گرچه خلیج‌فارس در گذشته تحت حاکمیت ایران بوده است؛ اما، با تولد کشورهای عربی در کرانه‌های جنوبی آن، حاکمیت ایران با چالش‌های جدیدی مواجه شده است. دخالت‌های قدرت‌های فرامنطقه‌ای نیز در این حوزه در مواردی حاکمیت ایران را با موانع ژئوپلیتیکی مواجه ساخته است. از این رو، بررسی قلمرو و موانع ژئوپلیتیکی حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج‌فارس از اهمیت خاصی برخوردار است. چراکه، اعمال حاکمیت بر خلی...

اصولاً، یکی از روش های پیشگیری از وقوع بحران ها بویژه در محیط بین الملل، داشتن معرفت نظری از طبیعت وجودی بحران است. یعنی هر چه هویت وجودی بحران ها عمیق تر ریشه یابی شود، شناخت بهتر و کامل تری حاصل خواهد شد و این شناخت علاوه بر جهت دهی صحیح به سیاست خارجی دولت ها، شناخت جامع تری از محیط بین الملل فراهم کرده و قطعاً در جلوگیری و کاهش آثار منفی بحران ها یاری دهنده دولت ها خواهد بود. روی همین اصل، هد...

از زمان شکل گیری پیمان آتلانتیک شمالی در سال 1949 تا کنون، شش مفهوم استراتژیک برای تحول در ناتو به عنوان یکی از کنشگران فعال در ژئوپلیتیک جهانی، پدید آمده است که «مشارکت فعال؛ دفاع مدرن»، سومین مفهوم استراتژیک پیمان پس از جنگ سرد است. اولین مفهوم استراتژیک ناتو پس از جنگ سرد در اجلاس رم در نوامبر 1991 منتشر و دومین، در زمان برگزاری اجلاس واشنگتن در ماه آوریل 1999، پنجاهمین سالگرد پیمان، سند رم ...

کمی بیش از یک دهه از قدمت آنچه امروزه به عنوان رسانه‌های اجتماعی می‌شناسیم، می‌گذرد. اثرگذاری پایدار را می‌توان مهمترین ویژگی رسانه‌های اجتماعی دانست. از آنجا که این رسانه‌ها از حیطه‌ی نظارت دولت‌ها و حکومت‌ها خارج‌اند، تا اندازه‌ی زیادی، مفهوم حاکمیت ملی را دستخوش تحول و دگرگونی کرده‌اند. دولت‌های ملی، که تا چندی پیش، به عنوان یکه بازیگران عرصه‌ی بین الملل، مناسبات ژئوپلیتیکی جهان را تحت تأثیر...

سیاستگذاری راهبردی عربستان تابعی از نقش منطقه‌ای، ویژگی رهبران سیاسی و جهت‌گیری ساختار نظام بین‌الملل است. نقش امنیتی عربستان در دوران ملک سلمان را می‌توان ادامۀ سیاست قدرت برای کسب هژمونی منطقه‌ای دانست. چنین رویکردی، ادامۀ الگوهای رفتاری عربستان در دوران ملک عبدالله است. به قدرت رسیدن دونالد ترامپ و انعقاد قراردادهای نظامی آمریکا با عربستان، نقش این کشور در آینده امنیت منطقه‌ای را افزایش داده...

     ابعاد ژئوپلیتیکی ایالات متحده آمریکا در قالب تصویر سازی، کد و بینش ژئوپلیتیکی، سیاست گذاری برون مرزی آمریکا را در سالیان اخیر در خاورمیانه، تشکیل داده است. هویت و اسطوره های ملی ایالات متحده آمریکا که بر پایه «دیگری» ترسیم شده است، تصویر سازی ژئوپلیتیکی این کشور را در مناطق مختلف جهان بوجود آورده است. به دنبال حادثه 11 سپتامبر و حوادث مترتب بر آن مانند بحران در عراق و شامات و ظهور گروه های...

جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان ویژه­ای را در سطح جهان و به­ویژه در خاورمیانه به وجود آورد که مبتنی بر سه محور اسلام گرایی، استقلال­گرایی و وحدت­گرایی است. و با آغاز تحولات بیداری اسلامی در خاورمیانه نیز تلاش کرده است تا با حمایت از تحولات انقلابی، نقش مؤثرتری را در شرایط جدید منطقه ایفا نماید. نگارندگان با طرح این سؤال که فرصت­ها و چالش­های تحولات ژئوپولیتیک نوین مصر بعد از وقو...

چکیده با وحدت آلمان، فروپاشی نظام دو قطبی و تحولات پس از پایان جنگ سرد، سیاست خارجی و امنیتی این کشور نیز دچار تغییر و تحول گسترده­ای گردید و با توجه به قدرت اقتصادی، جمعیت و موقعیت ژئوپلیتیکی آلمان، شرایط و موقعیت کاملاً جدیدی نیز برای ایفای نقش فعالتر این کشور درعرصه تحولات اقتصادی، سیاسی، دفاعی و امنیتی منطقه­ای و بین­المللی فراهم آمد. این پژوهش قصد دارد با استفاده از روش تحقیق تبیینی - تحلیل...

در سیستم بین الملل اصولا امنیت مهمترین دلمشغولی واحدها بوده به همین جهت اغلب الگوهای رفتاری واحدها معطوف به تامین آن می باشد. البته امنیت تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که در این میان یکی از متغیرهای تاثیرگذار بر امنیت ملی کشورها ویژگی های ژئوپلیتیکی هست که کشورها در آن قرار گرفته اند. ژئوپلیتیک هر کشور سیاست ها و مواضع اتخاذ شده از جانب آن کشور را تحت تاثیر قرار می دهد. بدون تردید سهم متغی...