فروپاشی نظام قدیم مصر و حکومت سی ساله حسنی مبارک، این امید را در دل انقلابیون به وجودآورد که اهداف و شعارهای انقلاب ژانویه 2011، دست یافتنی هستند. حرکت به سوی فرایندهای مسالمت آمیز انتقال قدرت و برگزاری انتخابات آزاد، ازجمله این اهداف بود که با انتخاب محمد مرسی از حزب اسلام­گرای اخوان­المسلمین به مقام ریاست جمهوری ازسوی مردم، محقق شد؛ بااین حال، رئیس جمهور منتخب مردم، پس از یک سال با مخالفت بخش...

خلافت فاطمیان، از نیمه دومِ سدۀ پنجم هجری، رو به افول نهاد. مطابق شواهد تاریخی، آغاز این انحطاط با خلافت «الآمر بأحکام الله»- سال 495 هجری- شروع شد و در سال 567 هـ. ق به پایان رسید. در طی این دوره، که مجموعاً هفتاد سال به طول انجامید، علل متعددی در سقوط فاطمیان نقش داشتند که این مقاله می‌کوشد با فراهم آوردن شناختی از ترکیب مذهبی جامعه مصر در این دوره، ابتدا به بررسی دو پدیدۀ «قدرت گرفتن مقام وزار...

مردم سالاری در مصر؛ چالشها، موانع و محدودیتها کریم رضادوست چکیده: این مقاله در پی آن است که چالشها و موانع توسعۀ مردم سالاری (دموکراسی) در کشور مصر را از دیدگاه جامعه شناسی سیاسی بررسی کند. بنا به ماهیت موضوع از روش اسنادی، و برای دستیابی به آخرین داده های آماری مربوط به شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور مصر از منابع معتبری چون بانک جهانی و صندوق جمعیت سازمان ملل استفاده شده است. اط...

موقعیت استراتژیک مصر در شمال آفریقا، سابقه تمدنی آن همراه با نفوذ فرهنگی این کشور در میان ملت های عرب سبب گردیده است تا دولت مصر به یکی از دولت های اثرگذار در تحولات سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا تبدیل گردد. قیام مردمی در کشور تونس و سقوط رژیم بن علی بسیار سریع به کشور مصر سرایت کرد و به سقوط رژیم حسنی مبارک پس از سه دهه حکومت منجر گردید. سقوط حکومت خودکامه مبارک در مصر پیامد وقوع برخی بحران ها...

چکیده: نویسندگان از رهگذر داستان به ارائه افکار و اندیشه های خاص خود و گاه جامعه می پردازند و چه بسا آثار داستانی آینه تمام نمایی است که واقعیت های جامعه را منعکس می سازد. نویسندگان عرب نیز نقش تعیین کننده ای درگستره ادبیات معاصر بر عهده دارند. از میان آنها نویسنده مصری نجیب محفوظ توانست با کسب جایزه نوبل حضوری فعال و پر ثمر در عرصه ادبیات معاصر جهان بیابد. چه آنکه او در آثار داستانی خویش با ...

پس از فروپاشی عباسیان در بغداد، دستگاه خلافت در سال 659 هجری قمری به مصر انتقال یافت و تا حمله سلطان سلیم در سال 923 هجری قمری پایدار ماند. اقبال جامعه مصر به خلافت عباسی برآمده از زیر ساخت­های تاریخی و اجتماعی خاصی بود که محتاج تحلیل و بررسی است. پرسشی که این مقاله حول محور آن سامان یافته، این است که جامعه مصر با کدام زمینه ها و بسترهای تاریخی به تاسیس و تجدید خلافت عباسی در این سرزمین راغب شد...

با سقوط فاطمیان و به قدرت رسیدن ایوبیان، تحولی مهم مذهب در مصر رخ داد، بدین سان که خلافتاسماعیلی جای خود را به سلطنتی داد که جزئی از خلافت سنی عباسیان و مدافع آن بود . این تغییر،تحولات اجتماعی و سیاسی مختلفی به همراه داشت که بیشتر در جهت اقتدار یافتن جامعه تسنن و بههمین جهت، مورد حمایت ایوبیان بود. یکی از مهم ترین جنبه های این تحولات، در نظام آموزش رسمیمصر آشکار گشت. در تحول نظام آموزشی مصر ک ه...

از اواخر قرن نوزده و اوایل قرن بیستم به دنبال انقلاب 1919م در مصر، بحث زنان و حقوق و آزادی آنها مطرح شد. در بین تمامی اموری که به جامعه و انسان مربوط می‌شود، مسأله‌ی زن که از لحاظ عواطف زیباترین و لطیف‌ترین عنصر جامعه است، همواره با پیچیدگی و غموض بیش‌تری همراه بوده و به آثار ادبی جذابیت خاصی بخشیده است. یوسف ادریس داستان‌نویس بزرگ مصری است که دنیای داستانی وی در بیش‌تر نوشته‌هایش، در قالب سه ع...

حث های مفصلی دربارة وضعیت جامعه شناسی در ایران صورت گرفته، نقدهای گسترده ای بر جامعه شناسی ایران وارد شده و علت هایی در سطوح مختلف کلان، میانی و خرد برای کاستی های جامعه شناسی ایران مطرح شده است. گسترة این مباحث دست کم روشن می کند که نمی توان برای کاستی های جامعه شناسی در ایران تبیینی تک علتی ارائه کرد و باید دربارة هر دسته از علل به طرح مسئله و مطالعة دقیق ﭘرداخت. این مقاله ضمن ارائة تصویری کل...