رأی دهنده ای را تصور کنید که می‌خواهد میان دو یا چند نامزد انتخاباتی به یکی از نامزدها رأی دهد. پرسشی که برای پژوهشگران اهمیت دارد این است که او بر چه اساسی تصمیم می گیرد و به کدام یک از نامزدها رأی می دهد. برای پاسخ به این پرسش که رفتار رأی دهی شهروندان اصفهانی بر چه اساسی شکل میگیرد، سه مدل اصلی رأی دهی شامل: مکتب کلمبیا (مدل طبقاتی)، مدل میشیگان (هویت حزبی) و مدل داونزی (انتخاب عقلانی) مورد ...

مقاله ی حاضر نگاه و رویکردی بیرونی (معرفت درجه ی دوّم) بر پدیده ی تاریخی عاشورا دارد. ابتدا مقدمه ای کوتاه در بیان مفهوم تبیین تاریخی و انواع آن (قانونمند، عقلانی و روایی) ذکر می شود و در ادامه به پیشینه ی تبیین تاریخی پدیده عاشورا نظر دارد و با گزینش متونی تحلیلی در حوزه ی تاریخ نگاریِ پدیده ی عاشورا، آنها را از لحاظ تبیین های قانونمند، عقلانی و روایی مورد ارزیابی وبررسی قرار داده، به شواهد و مص...

پژوهش پیش‌رو دربارة زمان و زمانمندی در زندگی روزمره است که به تبیین تفاوت‌های موجود در زمانمندی گروه‌های طبقاتی و سنی می‌پردازد. برای تحلیل این تفاوت‌ها از روش‌شناسی دیالکتیکی گورویچ در تحلیل مقیاس‌های زمانی طبقات اجتماعی و نظریة شکاف نسلی کارل مانهایم استفاده شد. روش پژوهش، از نوع پیمایشی است که طی آن 586 نفر از شهروندان 20 تا 55 سالة اصفهانی بررسی شدند. برای انتخاب جامعة نمونه، از دو شیوة نمو...

مسایل فراوانی در خصوص تبیین در علوم طبیعی قابل بحث است که مهم ترین آنها عبارت است از: بیان تعریفی از تبیین و تقسیم و ترسیم رویکردها در ارائه مدل تبیین علمی. در این مقاله، ضمن ارائه تعریفی از تبیین، به بررسی رویکردهای مطرح درباره تبیین خواهیم پرداخت. فیلسوفان علم، هنگام بحث از تبیین چندان توجهی به تقسیم بندی کلی دیدگاه های مطرح شده در تبیین نمی کنند؛ اما همان طور که با بررسی این دیدگاه ها روشن م...

در این مقاله، پس از ریشه شناسی و اصطلاح شناسی مفهوم تبیین، فلسفة علوم اجتماعی را در تلاقی با حوزة گسترده و پیچیدة تبیین، به دو رهیافت هستی شناسانه و معرفت شناسانه، طبقه بندی نموده ایم. در رویکرد هستی شناسانه، پنج نوع روش شناسی: فردگرایی، کل گرایی، جدل گرایی، نظام گرایی و واقع گرایی را به اجمال معرفی نموده ایم. در رویکرد معرفت شناسانه نیز دو مدل تبیینی: قیاسی ـ قانونی و استقرائی ـ احتمالی و با ه...

مفهوم طبقه اجتماعی اصل بنیادین تبیین های اجتماعی در سنت تفکر جامعه شناختی است هم پویش های اجتماعی و هم هویت اجتماعی اعضای جوامع مدرن به کمک این مفهوم تحلیل و درک می شود اما جهت گیری همگرای نظریه های اجتماعی اخیر به سمت پذیرش اهمیت فراینده ی حوزه ی مصرف و فعالیت های سبک زندگی در شکل دادن به هویت شخصی و اجتماعی است این مقاله در صدد تحلیل چگونگی تغییر شالوده ی اجتماعی هویت در جوامع امروزی است این ...

عموماً مباحث مربوط به انقلاب ها را به دو بخش ر یشه های انقلاب و پیامدهای انقلاب تقسیم می کنند. پیامدهای انقلاب نیز به سه دسته پیامدهای سیاسی ، پیامدهای اقتصادی و پیامدهای اجتماعی تقسیم می شود. در این پژوهش بر تحول طبقاتی به عنوان یکی از پیامدهای اجتماعی انقلاب تمرکز شده و سعی بر آن است که تحول طبقاتی رخ داده پس از انقلاب اسلامی 1357 به لحاظ کمی(حجم و تعداد اعضای طبقات) و کیفی (طبقات صاحب قدرت) م...

پژوهش حاضر، درصدد تبیین بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشگاهی برحسب مؤلفه های ناهمسوی برنامه درسی پنهان به منظور ارائه ملاحظاتی کاربردی برای دانشگاه است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده که طی آن از استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهوم پردازی مجدد، استفاده شده است. جامعه پژوهش، مجموعه متون نظری مرتبط با عنوان پژوهش بوده که به کمک فرم فیش برداری، اطلاعات لازم استخراج  شده است. یافته های پژوهش نشان دا...

ایران و یونان، دو تمدن کهن، در طول تاریخ همواره با یکدیگر در ارتباط بوده اند. به رغم برخوردهای نظامی که گاه میان آنها درمی گرفته است، تاریخ گویای دادوستدهای فرهنگی آنها نیز بوده است؛ چنان که در دوره ای ایرانیان از اندیشه فلاسفه یونان بهره ها برده اند و در زمانی دیگر یونانیان از فرهنگ ایرانیان تاثیر گرفته اند. بررسی مفهوم عدالت در شاهنامه (ایران باستان) و آثار افلاطون و به ویژه کتاب جمهوری او می...

در دورة ساسانی جامعة ایران به طبقات گوناگونی تقسیم شده بود. هر چند در بسیاری از منابع از ممکن نبودن تحرک طبقاتی در این دوره سخن رفته است ، اما شواهدی مبنی بر امکان تحرک و ارتقای طبقاتی وجود دارد. هم چنین، به  نظر  می رسد که جامعة طبقاتی عهد ساسانی بیش تر به منظور تخصص گرایی و هویت خاص هر طبقه مطرح بوده است. این موضوع سبب می شد مشاغل در خاندان ها موروثی شود و فرزندان تجارب نیاکان و پدران خود را ...