توسعه شهری زمانی رخ می دهد که ترکیب بخشی تولید از کشاورزی به صنعتی تغییر یابد و پیشرفت های فن شناختی در بخش کشاورزی باعث رهایی نیروی کار از این بخش و مهاجرت آن ها به شهرها شود. با انتقال جمعیت روستایی به مناطق شهری، شکل فضایی و اقتصادی کشور تغییر می یابد. این تغییر شکل مستلزم رشد شهرهای موجود، یا خلق شهرهای جدید و یا هر دو مورد است. در متون اقتصاد شهری، این مسأله با عنوان توسعه شهری مورد بررسی ...

در جهان امروز کمتر دیده می شود که جهت استفاده از اراضی شهری دست به تخریب نقاط طبیعی و بسترهای رودخانه ها بزنند. تنها موردی که بنده در رابطه با تغییر کاربری اراضی شهری یافتم که در آن بستر رودخانه ای را تغییر کاربری داده بودند فقط قمرود بود. حتی بنده نمونه ای هم جهت مطرح کردن آن در جهان پیدا نکردم. لذا هدف از انجام این پژوهش متذکر شدن خطرات احتمالی این گونه تغییر کاربری های اراضی می باشد. هدف اص...

شهر مشهد به عنوان دومین کلان شهر مذهبی جهان و معرف یکی از کلان شهرهای اقالیم خشک با محدودیت های محیطی فراوانی روبروست. علی رغم محدودیت محیط طبیعی، گسترش ناگهانی شهر طی دهه های اخیر منجر به بروز بحران های محیطی در این کلان شهر شده که از جمله بحران های نوظهور می توان به کم آبی، آلودگی هوا، آسیب پذیری در برابر زمین لرزه و مشکل سیل و دفع آب های سطحی اشاره نمود. تشدید خطر سیل و آب گرفتگی معابر که من...

در این مقاله پویایی فضایی - زمانی نظام شهری ایران در دورۀ زمانی 90-1335 بررسی می شود. نمونۀ تحت مطالعه شهرهای دارای جمعیت بالاتر از 100 هزار نفر در سال 1390 است. شاخص تحرک رتبه برای سنجش تغییر رتبۀ شهرها در سلسله مراتب شهری ایران استفاده شد. از تکنیک های پیشرفتۀ تحلیل فضایی شامل شاخص  و نمودار پراکندگی موران برای بررسی الگوها و تفاوت های منطقه ای و تغییر رتبۀ شهرها در سلسله مراتب شهری ایران است...

در کشورهای در حال توسعه به دلیل رشد سریع و بدون برنامه ریزی شهرها، عموماً توسعه ی اتفاق افتاده، مطابق با استانداردهای شهرسازی نمی باشد و عدم فراهم نمودن تسهیلات و خدمات مورد نیاز از یک سو و وقوع کاربری های ناسازگار در مجاورت یکدیگر از سوی دیگر، موجب پایین آمدن سطح کیفیت و کار آیی کاربری ها گردیده است. روش های سنتی برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، در برخورد با چنین مشکلاتی به دلیل عدم وجود یک محیط ...

از اوایل دهه 1350 کمیسیون ماده پنج (کمپ) به­عنوان مرجع قانونی برای انعطاف­پذیری اجرای طرح­های جامع و تفصیلی شهری در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. بر پایه این قانون کلیه تغییرات مربوط به کاربری­های زمین شهری در محدوده قانونی شهرها از طریق تصمیمات این کمیسیون انجام می­گیرد. مقاله حاضر تلاش می­کند وضعیت تغییرات کاربری زمین شهری را با استناد به تصمیمات کمیسیون ماده پنج در شهر رشت طی یک دوره ده...