مشاهدات موجود بر بخش تجاری ایران در سال های اخیر نشان می دهد که ارتباط نزدیکی بین دوره های رکود و رونق این بخش و نوسان های قیمت نفت در کشور وجود داشته است. رابطه میان این دو از طریق رویکرد کالاهای تجاری-غیر تجاری که در ادبیات اقتصادی به مدل بیماری هلندی موسوم است، بررسی می شود. براین اساس، با افزایش درآمدهای نفتی و ایجاد مازاد تراز پرداخت ها در کشور، قیمت کالاهای تجاری و کالاهای غیر تجاری در اق...

این مطالعه به بررسی زمینه های همکاری تجاری میان ایران و ترکیه بر اساس معیارهای پس نگر (ex-post) نظیر شاخص تجارت مکملی و پتانسیل تجاری طی دوره زمانی 2003-1999 بر اساس کدهای شش رقمی نظام هماهنگ (hs) پرداخته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد کشورهای ایران وترکیه در  تجارت کالاهای نفتی و غیر نفتی دارای تجارت مکملی هستند. این امر بویژه در بخش ماشین آلات و وسایل مکانیکی و الکترونیکی  بیشتر مشهود است....

این مقاله با استفاده از مدل رگرسیون انتقال ملایم پانلی به عنوان یکی از مدل­های تغییر رژیمی، تاثیر آستانه­ای قیمت نفت را بر تراز تجاری ایران با 14 کشور طرف عمده تجاری طی دوره زمانی 1992 تا 2010 مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور از قیمت نفت به عنوان متغیر انتقال استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد که یک رابطه غیر خطی قوی بین متغیرهای مورد مطالعه وجود دارد. مقدار آستانه­ای متغیر انتقال برابر 44/...

هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر تلاطم نرخ حقیقی ارز بر صادرات غیر نفتی ایران به کشور های عمده طرف تجاری با استفاده از داده های فصلی در بازه زمانی2014:4-2001:1 می باشد. در این راستا، ابتدا تلاطم نرخ حقیقی ارز با استفاده از روش واریانس ناهمسانی شرطی خود بازگشتی تعمیم یافته (garch) محاسبه شده است. سپس، اثر تلاطم نرخ حقیقی ارز بر صادرات غیر نفتی ایران با تکیه بر مدل جاذبه و به روش رویکرد عملی حداقل م...

اهمیت روزافزون مقوله تجارت خارجی و اقتصاد بین الملل پژوهشگر را بر آن داشت تا این بخش از اقتصاد کشور را با دقت بیشتری مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. همانگونه که می دانیم کشور ما ایران از آن جهت که به قول تاریخ دانان "چهارراه ارتباطی شرق و غرب" می باشد ، از لحاظ موقعیت سوق الجیشی و ترانزیت کالاها وخدمات (زمینی ، هوایی ، دریایی) ، می تواند نقش مهمی در تجارت بین الملل ایفا کند. اما متأسفانه به نظر م...

نوسان­ها و تغییر قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای جهان تأثیر گذاشته و اقتصاد کشورها را با چالشی جدی روبرو کرده است.این عامل موجب شده تا آن‌ها برای در امان ماندن از تأثیرهای منفی ناشی از این شوک‌ها، تدابیر مختلفی بیندیشند. همچنین بی­ثباتی بازار نفت، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بلندمدت بر اساس درآمدهای نفتی در کشورهای صادرکننده نفت را ناممکن خواهد ساخت. هدف این مطالعه بررسی اثر نوسان ها...

در این مقاله برای یافتن پاسخ مناسبی به این سؤال که رابطه بین کسری بودجه دولت و تراز تجاری در ایران چیست؟، یک الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری تنظیم شده است. سپس مخارج مصرفی دولت از سال 1380 تا 1389 سالانه به میزان 20 درصد افزایش پیدا کرد تا بدین طریق کسری بودجه دولت نسبت به روند مبنا افزایش یابد و در نهایت در 4 گزینه مختلف نحوه تأمین کسری بودجه ایجاد شده و اثر آن بر تراز تجاری را مورد بررسی قرار د...

پس از سال 1973 و شکستن قرادادبرتون وودز اکثر کشور ها تصمیم به اتخاذ یک نظام ارزی شناور گرفتند. از این زمان به بعد بررسی نوسانات نرخ ارز و بررسی اثر گذاری کاهش ارزش پول بر تراز تجاری مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفت. در این مقاله ضمن تبیین عوامل تعیین کننده ی تراز تجاری به آزمون عدم تقارن شوک های نرخ ارز (بر حسب تکانه های مثبت و منفی) بر تراز تجاری ایران طی دوره ی 1386-1350، می پردازیم. در...

اهمیت بخش نفت در تامین بودجه سالیانه، صادرات، تولید ناخالص ملی و همچنین منبع مهمی جهت فعالیت های اقتصادی در کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) بر کسی پوشیده نیست. اکثر مطالعات انجام شده تاثیر قیمت نفت بر اقتصاد کشورهای واردکننده نفت را در کانون توجه خود قرار داده اند و کشورهای صادرکننده نفت کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند. از ویژگی های شوکهای نفتی این است که تراز حساب جاری بطور ناگهانی دچار اختلال می ...

در این مقاله عوامل تعیین کننده نرخ ارز حقیقی تعادلی به تفکیک صادراتی و وارداتی را در اقتصاد ایران طی دوره 1381- 1338 مورد بررسی قرار می دهیم. متغیرهای اساسی تعیین کننده نرخ ارز حقیقی تعادلی شامل رشد بهروری (به عنوان نماینده عوامل طرف عرضه)، موقعیت سیاست های پولی و مالی، شاخص تعرفه (یا موقعیت رژیم تجاری) و تراز منابع (تفاوت میان واردات و صادرات غیر نفتی نسبت به تولید ناخالص داخلی) است. روابط بلن...