دکتر محمد الطالبی (متولد 1921م. تونس) متفکر و محقق برجسته جهان عرب, دکتر در رشته تاریخ, استاد و رییس سابق دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تونس است. وی صاحب پژوهش ها و آثار متنوع و فراوانی در تاریخ اسلام (عصر میانه), مسایل اسلامی معاصر و موضوع گفت وگوی اسلام و مسیحیت است. بیش تر آثار وی به زبان فرانسوی است و برخی از این آثار, به وسیله دیگران, به عربی ترجمه شده است. آن چه از پی میآید بخش عمد...

جاحظ از جایگاه برجسته ای در فرهنگ و زبان و ادبیات عرب برخوردار است.. به گونه ای که تاریخ ادبیات عرب تا کنون نویسنده ای پرکارتر و دانشمند تر از وی به خود ندیده است. در این پایان نامه نویسنده به این نتیجه میرسد که جاحظ هر چند به صورت منظم به مباحث مذکور نپرداخته و خواننده را دچار سردرگمی کرده است. با شرح و تبیین نظریه های موجود گام بلندی در توسعه و پیشرفت علوم ادبی و بلاغی برداشته است.

نمایشنامه از مهم ترین گونه های ادبیات عرب به شمار می آید به طوری که در بیشتر کشورهای عربی به ویژه سوریه مورد استقبال ادبا قرار گرفت. پس از جنگ جهانی دوم نمایشنماه یکی از مهم ترین گونه های ادبی سوریه به شمار آمد، و نمایشنامه نویسان زیادی در این دوره روی کار آمدند که گاه آثار نمایشی ایشان از نمایشنامه نویسان مصر نیز برتر می باشد. با بررسی نمایشنامه های سوریه در این دوره مشخص می گردد که این نمایشن...

در این مقاله بنا داریم مشاهیر ایران در ابیات عرب را معرفی کنیم. برای این مهم به بررسی ادوار تاریخ ادبیات پرداختیم و روشن شد که سهم ایرانیان در تبلور ادبیات عربی چشمگیر است. اسلام با ورود به ایران طرفدارانی پیدا کرد، و اختلاط اعراب با ایرانیان باعث شد تا فرهنگ دو کشور بر یکدیگر تأثیر بگذارد. این تأثیر در دوره اموی کم‌رنگ‌تر است چون حکومت اموی همواره نژاد عرب را بر غیر عرب به خصوص ایرانیان ترجیح ...

چکیده یکی از مباحث مطرح شده در قرآن که در لابلای آیات و با تعابیر مختلف آمده است، مباحث مربوط به زوجین، زن و مرد، فرزندان، پدر و مادر، خویشان و اقوام، در خانواده است. امروزه بعضی از نظریه پردازان، قرآن را مورد اتهام قرار دادند و معتقدند مسائل خانواده و ارائ? الگوهای مناسب به طور منسجم، در آن مطرح نشده است این پژوهش بر آن است که ثابت کند قرآن در لابلای آیات خود به حوز? خانواده پرداخته است. در...

إنّ الروایة تعتبر من الأنواع الأدبیِة، لها سماتها الإبداعیّة الخاصّة. مهما تأخّر ظهورها فی المغرب العربی لأسباب عدیدة، فلکن الرّوایة الجزائریّة استطاعت أن تعوّض هذا التأخیر بفضل ظهور عدید من کبار الکتّاب و الأدباء. فالروایات الجزائریّة ت عکس حیاة الإنسان و مشاکله و واقعه الاجتماعی، کما یمکن من خلالها التعرّف علی تقالید العرب و عاداتهم و ثقافتهم. إنّ المیهوبی أدیبٌ و شاعرٌ جزائری معاصر ذو ثقافة واسعة. له آث...

زبان عربی از جمله زبان های زنده و پویایی است که به دلیل نزدیک بودن سرزمین های اعراب با دیگر اقوام، از زبان های دیگر تأثیر پذیرفته است که زبان فارسی نیز از آن جمله است. موقعیت جغرافیایی و نیز حکومت های مقتدر ایران باستان و نفوذ این دولت ها در سرزمین های پیرامون و نیز روابط تجاری و بازرگانی از جمله عوامل موثر این امر هستند. روشن ترین انگیزه وام گیری، برآوردن نیاز ها و پر کردن جاهای خالی در دستگاه...

در این مقاله بنا داریم مشاهیر ایران در ابیات عرب را معرفی کنیم. برای این مهم به بررسی ادوار تاریخ ادبیات پرداختیم و روشن شد که سهم ایرانیان در تبلور ادبیات عربی چشمگیر است. اسلام با ورود به ایران طرفدارانی پیدا کرد، و اختلاط اعراب با ایرانیان باعث شد تا فرهنگ دو کشور بر یکدیگر تأثیر بگذارد. این تأثیر در دوره اموی کم‌رنگ‌تر است چون حکومت اموی همواره نژاد عرب را بر غیر عرب به خصوص ایرانیان ترجیح ...

تشبیه و تمثیل و به عبارت دقیق تر بیانات تصویری قرآن، از موضوعاتی است که از دیرباز مورد توجه دانشمندان و پژوهشگران اسلامی و قرآنی بوده است. منتها در این تحقیق از بعد دیگری که تاکنون مورد توجه نبوده است، بررسی می شود و آن خاستگاه آنهاست. پنهان نیست که غرض از مصورسازی و ممثل سازی مطالب، آسان سازی مطالب پنهان و پیچیده و اثر گذاری افزون تر بر مخاطبان است؛ به همین رو، مطالب در قابل مثال ها و نمونه ها...

حب وطن نشان لطافت روح، رشد معرفت و انعکاس اصالت نژاد هر نویسنده و شاعر متعهدیست. در زبان عربی و فارسی «وطنیات» موضوعی است که در ادوار گوناگون تاریخ ادبیات در نظم و نثر جلوه‌گر بوده است. ناله و حنین بر ربع و اطلال و دمن در شعر عرب و به تبع آن در شعر فارسی نمونه‌هایی از این پرداخت‌هاست. در شعر معاصر عربی و فارسی نیز «حب وطن» همچنان از شاخصه‌های مهم شعر سیاسی- اجتماعی است. در آن سو امیرالشعرای عرب...