با سلطه مغولان بر ایران (قرن 7ق/13م) و بروز بحران‌های فراگیر اجتماعی گروه‌های فقیر رو به فزونی نهاد و باید برای ساماندهی وضعیت آنان وکاهش فقر سیاست‌های مناسب حمایتی اتخاذ می‌شد تا ثبات و امنیت اجتماعی تأمین گردد. موضوع فقر و توانمندسازی گروه‌های فرودست در آراء صاحب نظران سده‌های میانه، از جمله خواجه نصیرالدّین طوسی، مورد توجه قرارداشت و نتایج آن در تدوین برنامه‌های معطوف به حمایت اجتماعی، توسط ب...

ربع رشیدی آشکارترین نمونه سعی و همت دست اندرکاران اصلاحات غازان خان پادشاه مغول در عرصه تعالی و رشد و پویایی فرهنگ ایرانی در چارچوب اندیشه های عصر ایلخانی به شمار می آید که توسط خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی به عنوان شهر دانشگاهی با برنامه های وسیع فرهنگی، اقتصادی و رفاهی در نخستین سال های قرن هشتم هجری ایجاد شده و اگر چه در مقایسه با تأسیس دانشگاه کمبریج در سال 1209 میلادی، چندین دهه دیرتر ب...

هدف اصلی مقالهی حاضر عبارت است از ارزیابی مقالهی »ایران: استعمار سرخ و سیاه« به عنوانعامل شتابزا در روند انقلاب اسلامی ایران. درواقع پرسش عمدهی این مقاله بدین قرار است که مقالهیمذکور چگونه به عنوان عامل شتابزای انقلاب ایران عمل کرده است. بر این اساس نظریهی تحولانقلابی چالمرز جانسون چارچوب نظری مقاله را شکل داده است. یافته های پژوهش نشان میدهد کهچاپ مقالهی »ایران: استعمار سرخ و سیاه« به نام مستع...

در این مقاله سرگذشت بیماران روانی در تبریز و پیشینه روانپزشکی در این شهر مرور شده است و نگاهی به تاریخچه روانپزشکی قدیم و نوین در تبریز  و سیر تکاملی آن دارد. در تاریخچه قدیم طب و روانپزشکی  در تبریز، نام دانشگاه ربع رشیدی و بیمارستان­ها و خدمات پزشکی آن قابل ذکر است. بزرگ­ترین بیمارستان در ایران در قرن هشتم هجری یا سیزدهم میلادی که مقارن با قرون وسطی در غرب بود، توسط خواجه رشید­الدین فضل­اله ه...

منطقه اسفندقه در منتهی¬الیه زون سنندج-سیرجان در جنوب شرقی کرمان قرار دارد. این منطقه از کمپلکس¬های اولترامافیک سیخوران، صوغان و آبدشت تشکیل شده است. هدف اصلی از اجرای این پروژه ارزیابی فراوانی عناصر طلا، پلاتین و پالادیوم در منطقه¬ی آبدشت و تعیین همبستگی بین عناصر مذکور می¬باشد؛ بدین منظور تعداد 60 نمونه برداشت شد. مطالعات سنگ¬شناسی و کانی¬شناسی حاکی از آن است که سنگ همبر کرومیتیت¬ها در اکثر ...

پارک های علم و فن آوری که ماهیتاً مدینه ی فاضله ای برای پژوهشگران، دانشمندان، نخبگان و متخصصان ماهر تمامی رشته ها محسوب می گردند خود زیر مجموعه ای از شهرک های علمی، صنعتی به حساب می آیند.با نگاهی ژرف نسبت به پیشینه ی فرهنگ و تمدن ایرانی با مجموعه ی بی نظیر"ربع رشیدی "با تمامی ویژگی های یک شهرک علمی و صنعتی روبرو می شویم که بازتاب توانمندی های علمی-فرهنگی و اجتماعی شهر تبریز در دوران شکوفایی خود ...

در پی حمله و سلطه مغولان در ایران، ساختارهای سیاسی و بسیاری از مراکز اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی رو به نابودی گذاشت. مغولان بیابانگرد با روحیه و خصلت نظامی‏گری قدم در این سرزمین گذاشته و همچون پیشینیان ترک‏تبار حاکم بر ایران، پی به ضرورت بهره‏مندی از توان و تجربه دیوان سالاران ایرانی بردند. آنان برای تداوم حکومت‏شان با کمک این دیوان سالاران در صدد بازسازی کشور برآمدند. خاندان رشیدی از جمله مهم‏تر...

عدم گرایش و پای بندی مغولان به دین و مذهبی خاص موجب رشد و باروری همه گروه های اعتقادی و فکری و فرهنگی در ایران شد و به نوعی مساوات و آزادی نسبی در تحصیل علوم برای همه پیروان ادیان و فرق مذهبی برقرار گردید و دانشمندان بسیاری در مراکز علمی و مدارس شهرهای بزرگ این دوره گرد هم آمدند. از جمله مدارس و مراکز علمی مهم این دوره عبارتند از: رصد خانه مراغه، مرکز آموزش و تحقیق ریاضیات و نجوم؛ مجتمع شنب غاز...

رشیدالدین فضل الله همدانی هنگامی از سوی غازان خان به مقام وزارت رسید که ایران در اوضاع نابسامان سیاسی و اقتصادی به سر می­برد. او دلیل این نابسامانی را شیوة غلط کشورداری مغولان می­دانست و کوشید تا با بهره­گیری از نظام اندیشگانی ایران شهری، حکومت ایلخانی را به قدرتی مرکزی بدل کند. بخشی از کوشش رشیدالدین برای ایجاد تغییرات سیاسی در زبان نوشته­های او نمایان است. رشیدالدین با به کارگیری ساختارهای خا...

کتابخانه همواره یکی از نهادهای مهم تشکیلات دربار سلسله های مختلف محسوب می شده و در ابتدا وظیفه آن گردآوری کتب از مناطق مختلف و تولید کتاب های جدید برای بهره مندی اعضای دربار و خاندان شاهی بوده است. با گذشت زمان و رواج تذهیب و تصویر و کتابت زیبا در امر کتابداری? بر اهمیت کتابخانه در چارچوب دربار افزوده شد و به تدریج وجه تزیینی بعضی از نسخه ها هم بر جنبه کاربردی آن پیشی گرفت و بدین ترتیب شماری از...