واژگان تاریخی همانند تاریخ بشر سرگذشت پرفرازونشیبی را پشت سر می‌گذارند و سرانجام، در هر حوزه تخصصی معانی و اطلاقات ویژه خود را می‌یابند. بسیاری از واژگان در حوزه تاریخ سیاسی‌ـ اجتماعی، بار معنایی و اجتماعی خاص خود را یافته، مجموعه آنها اصطلاحات دیوانی و اداری دوره‌های مختلف تاریخ ایران را پدید می‌آورد.   در این مقاله، لزوم گردآوری و شرح اصطلاحات دیوانی و اداری و تغییر معنایی این دسته از اصطلا...

در این مقاله، به بررسی تطبیقی روایت های نظامی در هفت پیکر با چند اثر تاریخی پرداخته شده است. سؤال اصلی این است که روایت های نظامی در هفت پیکر تا چه میزان با واقعیت های تاریخی مطابقت دارد و مهم ترین هدف این تحقیق، تعیین بهره گیری نظامی از متون تاریخی و تعیین تصرف هایی است که وی در بیان حوادث تاریخی داشته است. این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده و بررسی ها نشان داده است که نظا...

در این رساله پس از طرح چند مبحث کلی درباره اصطلاحات عرفانی در فصل دوم پرداخته شده است. اصطلاحات مزبور عبارتند از: 1-توحید 2- تصوف 3- تجلی 4- حال و مقام 5- ذکر 6- سکر و صحو 7- شاهد ، مشهود ، مشاهده 8- عرفان ، عارف ، معرفت. 9- فناء و بقاء 10- قبض و بسط و انبساط 11- کشف و مکاشفه 12- ولی ، ولایت. یادآوری این نکته مفید است که در این تحقیق تمام اصطلاحات اولیه عرفانی مورد پژوهش قرار گرفته بود، ا...

هدف پژوهش: نشان دادن نقش شاعران در معرّفی اشخاص و روشن گری حوادث عصر غزنوی. روش تحقیق: تطبیق و مقایسه ی شخصیّت ها و حوادث مشترک تاریخ بیهقی با دیوان های (فرّخی، عنصری و منوچهری). در فصل اوّل این رساله به تحلیل صفات بیست و سه تن از شخصیّت های مشترک تاریخ بیهقی با ممدوحان شاعران پرداخته شده است. حوادث نظامی و مسائل تاریخی عصر محمود و مسعود غزنوی در فصل دوّم، سیاست دربار غزنوی و کشمکش های سیاسی آنان در ...

چه بسا مردمانی در این عهد اتم و برق و کمپیوتر،گوش فرا می دهند به آنچه مرادشان می گوید!آن مردمان می توانند خانم ریگان باشند،یا خانم نهرو؛برژنف باشند یا سلطان برنئو! این، همان است که تاریخ ما و دیگر ملل، مشحون از آن است؛ هیچ فرقی نمی-توان از این بابت میان آن ماهیگیر دیلمی که برای تعبیر خوابش سراغ شخصی رفت که«دعوی علم نجوم و تعبیر خواب کردی» و و برژنف که یک راهب روستایی را مراد خود می دانست قائل...

همزمانی دوره‌های تاریخی از یک طرف و مناسبات بین فرهنگی در هر دوره تاریخی، باعث تاثیر و تاثرات فرهنگی و هنری و بالاخص در حوزه معماری می‌شود که بازنمودهای ویژه‌ای در هر مقطع زمانی داشته است. این امر در مقایسه تطبیقی دوره بیزانس در ترکیه و دوره سلجوقی ایران دارای اهمیت بیشتری است که دلیل آن را می‌توان در غنای معماری و شهرسازی دوره سلجوقی جستجو کرد. در این مقاله با روش تحلیلی و مقایسه‌ای به بررسی ت...

بناهای مذهبی از دوران پیش‌ازتاریخ تا زمان حاضر نقش مهمی در تشکیل عناصر ساختاری شهرها، سکونتگاه­ها و حتی روستاها ایفا نموده­اند. به‌طوری‌که کاوش­های باستان­شناسی و شواهد موجودِ تاریخی نشان می­دهند؛ معابد و اماکن مذهبی در دوره­های قبل از اسلام همواره یکی از مراکز کانونی تجمع مردم برای انجام مراسم آیینی بوده­اند. استان اصفهان یکی از مناطق مهم تاریخی کشور در تمامی ادوار آنست که بناهای بسیاری در آن ه...

مطالعات تطبیقی درآموزش و پرورش: کاربست روشهای جدید تحقیق دکتر عباس معدن دار آرانی1 چکیده اگرچه مطالعه تطبیقی نظام های آموزشی دارای پیشینه ای تاریخی در بسیاری از جوامع بشری است،امادر چند دهه اخیر افزایش علاقه­ مندی پژوهشگران به کسب آگاهی از وضع و نقش نظامهای آموزشی درروند پیشرفتهای اجتماعی – اقتصادی توام با رشد روزافزون فناوریهای اطلاعاتی – ارتباطی، گرایش به پژوهشهای تطبیقی را سرعت بخشیده اس...

هدف از تدوین رساله بحث و تحقیق پیرامون معانی مختلف اصطلاحات عرفانی است . از دیدگاه نگارنده عوامل مؤثر در تفاوت معانی و اصطلاحات عرفانی عبارتند از : 1- اخلاف درجات شناخت به حقیقت توحید و معرفت 2- اختلاف در قدرت تمیز و چگونگی درک حقایق 3- ظهور تصنّع و عبارت پردازی در بیان احوال و مقامات 4- توجه به یک یا چند ویژگی برجسته 5- بیان آثار ونتایج به جای تعریف خصوصیت ذاتی یک حال یا مقام سهم مکاتب...

ماسون اُرسل پدر فلسفه ی تطبیقی است. او با تأثر از دو جریان تاریخ گرایی و پوزیتیویسم سده‎ی نوزده، می کوشید تا فلسفه ها را در مقام پدیده هایی تاریخی، در درون سنّت پوزیتیویستی، به گفت وگو وادارد. موفقیت روش تطبیقی در دیگر حوزه های معرفت خصوصاً فیلولوژی (فقه اللغه)، الهام بخش او در اتخاذ این اندیشه بود که مطالعه ی تطبیقیِ الگوهای تفکر در تمدّن های مختلف می تواند دانش ما را در جهت آنچه فلسفه می خوانیم، و...