آثار هنر معماری ایران، در طول سده های مختلف تاریخی، انعکاس دهنده اندیشه ها و دیدگاه های آیینی و مذهبی بوده اند. در این میان آثار دو سلسله سلجوقی و صفوی، از اعصار طلایی هنر ایران، که در این سرزمین حکومت های مستقل و یکپارچه ای ایجاد نمودند، به جهت نوع گرایش های مختلف مذهبی، حائز اهمیت بسیاری هستند. از آثار به جا مانده از دو دوره مذکور در شهر قزوین بناهای مسجد حیدریه، مسجد جامع مربوط به دوره سلجوق...

آرامگاه ها و بناهای یادمانی یکی از پرشمارترین آثار تاریخی بازمانده در معماری اسلامی ایران است، و زمینه ی مناسبی را نیز برای هنرمندان جهت به ثمر رساندن ایده های هنریشان متناسب با بنا، فراهم می سازد. ساخت این بناها بر دونوع مربع گنبد دار و برج های مقبره ای از سده ی چهارم هجری قمری با شکل گیری حکومت آل بویه و حکومتهای محلی شمال شرق ایران افزایش یافت و در دوره های بعد به ویژه در دوره ی سلجوقی و به ...

روستای سنگ بست در شمال شهرستان فریمان و در فاصله 35 کیلومتری جنوب شرق مشهد واقع شده است. در فاصله یک کیلومتری از روستا، مقبره ای به شکل چهارتاقی با گنبدی بر فراز آن و مناره ای آجری وجود دارد. مقبره مذکور، متعلق به ارسلان جاذب والی توس در زمان سلطان محمود غزنوی است و مناره، معروف به میل ایاز (غلام ترک سلطان محمود غزنوی) است. در پژوهش حاضر به منظور شناخت بیشتر معماری و هنر دوره غزنوی که پیش زمینه...

نقشمایه انسانی همواره جایگاهی خاص در هنر ایران و عناصر تصویری آن داشته است.در دوره ساسانی باتوجه به نوع حکومت و باورهای موجود، شاه به عنوان مرکز قدرت و نماد شکوه سلطنتی همواره جایگاهی ویژه را در نقوش به خود اختصاص داده است .با ورود اسلام به ایران و در سالهای اولیه آن ،ترسیم نقش انسانی مکروه دانسته و بسیار کم شد.در دوره سلجوقی به عنوان اولین و اصلی ترین دوره هنری بعد از اسلام ،مجددا تصاویر انسان...

در معماری اسلامی ایران، مساجد جامع از مهم ترین و شاخص ترین بناهای هر شهر محسوب می شوند. مسجد جامع عتیق اصفهان که گویای بیش از 800 سال هنر معماری ایران است، از جنبه های گوناگون هنری و معماری حایز اهمیت است. یکی از تزیینات شاخص در این بنای یگانه، آرایه های گچی بندآجری است که در منابع مکتوب از آنها با عنوان توپی گچی ته آجری نیز یاد می شود. در این پژوهش پس از پرداختن به نمونه های تاریخی آرایه های ...

از دیرباز در ایران، آموزش و پرورش جایگاه ویژه ای داشته و با گسترش اسلام نیز بر اهمیت آن افزوده شده است. در کنار جایگاه ممتاز آموزش در ایران، مراکز مرتبط با فعالیت های آموزشی نیز اهمیت یافتند. روند شکل گیری مدارس علوم دینی به صورت رسمی، با شکل گیری نظامیه ها در دورۀ سلجوقی آغاز شد و با فرازو نشیب هایی تا دورۀ قاجار نیز ادامه یافت. در شهر تهران، پایتخت ایران در این دوره، بیشترین تعداد مسجد- مدرسه...

عصر بالندگی و شکوفایی هنر ایران دوران سلجوقی و ایلخانی است و در زمان تیموریان به اوج می رسد. در حالی که از گذشته تاکنون مطالب بسیاری در مدح و ستایش صفویان گفته شده که بیشتر جنبه سیاسی دارد تا تحلیل و بررسی جدی در زمینه فرهنگ و هنر. تمرکز و یکپارچگی سازمان دولت صفوی باعث شد تا جمیع هنرها رونق گرفته و تولیدات فراوانی در تمامی زمینه های هنری انجام شود و بدین گونه بود که هنرها در این عصر به جهت کم...

قرن پنجم هجری و دوره حکومت سلجوقی، آغاز دوره¬ای پربار در هنر¬های مربوط به کتاب¬آرایی ایرانی و اسلامی است. در این¬دوره قطع کتاب¬ها از عمودی به افقی تبدیل شده و به¬جای پوست از کاغذ استفاده شد. از کاتبان مشهور این¬دوره عثمان بن حسین ورّاق غزنوی است که نسخه¬های متعددی از قرآن را کتابت کرده است و از میان آنها یک نسخه کامل موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد(466 هجری) و بخشی از یک نسخه دیگر در مو...

چکیدهآرایه ها و تزیینات وابسته به معماری در هنر و معماری اسلامی و ایرانی از جایگاه والا و شاخصی برخوردار هستند. شکوه و زیبایی معماری ایران به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایه های آن بستگی دارد. تزییناتی چون آجرکاری، گچ بری، کاشی کاری، کتیبه نگاری و... در تمامی ادوار اسلامی رواج داشته و در هر دوره ای با امکانات و تحولات مختلف آن روزگاران پیش رفته است. هنرمندان مسلمان با بهر هگیری از انواع ...

روستای سنگ بست در شمال شهرستان فریمان و در فاصله 35 کیلومتری جنوب شرق مشهد واقع شده است. در فاصله یک کیلومتری از روستا، مقبره‌ای به شکل چهارتاقی با گنبدی بر فراز آن و مناره‌ای آجری وجود دارد. مقبره مذکور، متعلق به ارسلان جاذب والی توس در زمان سلطان محمود غزنوی است و مناره، معروف به میل ایاز (غلام ترک سلطان محمود غزنوی) است. در پژوهش حاضر به منظور شناخت بیشتر معماری و هنر دوره غزنوی که پیش‌زمینه...