«متنبّی» و «ناصرخسرو»، از چهره های شاخص شعر حکمت در ادب عربی و فارسی به شمار می آیند، که سروده های حکمی ایشان در میان دیگر شاعران از فراوانی و شهرت بیشتری برخوردار است. یافته ی اصلی این پژوهش در این است که تجربه های شعری، آشنایی با حکمت «ایرانی» و «یونانی»، بهره گیری از فرهنگ و آموزه های دینی، از منابع حکمت، در شعر این دو شاعر، به ویژه در شعر «متنبّی»، است. «ناصرخسرو» به عنوان شاعری فرهیخته که نس...

تعهد، نماد نوعی همبستگی و پیوند میان ادب وادیب با فرهنگ و جامعه است. خصیصه ای که ریشه در رویکرد و باور اعتقادی افراد دارد و در مباحث نقد ادبی جدید از جایگاهی ویژه برخوردار است. گرچه مصادیق آن در ادب عربی قدیم بس فزون است؛ ولی در ادبیات معاصر و نقد آثار شاعران معاصر، همواره مورد توجه پژوهشگران می باشد. در این رساله با عنایت به جایگاه شعری دو شاعر فلسطینی یعنی ابراهیم طوقان و فدوی طوقان، آن بخش ...

درباره شباهت سبک مولوی با شیوه سوررئالیسم سخن فراوان گفته شده است. شیوه تصویرگری مولوی چنان متنوّع و تکرار نشدنی است که نمی توان تخیل و تجربه شعری او را در زمره روش خاصی از روش های شناخته شده در نقد شعر قرار داد. او هم نمادگرای بزرگی است و هم سوررئالیستی با تجربه های شگرف. به هر حال، میان روش مولوی و روشی که آندره برتون با عنوان روش سوررئالیستی معرّفی کرده، با وجود تفاوت های فرهنگی و زمانی، شبا...

تحقیق درباره شخصیّت های تأثیرگذار جهان اسلام در قرن اوّل هجری, علاوه بر نشان دادن اوضاع آن روزگار، اعم از اوضاع سیاسی، مذهبی، اجتماعی و ...زمینه تأمّل و عبرت گیری از گذشته را برای انسان، فراهم می آورد. مالک بن حارث نخعی(?-38یا37ق)، از فرماندهان بزرگ و شجاع سپاه امام علی (ع) است که در عصر جاهلی و اسلامی می زیست. نقش سیاسی او، بیشتر در زمان خلافت امام علی (ع) و جنگ های جمل و صفّین بروز یافت. او علاو...

چکیده یکی از مسایلی که بحث وگفتگوی زیادی درباره آن وجود دارد، رابطه بین اخلاق وشعر است؛ این امرازاختلاف بین نقاد ومحققین ادبیات در فهم این رابطه وهدف هر یک از آن دو سرچشمه می گیرد.چون اخلاق مقیاس ومعیار است وشعر عاطفه وخیال،هدف اخلاق تهذیب وهدف شعر تعلیم است.اما بااین وجود درنهایت امربه هم می رسند و آن مدح خوبیها و ذم بدیهاست.شاعر واقعی کسی است که در شعرش خوبیها را ستایش می کند وبدیها را نکوهش...

عبدالوهاب البیاتی شاعر نامدار معاصر عراقی، پرچمدار شعر نو و پیشگام در تحولساختار شکل و مضمون شعر نو در جهان عرب به شمار می رود . در این مقاله تلاش شدهاست تا مهمترین فرازهای زندگی و مراحل و تکنیک های شعری او مورد نقد و بررسی قرارگیرد . البیاتی شاعری جنجال برانگیر بود، او شعر خود را به عنوان شاعری رمانتیک شروعکرد و سپس مرحله رئالیسم سوسیالیسم را پشت سر گذاشت، و در گذار از مرحله سمبلیسمسرانجام به ...

شکلِ مفرطِ بدبینی و یأس در ساحتِ عقلی و عاطفیِ روشنفکران که آن را «یأس فلسفی» می خوانند، پدیده  ای رایج در اندیشه و آثارِ شاعران و روشنفکرانِ ایران در سده ی بیستم است که در گذار از نظامِ سنّتی به جامعه ی متجدّد و قانون مدار کوشیدند و در راهِ آرمان های خود شکست های سختی را نیز تجربه کردند. از آن میان میرزاده ی عشقی یکی از شاعرانِ تندخو و کنشگرانِ بالفعلِ سیاسی است که عمرِ کوتاهِ خود را در مبارزه با استبداد سنّت...

شاعرانگی شعر با عناصر خیالی، پیوندی ناگسستنی دارد و بخش عمده­ای از ظرافت‌های شعری به نحوةاستعمال این عناصر وابسته است. از این رو تحوّل و دگرگونی این عناصر در گسترةشعر فارسی که سبک­ها و شیوه­های چندی را تجربه کرده، امری گریزناپذیر است. بحث دربارة چگونگی و فلسفة تحوّل این عناصر در شیوه­های شعری و نحوة برخورد پژوهش­های بلاغی با این دگرگونی­ها، بحثی مغفول مانده در عرصة پژوهش­های ادبی است. این مقاله ک...

حس آمیزی یک تکنیک بلاغی و هنری است که با بسط و غنی سازی تصویر شعری از راه انتقال حواس پنج‌گانه از حسی به حس دیگر دامنه خیال پردازی شاعر را گسترش می‌دهد و منجر به آفرینش تصاویری بدیع متفاوت و تأثیرگذار می‌شود. حس آمیزی به عنوان آرایه‌ای ادبی، تکینیکی است از چندین صنعت، که هم از شاخه‌های علم بیان و هم از تقسیم بندی‌های علم بدیع محسوب می‌گردد. تلفیق حواس در خلق تصاویر منحصربه‌فرد ادبی و انتقال بی ...