در مورد نسبت تکالیف دولت و حفظ محیط زیست در آموزه­های حقوق عمومی دیدگاه­های متنوعی مطرح است. حداقل می توان در چارچوب وظیفه عمومی مذکور در اصل پنجاه قانون اساسی سه رویکرد تفسیری ـ تحلیلی را از همدیگر تفکیک نمود. رویکرد نخست مبتنی بر محوریت دولت در حفاظت از محیط زیست و تضمین حق بر محیط زیست سالم است (رویکرد دولت محور)؛ رویکرد دوم از ضرورت عدم حضور دولت یا حضور حداقلی آن در امر حفاظت دفاع می نماید...

این مقاله با رویکرد نهادی، به بررسی سیاست ها و برنامه های رفاهی در ایران معاصر، یعنی از زمان برآمدن دولت ملی مدرن ایران در سال ۱۳۰۴ تا سال ۱۳۸۴ می پردازد. مقاله شامل سه بخش است. ابتدا مسئله و سؤالات تحقیق بیان و رویکردهای مطرح درباب مطالعۀ سیاست اجتماعی توضیح داده شده و سپس، توان تبیینی این رویکردها در مطالعۀ سیاست گذاری رفاهی و اجتماعی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. استدلال اصلی مقاله این اس...

اصطلاح سازمان های مردم نهاد به سازمانی اشاره می کند که مستقیما بخشی از ساختار دولت محسوب نمی شود، اما نقش بسیار  مهمی به عنوان واسطه بین فرد و مردم (اتم های اجتماعی) و قوای حاکم را ایفا می کند. در گفتمان توسعه گرایی سیاست محور (دوره خاتمی)، نهادها بحث ترویج و مذاکره را از مسائل کلیدی، در عمومی کردن موضوعات و اشاعه آن در سطح مسوولان و مردم دنبال می کردند. در گفتمان آرمان گرایی اصول محور (دوره اح...

این مقاله دو دیدگاه نظری رقیب را در مورد توسعه بررسی میکند: دیدگاه ساختارگرا و دیدگاه نو لیبرال. هر یک از این دو دیدگاه در زمان های متفاوت نفوذ قابل توجهی در تفکر توسعه داشته اند. محور اصلی تضاد بین دو دیدگاه، نقشی است که دولت باید در توسعه اقتصادی ایفا کند. به نظر ساختارگراها دولت باید در کلیه فعالیت های اقتصادی مشارکت فعالانه ای داشته باشد تا بتوان بر مسایل عقب ماندگی اقتصادی فایق آمد اما نول...

چکیده رابطه میان توسعه اقتصادی و دولت در اقتصادهای در حال توسعه همیشه مورد توجه پژوهشگران توسعه بوده است. در کشورهای در حال توسعه صادر کننده نفت این موضوع اهمیت بیشتری دارد.از نیمه دوم دهه 1950 که اقتصادهای صادر کننده نفت با افزایش درآمدهای نفتی مواجه شدند، این سوال مطرح است که آیا چنین منبع مالی می تواند به توسعه اقتصادی کمک کند؟ همه مطالعاتی که دغدغه اصلی خود را بر روی آثار و پیامدهای نحوه ب...

مقاله حاضر رویکرد توسعه اجتماعی به برنامه‌های فقرزدایی و رفاه اجتماعی را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. در سال‌های پایانی دهه بیستم برخی از فرایندهای عینی از قبیل جهانی شدن، رشد اقتصاد نوین جهانی، تضعیف دولت رفاه در کنار فرایندهای فکری و فرهنگی همچون نقد نظام‌های سیاسی و اقتصادی، و الگوهای رایج توسعه اقتصادی، فقرزدایی و رفاه اجتماعی را به چالش کشیدند. نتیجه این چالش طرح رویکرد توسعه اجتماعی یا ت...

مقاله حاضر رویکرد توسعه اجتماعی به برنامه‌های فقرزدایی و رفاه اجتماعی را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. در سال‌های پایانی دهه بیستم برخی از فرایندهای عینی از قبیل جهانی شدن، رشد اقتصاد نوین جهانی، تضعیف دولت رفاه در کنار فرایندهای فکری و فرهنگی همچون نقد نظام‌های سیاسی و اقتصادی، و الگوهای رایج توسعه اقتصادی، فقرزدایی و رفاه اجتماعی را به چالش کشیدند. نتیجه این چالش طرح رویکرد توسعه اجتماعی یا ت...

نقش آفرینی نفت در روند دولت-ملت سازی ایران در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دیده می شود. در بعد اقتصادی، نفت باعث شکل گیری اقتصادی تک محصولی، حاکم شدن اقتصاد دولتی و غیررقابتی ، عدم رشد بورژوازی و عدم ایجاد نیروهای اقتصادی مولد ،گسترش فساد شده است. نقش ضعیف و حاشیه ای نیروهای اجتماعی در تولید ثروت ملی، سطح پایین و غیراستاندارد شاخص های اجتماعی، جامعه مصرفی و کم بازده، طبقه وسیع حقوق بگیر...

توسعه در پیوند با ناسیونالیسم و دولت های ملی و توسعه خواه در اروپا  آمریکا و برخی از کشورهای آسیایی و غیره آن محقق شد ولی امروزه در عصر جهانی شدن، ناسیونالیسم و دولت­ها با چالش های جدی مواجه شده اند. کشورهایی که تا دهه 1980 توانستند به کمک این گونه دولت­ها در قالبی ملی توسعه یابند، در فرآیند جهانی شدن نیز می­توانند از فرصت ها و امکانات حاصله استفاده کرده و رقابتی عمل کنند و جهانی شوند. اما در ا...

این مقاله با بیان ارکان چهارگانه و شاخص های اقتصاد دانایی محور، مصادیق مربوط به اقتصاد دانش را در قانون برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران واکاوی کرده است. موضوعاتی نظیر تاریخچه تکوین و تحول مفهومی نظری توسعه دانش- محور و همچنین مولفه­های مفهومی نظری توسعه دانش- محور مورد بحث قرار گرفته و به کمک این دو معیار تاریخی و مفهومی جایگاه دانش محوری در برنامه های توسعه ایران مشخص شده است. یافته ها حا...