در این مقاله، ابتدا تعاریف، اهداف، خصوصیات و آمارهایی از عملکرد مناطق آزاد تجاری – صنعتی جهان مطرح می شوند سپس تاریخچه تاسیس، اهداف، قوانین و عملکرد مناطق آزاد تجاری – صنعتی ایران مورد بحث قرار می گیرد. ضمن تحلیل ناکامی های نسبی این مناطق در ایران راه کارهایی برای کسب موفقیت این مناطق ارائه می گردد.