توسعه پایدار به عنوان مهمترین هدف مطرح جنبش های محیط زیستی، امروزه پایداری جوامع کوچک را مهمترین راه برای رسیدن به پایداری معرفی می کند. از این رو شکل گیری محلات پایدار را لازم می داند و توجه توسعه را به توسعه محله ای جلب می کند. توسعه محله ای، تحولی برنامه ریزی شده از کلیه جنبه های سلامت اجتماع محلی شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی و محیطی است. توسعه محله ای پایدار نیز توانایی جوامع کوچک در مدیریت ...

اسکان غیررسمی یکی از مسائلی است که عدم توجه به آن در بلندمدت می تواند پیامدهای منفی زیادی برای مدیریت شهری ایجاد نماید. همچنین به کارگیری روش اشتباه برای برخورد با این پدیده نیز می تواند اثرات منفی زیادی به بار آورد. در کشور ایران غالباً روش های فیزیکی در برخورد با سکونتگاه های غیررسمی به کاررفته است؛ درحالی که امروزه در دنیا تبعات منفی به کارگیری روش های فیزیکی بر اغلب برنامه ریزان امور شهری آش...

محله‌ها از عناصر مهم و موثر تشکیل دهنده حیات اجتماعی شهری هستند. در گذشته، نقش‌ و کارکردِ محلات‌، موجب می‌شد‌ که افراد ساکن، پیوندهای اجتماعی بیشتری نسبت به امروز داشته باشند. در نظریه‌ها و رویکردهای مختلف مرتبط با توسعه محله ای نوین، اهمیت مشارکت اهالی محله، در قالب الگو‌های برنامه ریزی فرآیندگرا و تعامل محور، مورد تاکید قرار گرفته است. برنامه ریزی اجتماعات محلی با تاکید بر دیدگاه پایین به بالا...

گذار جوامع سنتی به مدرن، همواره یک پیامد مهم در بر دارد و آن گسترش روزافزون پدیده شهرنشینی است. زندگی مدرن و شهرنشینی به همراه خود شرایط و پدیده هایی را به همراه می آورد که می تواند بر روی مفهوم «سلامت اجتماعی، سرمایه اجتماعی» شهروندان موثر واقع شود. این پدیده ها باعث شده است بسیاری از نظریه پردازان شهری از جمله پارک تلاش کنند تا مسائل شهروندان خصوصا محله ها را با نگاه علمی بررسی نمایند. هدف ...

محله ها به عنوان یکی از عناصر اصلی مدیریت شهری و نمادی از یک شهر سنتی اسلامی از گذشته تا امروز موردتوجه برنامه ریزان قرارگرفته اند. تقسیمات محله های شهری از دوره اسلامی تا دوره جدید دستخوش تغییر و تحول شده است. محله بندی درگذشته بر اساس شاخص های اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و در دوران معاصر بر اساس شاخص های کالبدی، سیاسی و اقتصادی صورت گرفته است. منطقه 1 شهر تهران نیز که شامل روستاهای قدیمی...

در شرایطی که بشریت روز به روز از معیارهای یک زندگی حقیقی برای انسان واقعی فاصله می گیرد، نیاز به یک فرآیند ارزش گذاری مجدد بر عوامل هدایت کننده زندگی به شدت احساس می شود. بدین منظور اندیشمندان و صاحب نظران شهرسازی، علوم اجتماعی و ... دیدگاه ها و رویکردهای بسیاری را مطرح کرده اند. در این میان رویکرد توسعه پایدار با تکیه بر اصل مشارکت ساکنان هر فضای زیستی در کلیه امور مربوط به محل زندگی، به برقرا...

هدف اصلی این مقاله، ارایه روشی کاربردی جهت مشارکت مردم در برنامه ریزی و طراحی شهری و تولید فضاهای زیستی در مقیاس محله به کمک فناوری اطلاعات و ارتباطات است. چارچوب نظری این مقاله از بعد برنامه ریزی و مدیریت، مبتنی بر برنامه ریزی وکالتی است. پرسش عمده ای که مقاله به آن می پردازد، چگونگی مشارکت اهالی هر محله در یک منطقه و توسعه فضایی و کالبدی در محلات با ایجاد هماهنگی بین اهالی محله و مدیران شهر و...

لزوم رویارویی با چالش های جدید شهرنشینی، موجب دگرگونی اساسی در دیدگاه های مدیریت شهری شده است. در این زمینه می توان رویکردی فراگیر را شناسایی کرد که با تأکید بیش از پیش بر سطوح پایین و ابعاد ملموس زندگی شهری، به دنبال روش هایی است که اداره فرایند توسعه را به محله ها واگذار کند. با مطالعه مبانی نظری این رویکرد، به نظر می رسد که مفهوم اجتماع محلی و دیدگاه های مشارکتی، دارایی مبنا و سرمایه اجتماعی...

امروزه جنبه های اجتماعی شهرها مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته و از اهمیّت فراوانی برخوردار است؛ چرا که با نگاهی به تاریخ برنامه ریزی شهری می توان شاهد ارتقاء برنامه ریزی شهری از نگاه صرف کالبدی به نگاهی چندبُعدی بود که کلیه ی ابعاد را در برمی گیرد. از طرف دیگر محله نیز به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزی شهری در طول قرن بیستم برای فائق امدن بر مسائل شهری مطرح بوده و از دیدگاه های مختلف به...

گستردگی ابعاد شهرنشینی در طی دهه‌های اخیر موجب بروز چالش‌های نوینی از جمله کاهش حس هویت و تعلق اجتماعی‌، افزایش نابهنجاریهای محیطی‌، عدم تعادل اکولوژیک و در مجموع کاهش کیفیت زندگی در شهرها شده است‌‌. رویکردها و نظریه‌های نوین برنامه ریزی و مدیریت شهری برای چاره جویی این تنگناها، استفاده از راهبردمشارکتی‌، بسیج اجتماعی و برنامه ریزی از پایین به بالا را در کانون توجه خود قرار داده است‌‌. تحقق ‌ای...