برداری بهینه از سیستم پیچیدۀ چندمخزنی واقع در حوضۀ آبریز کرخه توسعه داده شد. مسیر بهینه‌سازی سیستم مورد نظر شامل تخصیص بهینه بین چهار منطقۀ کشاورزی به‌منظور تأمین ...

خشکسالی از جمله بلایای طبیعی است که به‌شدت تحت تأثیر نوسانات اقلیمی است و مجموعه‏ای از مشکلات پیچیده را در بخش‏های مختلف ایجاد می‏کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ زمانی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در حوضۀ آبریز کرخه است. برای رسیدن به این هدف، از آمار 26 ایستگاه باران‏‏سنج و هشت ایستگاه هیدرومتری استفاده شد. در بخشی از تحقیق برای آگاهی از تأخیر جریان‏ها نسبت به بارش‏ها در حالت واقعی، ضریب هم...

تغییرات اقلیمی می‏تواند تهدید بزرگی برای تنوع زیستی و یکپارچگی اکوسیستم‏ها‏ باشد. از این‏رو، ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ رﻓﺘﺎر ﻫﯿﺪروﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺣﻮضهﻫﺎی آبخیز برای حفاظت و بازسازی اکوسیستم‏ها ضروری است. حوضۀ آبخیز سد لتیان به‏عنوان یکی از حوضه‏های کوهستانی کشور با وسعت تقریبی 710 کیلومترمربع در شمال شرق تهران و در غرب شهرستان دماوند واقع شده است. در پژوهش حاضر، برای ارزیابی رواناب و بیلان آبی بر اثر تغییرات اقلیمی، از م...

تبخیر و تعرق از مؤلفه‏های اصلی بیلان آب هر منطقه و از عوامل کلیدی برای برنامه‏ریزی صحیح و مناسب به منظور بهبود بازده آب مصرفی در اراضی فاریاب است. تصاویر ماهواره‏ای به دلیل پوشش مناطق وسیع، به منظور غلبه بر محدودیت‏های مکانی روش‏های نقطه‏ای، کاربرد بهتری برای مطالعات ناحیه‏ای نسبت به داده‏های ایستگاه‏های هواشناسی دارند. بنابراین، هدف از تحقیق حاضر برآورد تبخیر و تعرق واقعی حوضۀ آبریز دریاچۀ ارو...

حوضۀ آبریز کورا - ارس در منطقۀ قفقاز جنوبی میان جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان، ایران و ترکیه قرار دارد. دو رود اصلی کورا و ارس از پرآب‌‌ترین رودهای منطقه هستند که مسائل اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و سیاسی بسیاری پیرامون آن‌ها وجود دارند. همکاری‌های مبتنی بر توافق‌های محدود و چندجانبه میان ارمنستان، گرجستان و جمهوری آذربایجان به‌طور معمول با ابتکار سازمان‌های جهانی و اتحادیۀ اروپا ایجاد شده‌...

نفوذ آب در خاک حوضۀ آبریز به عوامل مختلفی بستگی دارد. هر حوضۀ آبریز بنا بر اقلیم و شرایط و ساختمان خاک خاص خود، خصوصیات منحصر به‌فردی دارد. در این تحقیق سواحل دو رودخانۀ دائمی استان بوشهر (رودخانۀ مند در شهرستان دشتی و رودخانۀ باهوش در شهرستان تنگستان) بررسی شده است. میزان نفوذ عمودی آب به خاک با روش آزمایش صحرایی استوانۀ مضاعف با سه تکرار (در 120 چاهک) برای کنترل و تعیین  مدل مناسب و  محاسبه ض...

خشکسالی به‌عنوان پدیده‌ا‏ی اقلیمی تحت تأثیر عوامل گوناگونی است؛ یکی از نمادهای مهم وقوع خشکسالی کاهش میزان بارندگی است. ارزیابی و پایش خشکسالی اهمیت زیادی در برنامه‏ریزی و مدیریت منابع آب دارد. با توجه به شرایط اخیر در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه و روند خشک‌شدن بی‏سابقۀ آن، ارزیابی خشکسالی در این منطقه در حال حاضر ضرورتی انکار‌ناپذیر به‌حساب می‏آید. بدین‌منظور در تحقیق حاضر با جمع‌آوری داده‏های 11...

هیدروگراف واحد در پیش بینی سیلاب رودخانه ها و طراحی سازه های کنترلی و حفاظتی در یک حوضۀ آبریز بسیار مهم است؛ ازاین رو در حوضه های فاقد ایستگاه هیدرومتری با استفاده از روابط ریاضی و تجربی و براساس داده های اقلیمی، برآوردی از مقدار آب در حوضه به عمل می­آید. دو روش هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومورفولوژیکی و هیدروگراف واحد لحظه ای تابع عرض به دلیل بهره گیری از خصوصیات فیزیکی حوضه و نرم افزار gis با دق...

رشد جمعیت و توسعۀ صنعت و کشاورزی، سبب افزایش تقاضا و رقابت بر سر منابع آب در حوضه های آبریز بزرگ کشور، به خصوص حوضۀ زاینده رود گشته و به شدت بر بخش های کشاورزی و محیط زیست تأثیر گذاشته است. بنابراین، بررسی و ارائۀ سناریوی برتر برای تخصیص آب در این حوضه ضروری است. در این تحقیق، با توجه به وجود دوره های متناوب ترسالی، خشک سالی و نرمال، برای هریک از این شرایط، پنج سناریوی تخصیص آب تعریف شده است. ه...

تعیین پتانسیل سیل‌خیزی حوضه‌های آبخیز و اولویت‌بندی زیرحوضه‌ها، یکی از مهم‌ترین اقدامات در مطالعات آمایش سرزمین محسوب می‌شود. در تحقیق حاضر اولویت‌بندی پتانسیل سیل‌خیزی زیرحوضه‌ها در آبخیز پل‌شاه در استان کرمانشاه انجام شد. بدین منظور ابتدا داده‌ها و لایه‌های مختلف از قبیل کاربری اراضی، اقلیم و هیدروگراف سیلاب و بارش متناظر منطقه مطالعاتی تهیه گردید. سپس با کنترل داده‌های متناظر بارش و سیلاب، د...