این مقاله به معرفی نظام واژه­سازی در چارچوب نظریۀ نام­نگری اشتکاور می­پردازد. نظریۀ نام­نگری اشتکاور نظریه­ای شناخت­محور است که نیازهای نام­گذاری جوامع زبانی را مدنظر قرار می­دهد و بر نقش فعال و ظرفیت شناختی مبدع یا واژه­ساز در خلق واژه تأکید می­کند. هدف از نگارش این مقاله، توصیف نظام واژه­سازی در چارچوب نظریۀ نام­نگری اشتکاور است، ضمن آن که تلاش خواهد شد با اراﺋۀ نمونه­هایی از واحدهای واژگانی ...

در این مقاله پس از بیان مطالبی مقدماتی دربا رة «نظام اشتراکی»و رابطۀ میان ارسطو و افلاطون (در بند 1)، ابتدا گزارش ارسطو در باب اشتراک خانواده( و دارایی در نظر افلاطون (بند 2) و نقد او از این نظریه را (در بندهای 3 و 4به اختصار نقل می کنیم. سپس این نظری ۀ افلاطون را بدانگونه که در محاور ة( جمهوری او مطر ح شده است (در بند 5) باز می گوییم. و سرانجام (در بند 6بر پای ۀ آنچه لب پیام افلاطون است به دا...

پیامبران و امامان همواره در طول تاریخ با هدایت تشریعی و ارائۀ طریق، گنجینه های عقول بشری را شکوفا کرده اند و آنان را به سوی سعادت و کمال رهنمون ساخته اند. یکی از اهداف آنان در این مسیر تشکیل مدینۀ فاضله یا جامعۀ آرمانی است که افراد جامعه در آن، فارغ از هرگونه ظلم و بی عدالتی، به سوی کمال حقیقی و معرفت الهی پیش روند، امّا امام علاوه بر هدایت تشریعی با هدایت تکوینی و باطنی خود نیز دلهای مستعد را ه...

در قرن بیست ویکم فناوری اطلاعات و ارتباطات در همۀ ابعاد زندگی انسان ها رسوخ کرده و همۀ ما به شدت به این فناوری ها وابسته ایم. اطلاعات نقشی کلیدی در دنیای امروز دارد و سازوکار زندگی عصر حاضر به گونه ای است که نام «جامعۀ اطلاعاتی» بر آن نهاده اند. امنیت اطلاعات و داشتن یک «جامعۀ اطلاعاتی ایمن» از مسائل مهم پیش روی مردم امروز است. جامعۀ اطلاعاتی با انواع مختلف چالش از جمله چالش های امنیتی روبه روس...

  زبان اشارۀ ایرانی، زبانی دیداری/فضایی است که با دارا بودن ساختار نحوی و معنایی خاصّ خود در جامعۀ ناشنوایان در سرتاسر ایران با تفاوت لهجه­های مختلف، رشد کرده است. وجود اشارات قراردادی در این زبان اثبات می­کند که زبانی حقیقی است و تنها مجموعه­ای از تصاویر در فضا نمی­باشد. انگیزۀ اصلی انجام پژوهش حاضر با بررسی نمود در زبان اشارۀ ایرانی، معطوف کردن توجّه زبان­شناسان به یکی از ویژگی­های زبانی این زب...

شهرنشینی در ایران دورۀ ساسانیان تحول و تکامل شگرفی یافت. اگرچه شهر و شهرنشینی در این دوره ریشه در دوره های گذشته داشت، اما شهر ساسانی هم از نظر کالبد شهری و هم از نظر کارکرد دوره ای از تحول و توسعه و تکامل را تجربه کرد و بخش هایی به آن افزوده شد. تحول شهر ساسانی معلول عواملی چند بود که در مقالۀ حاضر از چهار منظر عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر در این تحول مورد بررسی قرار گرفته اند؛ ...

تعداد کثیری از اتباع افغانستان، طی چند دهۀ اخیر، به سبب ناآرامی‌های سیاسی و متعاقباً وضعیت جنگی و دشواری‌های اقتصادی در کشور متبوعشان، در نواحی گوناگون ایران (با توجه به همسایگی و مشترکات زبانی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی) اسکان یافته­اند. نقاط شهری و به‌ویژه پایتخت کشور در پیوند با اسکان و ادغام این مهاجران در ایران حائز اهمیت هستند. این مقاله به وضع مهاجران افغانستانی در زمینه­‌های اسکان، اقتصادی،...

دیوارنویسی پدیده ای اجتماعی با پیشینه ای بس طولانی است. اما دیوارنوشته ها در دوران تمدن مدرن، در نقش یک رسانه مطرح بوده اند. در این مقاله کوشیدیم که دیوارنوشته ها را از دیدگاه زبان شناختی بررسی کنیم. در این پژوهش ویژگی های کامل 2929 دیوارنوشته از محله های گوناگون شمال، جنوب، شرق، غرب، و مرکز تهران ثبت و سپس استخراج و بررسی شده اند. پس از بررسی دیوارنوشته ها مشخص شد: نوشته های زبانی 76/92 درصد و...

هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین آسیب پذیری های روانی بر اساس سبک های دلبستگی( ایمن، اجتنابی و دوسوگرا) بود. جامعۀ آماری در این پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان دانشگاههای مختلط دولتی شهر تهران بود. از میان جامعۀ آماری مذکور 384 دانشجو(192 دختر، 192 پسر)، به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و با تکمیل مقیاس دلبستگی بزرگسال(aai) و چک لیست علائم((scl-90-r در این تحقیق شرکت کردند. طرح پژوهش حاضر در زم...

پژوهش حاضر، کاوشی در حوزۀ جامعه‌شناسی زبان به‌ منظور بررسی بخش کوچکی از تفاوت‌های زبانی پیرامون مسئلۀ قاطعیّت در گفتار گویشوران کردی کلهری (یکی از گویش­های اصلی کردی جنوبی رایج در غرب ایران) است. یکی از برجسته‌ترین دیدگاه‌ها در این باب، رویکرد تسلّط لیکاف (2004؛ 1975) است که با برشمردن 9 مشخصّۀ زبانی، گفتار زنان را گونۀ زبانی«عاری از قدرت» معرّفی می‌کند و علّت برگزیدن آن توسّط زنان را نابرابری‌های اج...