حمام شاه اصفهان در دوره ی صفویه و در سال 1012ه.ق به دستور شاه عباس کبیر ساخته شده است. این حمام هم اکنون در سمت شمال شرقی میدان نقش جهان واقع شده است. در حال حاضر در حمام شاه شواهد اندکی از کاشی روی ازاره ها باقی مانده است. این شواهد محدود به کاشی های هشت ضلعی و صابونکی به رنگ های گوناگون با چیدمان هندسی خاص، کاشی های آبی به شکل خشت و انواع دیگر کاشی می باشد. با توجه به این که حمام های تاریخی ب...

شیوه معماری و نوع مصالح بکار رفته در بنا ، قدمت حمام باغ گندم را به دوره قاجار می رساند. نام حمام باغ گندم متأ ثر از نام محله ای است که بنا در آن واقع شده است. حمام باغ گندم بنایی است که تقریباً بیش از 2/1 ارتفاع آن در خاک قرار دارد . در سمت شمال روی بام حمام یک طبقه بنا ساخته شده ( همکف بام حمام ) روی آن انبار، آشپزخانه و 2اتاق که محل سکونت کارگر حمام بوده است قراردارد. حمام مذکور دو قلو می باش...

حمام‌خان یکی از حمام‌های قدیمی سنندج است که در کنار بازار قدیمی شهر قرار دارد. به استناد نگاره‌ی سردر ورودی، حمام خان به دستور والی کردستان به سال 1220 هـ.ق. در زمان قاجار ساخته شده است. یکی از ویژگی‌های معماری حمام خان، ارتفاع فضاها و نقشه‌ی طولی آن است. اجرای آرایه‌های پرکار آهکبری و کاشیکاری روی تمام دیوارهای آن ویژگی دیگر حمام است. آرایه‌ها شامل؛ طرح‌های گونه‌گون هندسی، اسلیمی، گیاهی، گل و ...

حمام های عمومی در زمرة ابنیة عام المنفعه ای هستند که با ظهور دین اسلام،که مقدمة بسیاری از فرائضش تطهیر است، در سراسر قلمرو اسلام گسترش یافتند. متأسفانه از آغاز دوران اسلامی تا قرن هشتم هجری قمری، نمونه ای پابرجا از حمام های عمومی در ایران باقی نمانده است، اما از دورة صفوی و به ویژه دورة قاجار حمام های عمومی بسیاری در سراسر ایران هنوز پابرجاست. یکی از شهرهایی که تعداد زیادی حمام عمومی قدیمی در آ...

این پژوهش در پی روشن نمودن سیر تحول معماری حمام های عمومی ایرانی- اسلامی از اوایل اسلام تا دوره سلجوقی است که برای این منظور در این پژوهش کارکردها و آداب و احکام حمام و استحمام بررسی شده است. نظافت و تطهیر از کارکردهای اصلی حمام هستند که هر دو عملی آیینی هستند و در اینجا بیشتر تطهیر مورد توجه است. از آنجا که مقوله ی تطهیر در بسیاری از فرهنگ ها بازنمود آیینی خود را دارد و به عقیده ی پژوهشگران آی...

اهمیت اجتماعی برخی از مکان‌ها در زندگی مردم، از دیرباز موجب شکل‌گیری فرهنگ خاصی در این مکان‌ها شده است. فرهنگی که در گسترۀ تعاملات اجتماعی مردم شکل‌گرفته و در تاروپود زندگی آن‌ها ریشه دوانده است. حمام‌ها یکی از مکان‌هایی هستند که به واسطۀ حضور اقشار اجتماعی مختلف، جایگاه شکل‌گیری آداب فرهنگی و محل گسترش برخی از مشاغل خاص بوده‌اند. در این پژوهش که با هدف شناختن جایگاه حمام در زندگی مردم، به شیوۀ...

آثار ادبی زمینه‌های مناسبی برای پرداختن و ترسیم معماری حمام در آثار نگارگری ایجاد کرده است. این نگارگری‌ها رابطۀ بسیاری با عالم واقعیت دارند. با تطبیق ویژگی‌های این‌گونه آثار با معماری حمام‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که در این نگارگری‌ها فضاهای حمام با رعایت بسیاری از ویژگی‌های معماری نمایش داده شده است و این امر نشان‌دهندۀ نوعی واقع‌گرایی در آثار نگارگری حمام است. هدف از این پژوهش بررسی و مق...

بیان مسئله: نظافت و طهارت از اهمیت بسیاری در دین اسلام برخوردار است. این اهمیت در توجه فراوان به گونه‌ای از معماری به نام حمام بیشتر تجلی یافته است. حمام‌ها علاوه بر ویژگی‌های کالبدی و مادی دارای ویژگی‌های آیینی و غیرمادی نیز هستند که برای شناخت آنها باید ساختار کالبدی مشترک حمام‌های عمومی مورد مطالعه قرار گیرند. البته باید در نظر داشت که این ساختار مشترک در معماری و به‌ویژه معماری سنتی رابطۀ م...