حکومت عثمانی در عصر اقتدار و شکوه، (دورۀ حکومت سلیم اول و سلیمان قانونی)، از جنبه‌های گوناگون به شکوفایی رسید. تحول و توسعه در زمینۀ ادبیات و تاریخنگاری یکی از جنبه‌های شکوفایی علمی در این دوره بود. نگارش آثار ادبی و تاریخی در این دوره افزایش یافت و گونه‌های ادبی جدیدی ایجاد شد. بنابر یافته‌های پژوهش حاضر، مهاجران ایرانی حاضر در قلمرو عثمانی، از جمله عوامل مهم در ایجاد این تحولات ادبی بودند. نخ...

بررسی وضعیت زنان در طول تاریخ ایران امری دشوار و طاقت فرسا است. زیرا در تاریخنگاری ایرانی زنان هویت و نقش کمرنگی داشتند و مورخان به ندرت از آنان یاد کرده اند. اما منابع خارجی از جمله سفرنامه ها به موقعیت و نقش زنان در جامعه ایرانی در برخی از ادوار تاریخ ایران توجه نشان داده اند وابعاد گوناگونی از زندگی زنان ایرانی را برای محققین روشن کرده اند.پایان نامه حاضر به بررسی وضعیت زنان در دوره صفوی به ...

کتاب تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار، مشهور به تاریخ وصاف، تألیف عبدالله شیرازی، ملقب به وصاف الحضره، یکی از مهم ترین متون تاریخنگاری ایرانی است. این نوشتار می کوشد با شناخت بینش تاریخی مولف،از طریق بررسی شاخصه هایی چون 1) بینش معرفت شناسانه؛ 2) بینش شریعت مدارانه؛ 3) بینش هویت گرایانه؛ 4)بینش علی و نگرش انتقادی؛ 5) بینش اجتماعی، چگونگی بازتاب این بینش را در تاریخنگاری وی بازجسته و تأثیر آن در رو...

شاهزاده نادرمیرزا قاجار یکی از شخصیت‏های فرهیخته عهد قاجار است. وی در زمینه‏های گوناگون علمی و فرهنگی متبحر بوده که یکی از این علوم، دانش تاریخ است. میزان عنایت نادرمیرزا بدین علم، به‌قدری بوده که تا روزگار کنونی، به‌عنوان یک مورخ شناخته شده است. با مطالعه مواد تاریخنگاری موجود در آثار تاریخنگاری و تاریخی برجای مانده از این شاهزاده قاجار، تفاوت‏های موجود میان آثار وی و دیگر مورخان هم‌عصرش آشکار...

چکیده عبدالحسین خاتون‌آبادی نویسندة وقایع‌السّنین والاعوام در تاریخنگاری خود روش یا روش‌هائی را به‌کار بسته‌است که تا اندازه‌ای زیاد با روش دیگر همتایان تاریخنگار خود دیگرگونه است. او از یک سو در گزینش موضوع‌های تاریخی دست خود را بسیار باز گذاشته و برخلاف بیشتر مورخان ایرانی در چارچوبة مسائل سیاسی گرفتار نشده است. نیز در پاره‌ای نمونه‌ها پای خود را از دایرة جهان اسلام بیرون نهاده و به برخی...

سده ی چهارم هجری یکی از درخشان ترین سده های تمدن اسلامی است که ما شاهد ظهور مورخان بزرگی هستیم .یکی از این مورخان ابونصرمطهربن طاهر مقدسی (355ه /966م) مولف کتاب"البدء و التاریخ " می باشد. کتاب مقدسی یکی از مهم ترین متون تاریخنگاری تمدن اسلامی است که کوشش می شود باشناخت بینش تاریخی مولف، از طریق بررسی شاخصه هایی چون بینش معرفت شناسانه و بینش شریعت مدارانه چگونگی بازتاب این بینش را در تاریخنگار...

کتاب مقدمه‌ای بر تاریخنگاری نوشته راجر اسپالدینگ و کریستوفر پارکر است که در هفت فصل به مسائل مختلفی در زمینه‌ی تاریخنگاری پرداخته‌اند و مباحثی مرتبط با فلسفه تاریخ و روش تحقیق در تاریخ را نیز مورد بررسی قرار داده‌اند. نویسندگان تأکید خود را بر علم تاریخ(تاریخ به مثابه گزارش) قرار داده و مؤلفه‌ی اساسی در جستار‌های تاریخی را بررسی مکاتب تاریخی و فکری بشمار دانسته‌اند. از این روی نویسندگان به مباح...

علم تاریخ از تقارب میان اندیشه مورخ و واقعیت های موجود جامعه و در پی گزارش های مورخ از این واقعیت ها حاصل می شود. بینش و نگرش مورخ تابعی از محیط،آموزه ها و زمان اوست و واقعیات و رخدادهای پیرامونی را با همین بینش و نگرش انعکاس می دهند. بینش مورخ نیز بسیار موثر است و بسته به اینکه وی چه رهیافتی به جامعه و تاریخ داشته باشد، در اثر وی منعکس می شود. ابوالعباس تقی الدین احمد مقریزی(766-845ه ق)از نامو...

چکیده تاریخ نگاری که همواره در طی زمان به حیات خود ادامه داده و با فراز و نشیب ها همراه بوده است، در عصر مشهور صفویه نیز به روند خود ادامه داد و خود را بیش از پیش نمایان ساخت. در این دوره از تاریخ ایران کتب متعددی با روش های مختلف تاریخ نگاری به قلم نویسندگان ایرانی و خارجی به رشته تحریر درآمدند و از این لحاظ نسبت به سایر حکومت های ایران دارای امتیاز خاص است. در این برهه از تاریخ ایران، از یک ...