در این مقاله، نگارنده به ارائۀ شرح‌ مختصری از زندگی حمیرا اصفهانی، زن بااراده و شرافتمند ایرانی، پرداخته است که در مسیر زندگی توانست تمام اصول و سنن فرهنگی خویش را نگه دارد. در میانه‌های سدۀ نوزدهم میلادی، مجید حمید (پدربزرگ نگارنده) که از اهالی سمرقند و بخارا بوده است، به ایران می‌آید و نمایندگی امیر بخارا را برعهده می‌گیرد. در این زمان میان مجید و پدر حمیرا که در این وقت سفیر بود، روابط دوستی...

یکی از شخصیت‌های مبارز روشنفکر که در پیشرفت حرکت معارف‌پروری اسلامی و خودشناسی ملی تاجیکستان نقشی بارز دارد، میرزا سراج متخلص به دکتر صابر است. در این مقاله که به‌قصد معرفی این شخصیت برجسته و آثار وی به‌نگارش درآمده، نخست شرح مختصری از زندگی او بیان شده است. میرزا سراج در سال ۱۸۷۷م در شهر بخارا به‌دنیا آمد. وی ضمن تحصیل علم و دانش، پیشۀ اجدادی خود را ادامه داد و به تجارت و صرافی مشغول شد. میرزا...

حرکت جدیدیّه در ابتدا همچون جریانی فرهنگی و معرفتی در اواخر سدۀ نوزدهم میلادی در میان روشنفکران آسیای میانه عرض هستی کرد و در آغاز سدۀ بیستم همچون جریان اجتماعی و سیاسی اصلاح‌‌خواهانه در تحول و دگرگونی‌های جامعه نقش معینی ایفا کرد. این مقاله با هدف بررسی چیستی این حرکت و معرفی رهبران و طرفداران و نیز مراکز آن به نگارش درآمده است. مسائلی نظیر تربیت جوانان از طریق اصلاح اصول تعلیم و بنیاد مدارسی ب...

چکیده: کتاب مهمان نامه ی بخارا اثر روزبهان خنجی اصفهانی رویدادهای یک سال وچهار ماه از سلطنت محمّدخان شیبانی رادر 54 مبحث دربردارد.فضل الله روزبهان خنجی اصفهانی،متولّد بین سال های (860-850ه ق.)ومتوفّی به سال (928ه ق.)یکی از مشهورترین دانشمندان ومولّفان قرن نهم ودهم هجری است وآثار متعددی به زبان های فارسی وعربی تألیف کرده که از مهمّ ترین آن ها می توان به کتاب تاریخ عالم آرای امینی وسلوک الملوک ومهمان...

این مقاله ضمیمۀ شمارۀ هفدهم مجلۀ رودکی است که در سه بخش شامل پیش گامان مطبوعات تاجیک، مطبوعات پیش گام تاجیک و نمونۀ نثر مطبوعات تاجیک به نگارش درآمده است. در بخش اول نگارنده به معرفی پیش گامان مطبوعات تاجیک پرداخته است که عبارت اند از: احمد دانش، میرزاجلال یوسف زاده، محمودخواجه بهبودی، عبدالرئوف فطرت، صدرالدین عینی، سیدرضا علیزاده، عبدالقادر محی الدین اف، عبدالواحد منظم و عبدالغنی میرزایف. در ب...

حرکت جدیدیّه در ابتدا همچون جریانی فرهنگی و معرفتی در اواخر سدۀ نوزدهم میلادی در میان روشنفکران آسیای میانه عرض هستی کرد و در آغاز سدۀ بیستم همچون جریان اجتماعی و سیاسی اصلاح خواهانه در تحول و دگرگونی های جامعه نقش معینی ایفا کرد. این مقاله با هدف بررسی چیستی این حرکت و معرفی رهبران و طرفداران و نیز مراکز آن به نگارش درآمده است. مسائلی نظیر تربیت جوانان از طریق اصلاح اصول تعلیم و بنیاد مدارسی با...

شهر بخارا از مناطق باستانی ماوراءالنهر بوده است که در سال 90 هجری قمری بدست مسلمانان فتح شد و به یکی از مهم ترین مراکز تمدن ایران و اسلام تبدیل شد . این شهر در روزگار حکومت سامانیان ( 279 – 389 ه ق ) به دلیل پایتخت بودن به اوج رونق خود رسید و مهد فرهنگ و هنر و ادب شد . قراخانیان در سال 389 ه ق بخارا را تصرف کردند . اگرچه بخارا دیگر جایگاه قبلی خود را نداشت اما در این دوران مرکز بزرگ تعلیم مذهب ...

شریف‌جان مخدوم صدر ضیا شاعر، نثرنویس و مورخ برجستۀ تاجیک است که منزل او سال‌ها محفل شعرشناسان بوده است. در این محفل شاعران و شعرشناسان شعر می‌خواندند و اشعار یکدیگر را نقد می‌کردند و نوشته‌های نویسندگان زمان را ازنظر می‌گذراندند. محفل ادبی صدر ضیا از مسئله‌های اجتماعی زمان دور نبود و داغ‌ترین مسائل را مورد بررسی قرار می‌داد. یکی از معارف‌پرورانی که عقایدش در محفل ادبی صدر ضیا اعتبار فراوان داشت...

یکی از شخصیت های مبارز روشنفکر که در پیشرفت حرکت معارف پروری اسلامی و خودشناسی ملی تاجیکستان نقشی بارز دارد، میرزا سراج متخلص به دکتر صابر است. در این مقاله که به قصد معرفی این شخصیت برجسته و آثار وی به نگارش درآمده، نخست شرح مختصری از زندگی او بیان شده است. میرزا سراج در سال ۱۸۷۷م در شهر بخارا به دنیا آمد. وی ضمن تحصیل علم و دانش، پیشۀ اجدادی خود را ادامه داد و به تجارت و صرافی مشغول شد. میرزا...

در این مقاله، نگارنده به ارائۀ شرح مختصری از زندگی حمیرا اصفهانی، زن بااراده و شرافتمند ایرانی، پرداخته است که در مسیر زندگی توانست تمام اصول و سنن فرهنگی خویش را نگه دارد. در میانه های سدۀ نوزدهم میلادی، مجید حمید (پدربزرگ نگارنده) که از اهالی سمرقند و بخارا بوده است، به ایران می آید و نمایندگی امیر بخارا را برعهده می گیرد. در این زمان میان مجید و پدر حمیرا که در این وقت سفیر بود، روابط دوستی ...