کارل اشمیت (1985-۱۸۸۸) یکی از بحث­برانگیزترین متفکران سیاسی و حقوقی و از ­نظریه­پردازان برجستة قرن بیستم است. از دیدگاه اشمیت، لیبرالیسم بر ایدة تضاد دولت و جامعه و دولت حداقلی استوار است و از چند نظر قابل نقد است: عدم تلازم لیبرالیسم با دموکراسی، تحلیل رویه­ای به جای تحلیل ستیزش و تأکید لیبرالیسم بر رویه­گرایی و نادیده گرفتن جدال و ستیزش و دوست و دشمن، تقلیل جایگاه انسان و سیطرة نوعی دیدگاه فر...

هدف: انسان دارای سه ساحت اندیشه، اخلاق و رفتار است. انسان به دلیل طبیعت اجتماعی خود، موجودی سیاسی است. اخلاق سیاسی، ساحتی است که نوع رفتار سیاسی انسان را رقم خواهد زد. این نوشتار به دنبال استخراج ویژگی های اخلاقی خواص جامعۀ اسلامی به دلیل تأثیراتی که در جامعه دارند، بوده و بدین منظور، به بررسی دیدگاه امیرالمؤمنین(ع) پرداخته است. روش: روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و محدودۀ تحقیق نیز سخنان امام علی(ع)...

اگر اخلاق را واشکافیم، عدالت، یکی از عناصر بنیادین آن است. عدالت، امری اخلاقی است؛ بنیادین و جهان‏شمول که همۀ امور اخلاقی بر گرد آن می گردند. ورود اخلاق به عرصۀ سیاسی ـ اجتماعی، پیامدهای گوناگونی به همراه دارد. عدالت رفتارها را اخلاقمند، متعادل و اعتدال جو می کند؛ آن‏سان که اگر فرمانروایی به استبداد روی آورد یا ستم و ناداوری را در رفتار خویش حاکم سازد، از دایرۀ عدالت بیرون رفته است. این نوشتار ...

آموزه های اخلاقی، قسمت اعظم جوهره دین اسلام را تشکیل م یدهد. بارها آموزه های پیامبر در آخرین سفر زیارت خانه خدایش، با رویکردهای تاریخی، کلامی، ادبی، حدیثی و تفسیری نگریسته شده است، اما در این مقاله به رویکرد اخلاقی - سیاسی آن توجه می شود. بدون تردید، عنایت به آموزه های اخلاقی - سیاسی را از ابتدای این حرکت هد ف مند و بیانات سرشار از معارف اخلاقی - سیاسی آن را، که در منطقه ای موسوم به ایراد شده ا...

به‌طور حتمهر نظام سیاسی و حکومتی می‌تواند سیاست خارجی خود را از دیدگاه‌های خاص فلسفی؛ ارزشی و هنجاری خود تعقیب و دنبال کند. اما بسیاری از کشورها زمانی‌که درصدد حصول به منافع ملی خود هستند، اگر به این نتیجه برسند که این نوع نگرش‌ها مانع جدی در برابر حصول به منافع ملی آن‌ها محسوب می‌شود، سعی می‌کنند نوع نگرش خود را تعدیل و یا حتی فراموش کنند. چرا که حتی کشورهایی که دارای پایه‌های فکری هنجاری، اخل...

ترکیب دین و سیاست در یکدیگر و تشکیل نظام های سیاسی، از دیرباز در جوامع گوناگون پا گرفته و زمینه شکل گیری حکومت ها و اداره جامعه را فراهم آورده است. در پایان نامه پیش رو تلاش شده است تا با بررسی شیوه حکومت داری امام علی (ع) و معاویه به عنوان دو الگوی متمایز حکومتداری در دوران صدر اسلام، به بررسی شاخصه های دو نظام سیاسی "حکومت دینی" و "دین حکومتی" پرداخته شود. از این رو، نگارنده کوشیده است تا ا...

بیان مسئله: داده‌های حاصل از مصاحبه با فعالان نظام فنی و اجرایی کشور حاکی از نوعی تعارض بین قضاوت و عملکرد اخلاقی شرکت‌های خدمات مهندسی مشاوره است. غالب شرکت‌ها اخلاقی بودن عملکرد را به‌عنوان یک هدف کلان در نظر دارند، اما بسیاری از تصمیمات و عملکردهای ایشان فارق از تفاوت‌های فردی هیئت مدیره و تفاوت‌های سازمانی شرکت‌ها، آگاهانه، با ارزش‌های اخلاقی مانند صداقت و رعایت منافع همه ذ...

دستاورد فکری برجسته ترین فیلسوف سیاسی غرب در قرن بیستم، جان رالز(1921 ـ 2002) طی بیش از چهار دهه تلاش علمی در حوزه فلسفه سیاسی ارایه قرائتی از لیبرالیسم است که در عین وجوه اشتراک فراوان با سنت لیبرالیسم، مشتمل بر رویکرد بدیع و تازه ای در تقریر و توجیه جان مایه های اصلی این مکتب سیاسی ـ فلسفی می باشد. تلاش فکری رالز به دو دوره تقسیم می شود و محصول این دو دوره، ارایه دو قرائت متفاوت از لیبرالیس...

پژوهش حاضر پیرامون یکی از مسائل حوزه­ی علوم سیاسی؛ به نام آسیب ­های اخلاقی قدرت سیاسی است که مانع تداوم و حرکت بالنده حاکمیت سیاسی می­باشد. برآنیم که این مسأله را از نگاه امام علی(ع) در نهج­ البلاغه؛ شخصی که خود در رأس قدرت سیاسی حضور داشته و از نزدیک آسیب­ها را شناسایی نموده است مورد بررسی قرار دهیم. نتیجه  این­که از نگاه اسلام بین «سیاست» و «اخلاق» ارتباطی تنگاتنگی وجود دارد تا جایی که اصلاح ...

رفتارهای غیراخلاقی سبب شکست اخلاقی سازمان می‌شوند و شرایط آشفته‌‌ای را برای سازمان به بار می‌آورند؛ به‌ویژه در سازمان‌های آموزشی که رسالت مهمی در تربیت نیروی انسانی به‌‌منزلۀ سرمایه‌‌های اجتماعی دارند و مولدی برای اقتصاد و تغییرات اجتماعی‌اند. دانشگاه‌‌ها هم قطب اندیشه‌‌های سیاسی و هم محیطی برای آموزش و یادگیری‌اند؛ اما زمانی به اهداف و رسالت‌های خود می‌رسند که کارکنانی وظیفه‌گرا با رفتارهای من...