این مقاله در سه محور کلی انسان­شناسی در مفاهیم مورد نظر، از قبیل سرشت انسانی، تفسیر انسان، منشأ حق، روح، تحلیل عقلی زندگی اجتماعی، انگیزه انسان و یا عامل حرکت، حق و تکلیف، انسان پرومته­ای در مقابل مقام خلافت، دین، و ... و نیز شرح و تفصیل در تفارق آن، به این نتیجه دست یافته است که وجوه تفاوت، ناشی از نگرش طبیعت­گرای توماس هابز، در مقابل دیدگاه ترکیبی فطرت و طبیعت (با تأکید بر فطرت) جواد آملی به ...

یکی از روش های تفسیری که در عصر حاضر به سبب کوشش های علامه طباطبایی و پس از وی آیت الله جوادی آملی مورد توجه قرار گرفت، روش تفسیری قرآن به قرآن است. برای اثبات حجیّت این منهج تفسیری ادلۀ متعددی نقل شده است. یکی از این ادله استناد به احادیث عرض است که در آن، قرآن میزان سنجش صحتِ روایات دانسته شده و لذا قرآن کریم در تبیین مراد خود بی نیاز از سنت تلقی شده است. با مراجعه به مجموع احادیث عرض و تشکیل خ...

آیت الله جوادی آملی از جمله اندیشمندان مسلمانی است که هیچ یک از تقریرهای برهان وجودی فیلسوفان غربی و مسلمان را نمی پذیرد و آن ها را نوعی مغالطه می داند؛ وی همانند منتقدان غربی این برهان، معتقد است که از هیچ مفهومی، حتی مفهوم خدا یا واجب الوجود، نمی توان وجود خارجی آن را نتیجه گرفت. وی این انتقاد را با مفاهیم فلسفۀ اسلامی توضیح می دهد و اشکال اصلی این برهان را در خلط حمل اولی ذاتی و شایع صناعی م...

مسأله عدالت به ویژه از بعد فلسفی ـ سیاسی بحث مهمی است که نگارنده با تکیه بر مبانی نظری اندیشه آیت الله جوادی آملی و با تحلیل دیدگاه های ایشان در آثار مختلف، ایده ایشان در این باب را اصطیاد کرده است. از نظر آیت الله جوادی، عدالت همان تبعیت از حقیقت است. این نظریه، علاوه بر اینکه با شاکله فلسفه وی که همان حکمت متعالیه است، سازگاری دارد، شواهد و مؤیدهای فراوانی در آثار ایشان دارد. این نظریه دارای ...

پژوهش حاضر به منظور ارائه و تطبیق دیدگاه آیت الله جوادی آملی و توماس اکویناس در باب رابطه ی عقل و ایمان تدوین یافته است. با توجه به اهمیت مسأله ی عقل و ایمان و ارتباط و پیوند این دو، به عنوان ابزاری برای رسیدن به حقیقت و سعادت انسانی از دیدگاه استاد جوادی آملی و اکویناس، این پژوهش در نظر دارد که به ارائه و تطبیق دیدگاه این دو فیلسوف اسلامی و مسیحی در باب رابطه عقل و ایمان بپردازد. برای این منظ...

آیت‏ الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم دیدگاه ‏های نوینی را در تفسیر آیۀ شریفۀ «بسم الله الرحمن الرحیم» بیان کرده‏ اند. براساس این دیدگاه ‏ها می‏توان فهم دقیق‏تری از معنای این آیۀ شریفۀ به‏ دست آورد و ترجمۀ نوینی از آن عرضه کرد. بدین‏ منظور باید با تکیه بر ساختارهای زبانی، «بسمله» را تحلیل کرد. منظور از ساختارهای زبانی، ساختار لغوی، صرفی و نحوی است. در این نوشتار، براساس دیدگاه‏های تفسیری آیت ‏الل...

چکیده: تحقیق پیش رو به بررسی عملکرد یهود در قرآن با تکیه بر نظر آیت الله جوادی آملی پرداخته است. در قرآن به قوم یهود و نوع اعمال این طایفه در برابر انبیا، دستورات کتب آسمانی و در برابر دین اسلام بسیار اشاره شده است. لذا از خود آیات قرآن ضرورت و اهمیت پرداختن به این موضوع را در می- یابیم . بعث انبیای متعدد در بین این قوم، برتری یهود ، توطئه و حیلت این مردمان نسبت به اسلام و تحریف تورات و موار...

چکیده: علم دینی یکی از مهم ترین مباحثی است که امروزه در حوزه های علمیه و دانشگاه های سراسر کشور مورد توجه و عنایت ویژه ای قرار گرفته است، زیرا سال ها است که نزاع علم(به عنوان محصول و فرایند عقل)و دین به(عنوان ره آورد وحی)اذهان بسیاری را به خود مشغول داشته است. این نزاع، محصول تصوری ناصواب از نسبت علم و دین می باشد مبنی بر این که علم در مقابل دین است. آیت الله جوادی آملی به عنوان یک نظریه پرداز...

این مقاله در پاسخ به مسألهٔ «رابطهٔ شریعت و سیاست در حکمت متعالیه» با بحث در این زمینه به تبیین تمایزهای چهارگانهٔ (تفاوت در مبدأ و خاستگاه، تفاوت در غایت، تفاوت در فعل، تفاوت در انفعال) این دو مقوله از نظر ملاصدرا می­پردازد. توجه به تحلیل بحث از منظر رابطهٔ نفس و بدن از نوآوری­های این بحث است که رابطهٔ شریعت و سیاست همان گونه که خود ملاصدرا تصریح می­کند، در رابطهٔ نفس و بدن تحلیل شده است. همچنین در ...

در این پژوهش که با عنوان « بررسی روش تفسیری آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم» تألیف گردیده است؛ به بیان روش تفسیری آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم می پردازیم.تفسیر تسنیم یکی از مهم ترین تفاسیر شیعی است که به قلم آیت الله جوادی آملی به خامه تحریر درآمده است. این تفسیر که تا زمان نگارش این نوشتار، 24جلد آن از سوی مرکز نشر اسراء به زیور طبع آراسته گردیده است به تفسیر سوره های:حمد،بقره،آل عمرا...