شهر اصفهان صفوی را از منظرهای گوناگونی می توان قرائت کرد. یکی از این منظرها نظام مدیریت آب است. حیات پایتخت صفوی هم به حیات زمین های زراعی پیرامون آن وابسته بود و هم به گردش آب در شهر. درخشش اصفهان صفوی بی تردید مرهون نظام استوار مدیریت آب است، که تاکنون کمتر به آن توجه شده است. در این مقاله، با رویکردی انسان شناسانه و با روش تفسیری ـ تاریخی، به مهم ترین جنبه های مادّی و غیرمادّی نظام مدیریت کلان...

مورخین محلی به دلیل محدودیت حیطه جغرافیایی حوزه تحقیقات خود، فرصت بیشتری دارند که در جزئیات دقیق شده، با بررسی همه جانبه آن، تصویری شفاف تر از موضوع پژوهش خویش به دست دهند. از سوی دیگر زیستن در محیط جغرافیایی تحقیق، به آنها این امکان را می دهد که بتوانند بر روی هر پدیده ای که توجه آنها را جلب می نماید، به دقت نظرافکنده، به ثبت و ضبط آن اقدام کنند. بدین سبب خاطر عرصه تاریخ محلی میدان تاخت و تاز ...

مسئله اصلی در این تحقیق چرایی و چگونگی ارتباط بین جانمایی عناصر مهم شهری مانند خیابان، بازار، ارگ حکومتی، ساختمان های اداری، مسجد و محلات مسکونی شهر و به طور کلی بافت فیزیکی شهر شیراز با ساخت اقتصادی حاکم بر شهر می باشد. بررسی ارتباط بین بافت فیزیکی و ساخت اقتصادی- اجتماعی شهر شیراز در دوره تحولات سریع ورود تمدن مدرن به صورت شبه مدرنیزم به ایران در قرن چهاردهم هجری، یکی از مسائل مهم حیات تاریخی...

اردشیرخوره را با طرح مدور و متحدالمرکزش می توان نخستین شهر ساخته شده به امر مؤسس سلسلۀ ساسانیان و نمادی از ظهور ایدئولوژی سلطنتی تمرکزگرای ساسانیان محسوب داشت. علیرغم نقش کلیدی این شهر در استقرار حکومت ساسانیان، به جز یافته­های معدود باستان شناسانه، اطلاعات بسیار اندکی از تحولات تاریخی این شهر در دست است، بویژه آنکه، به اعتبار مندرجات آثار مورخان و جغرافیدانان قرون نخستین اسلامی، این شهر قرن ها...

زاگرس مرکزی از دیرباز مورد توجه گروهای انسانی بوده است؛ از همین رو پژوهش های هدفمند و گسترده از ده? شصت میلادی به وسیله رابرت بریدوود آغاز گردید. از اینرو برخی از دره ها و مناطق پیشکوه جنوبی از این تحقیقات به دور مانده بود و تنها چند بازدید و گمانه زنی محدود صورت پذیرفت. دره سیمره به دلیل موقیعت سوق¬الجیشی در میان زمین¬های حاصلخیز در تحتانی بخش پیشکوه جنوبی به عنوان مناطق بینابینی مطرح است. بر ...

یکی از سلسله های کوچک ایرانی که در فاصله بین سالهای 316تا 433 ه ق در نواحی شمال ایران فرمانروایی کردند زیاریان را می توان نام برد. تاریخ اجتماعی زیاریان در برگیرنده نهادهای اجتماعی است که در این دوره وجود داشت که از جمله آنها: نهاد خانواده، نهاد آموزش، نهاد مذهب و گرایش های فکری، سبک و شیوه زندگی مردم و غیره که در روند حوادث می توان به آنها دست یافت. تاریخ اجتماعی دوره زیاریان به عنوان سلسله ای...