یکی از صفاتی که برخی مقامات‏نویسان به احمد جام نسبت داده اند «امّی ‏بودن» وی است. آنان، با انتساب چنین صفتی به شیخ جام، همه گفته‏های او را برگرفته از الهام ربّانی و کشف و شهود عارفانه می دانند. اگر، بنا به نوشته این مقامات‏نویسان، همه آثار و نوشته‏های احمد جام متأثر از «الهامات غیبی» باشد، این همه شباهت میان آثار او با نوشته‏های مشایخ متقدم چه می‏شود؟ و چگونه می‏توان این مشابهت‏ها را توجیه کرد؟ آ...

بایزید بسطامی (حدوداً 161-234 ه) و حسین بن منصور حلّاج (244-309 ه)، دو تن از معروف ترین صوفیان تاریخ تصوف اسلامی و متعلّق به سرزمین ایران هستند و هر دو به مکتب سکر تعلّق دارند. حکایات و روایات این دو عارف و صوفی بزرگ در متون نثر کهن و جدید نقل شده و در منظومه ها و دواوین شعرا در قرون مختلف انعکاس یافته است. گردآوری این حکایات و تطبیق آن ها با منابع اصلی و همچنین استخراج حکایات منظوم و تطبیق آن ه...

چکیده: هدف این پژوهش، بررسی نقش سرمایه روانشناختی و رفتار شهروندی سازمانی در پیش‌بینی فرسودگی شغلی معلمان مقطع ابتدایی مدارس استثنایی بود. پژوهش از نوع همبستگی و جامعه‌ی‌ پژوهشی شامل کلیه‌ی معلمان مقطع ابتدایی مدارس استثنایی شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 94-93 بود. حجم جامعه‌ی پژوهشی 108 نفر بودند و به علت کوچک بودن جامعه، کل آن‌ها انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌‌های سرمایه روانشنا...

با ورود اسلام به ایران، بسیاری از ابعاد فرهنگی و تمدنی ایران دستخوش دگرگونی شد. یکی از این حوزه ها، قلمرو خوراک و آداب مربوط به آن بود که طی سده های دوم تا هفتم ق و همزمان با دوره تثبیت چیرگی اسلام بر زندگی ایرانیان در دوره ی خلافت عباسی، شکل فرجامین خود را پیدا کرد. این دگرگونیها از مسیرهای متفاوتی به متن جامعه ایرانی راه یافت. یکی از این مسیرها، عارفان و صوفیان عرفا و متصوفه بودند که بر پایه ...

به گواهی تاریخ، بشریّت در هر برهه از زمان و در هر عرصه ای نیازمند ارزش های انسانی است. به ویژه در قرون معاصرکه با پیدایش انقلاب های صنعتی و پیشرفت های سریع رایانه-ای،گرایش انسان به مادّیات و جنبه های ظاهری به طور روز افزونی گسترش یافته ودر نتیجه ی این تغییر و تحوّل، رویکرد بشر روز به روز به ارزش های والای انسانی کمرنگ تر گشته است؛ که البته در این میان، نمی توان تلاش های غرض ورزانه ی عده ای سودجو ر...

به گواهی تاریخ، بشریّت در هر برهه از زمان و در هر عرصه ای نیازمند ارزش های انسانی است. به ویژه در قرون معاصرکه با پیدایش انقلاب های صنعتی و پیشرفت های سریع رایانه-ای،گرایش انسان به مادّیات و جنبه های ظاهری به طور روز افزونی گسترش یافته ودر نتیجه ی این تغییر و تحوّل، رویکرد بشر روز به روز به ارزش های والای انسانی کمرنگ تر گشته است که البته در این میان، نمی توان تلاش های غرض ورزانه ی عده ای سودجو را...

عیاری یکی از آیینهای طبقه عوام در ایران با سابقهای بسیار کهن بود. برخی پیروان این آیین تحتتأثیر زاهدان و عابدانِ مذاهب و ادیان مختلف از جمله اسلام قرارگرفتند و این آیین را تبدیل به آیینکردند. تصوف نیز که از قرن سوم و چهارم در ایران بهتدریج رواج یافت، بر آیین « جوانمردی » فتوت یاجوانمردی اثر گذاشت و از آن تأثیر هم پذیرفت. به نظر میرسد که ابوالحسن خرقانی از جمله پیروانآیین جوانمردی بود که با تصوف ...

عارفان بزرگ هند، همواره با عارفان ایرانی ارتباط داشته اند. مهاجرت عارفان به سرزمین هند و ورود مسلمانان از خراسانِ قدیم به این سرزمین به گسترش این ارتباط ها مدد می کرد. همواره عارفانِ هند پیران و وابستگانی در خراسان داشته اند و این وابستگی ها تا دیر زمان ادامه داشته است. یکی از عارفان نام دار و سرشناس ایرانی، مولانا جلال الدین محمد بلخی است که در زمان خود، سلسله معنوی و عرفانیش در هند ناشناخته مان...

این پژوهش، ناظر بر این نکته تاریخی که عارفان صاحب قلم به اقتضای زمانه خود و در برابر رقیبان متشرع، درصدد اثبات این مدعا برآمده اند که معارف صوفیه با مفاد کتاب و سنت، پیوندی راستین داشته است، با بررسی بیش از بیست اثر عرفانی نشان می دهد که در بسیاری موارد، ترکیبی از دو نوع انگیزه فردی (از قبیل گونه ای الهام، ذکر یار، اجابت حضرت رسول، نذر و الزام خویش، حفظ نام و یادگاری، جلب شفاعت نیکان و...) و اج...

به نظر می رسد برای موسیقی دانان فتوت نامه ای نوشته نشده است. این نبود احتمالی را می توان چنین تفسیر کرد که اهل این هنر یک صنف به شمار نمی رفته اند؛ نیز این گمان دور از ذهن نیست که اگر صنف موسیقی دان در عمل وجود داشته، منع مذهبی و حرمت غنا مانع از نوشتن فتوت نامه برای آنان بوده است. اما در برخی رسالات موسیقی، بخشی به «نصایح موسیقاری» یا شیوه «سلوک این فنّ شریف» یا «آداب مجالس» اختصاص دارد که به پ...