گردشگری روستایی با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد برای روستائیان، حفاظت از میراث فرهنگی و تاریخی، کمک به فراهم شدن خدمات زیربنایی، تشویق توسعه سایر بخشهای اقتصادی، تنوع بخشی به فعالیتهای اقتصاد روستایی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستا ایفا نماید (ادبی، 1391: 12). اثرات و پیامدهای گردشگری اغلب در یک چارچوب ن...

در دهه‌های اخیر ضرورت توجه به کیفیت زندگی روستاییان در برنامه‌ریزی کلان از یک سو و افزایش آسیب‌های ناشی از مخاطرات طبیعی از سوی دیگر زمینه­ساز توجه به برنامه‌ریزی کالبدی در سکونتگاههای روستایی کشور شده است، اما نکتۀ مهم این است که بافت کالبدی روستاها به جهت سابقۀ تاریخی آن‌ها دچار فرسودگی است که در اغلب موارد همخوان با شرایط زندگی کنونی روستاییان نبوده است؛ لذا بازسازی کالبدی از جمله برنامه‌های...

شناخت گونه­های متنوع سکونتگاه­های روستایی گیلان و طبقه­بندی آن­ها، زیربنای برنامه­های توسعه روستایی و ناحیه­ای است که می­تواند رهگشای شناخت نیازها، توانمندی­ها، محدودیت­ها، تنگناهای روستاها و سنجش سطح توسعه یافتگی یا محرومیت روستاها باشد. با توجه به ویژگی­های کالبدی و اجتماعی- اقتصادی روستاهای گیلان، نمی­توان به سادگی از الگوها و روش­های رایج در طبقه­بندی سطح توسعه­یافتگی روستاها پیروی نمود. بر...

اگر چه موضوع حفاظت محیط زیست در ابعاد کلان مورد توجه جدی برنامه‌ریزان و مجریان است، لکن در ابعاد خرد، به ویژه در مقیاس روستاها که بخش عظیمی از منابع محیطی را در خود جای داده‌اند، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مقاله بررسی ابعاد زیست محیطی گسترش کالبدی روستاها می­باشد. روش تحقیق کتابخانه‌ای و میدانی بوده و از منابع متعدد جهت بررسی موضوع استفاده شده و نیز از بررسی‌های میدانی جهت مطالعه...

مسکن عمده‌ترین بخش بافت روستاست که نقش اساسی در شکل‌گیری ساختارهای فضایی کالبدی و هویت معماری روستا‌ها دارد. با این حال‌، معماری واحدهای مسکونی جدید که عمدتاً توسط وام‌های طرح ویژه بهسازی مسکن روستایی ساخته شده‌اند با الگوهای بومی‌، تفاوت بسیار دارد و بیش از آنکه روستایی باشد‌، مشابه الگوهای جدید شهری است. فاصله گرفتن از الگوهای بومی و روی آوردن به الگوهای جدید‌، روابط فضایی‌، شکل و سازمان فضایی...

شهرها بر نواحی روستایی پیرامون خود تاثیرات ژرفی می‌گذارند که در ابعاد گوناگون محیطی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی نمود می‌یابد. از جمله پیامدهای عمده شهرنشینی شتابان گسترش فضایی شهرها و ادغام روستاها و اراضی پیرامونی آنهاست. گسترش شتابان شهرها و رشد فیزیکی ناموزون آنها موجب هضم روستاها و اراضی پیرامونی آنها، تبدیل بی رویه اراضی کشاورزی و تخریب منابع زیست­محیطی شده است. این وضعیت در کلانشهرها نمود ...

چکیده: از دو دهه قبل، طرح های هادی روستایی از جمله گسترده ترین طرح های کالبدی روستایی در ایران هستند که عمدتاً جنبه های کالبدی بافت فیزیکی روستاها را مورد توجه قرار می دهند. با ارزیابی اثرات کالبدی این طرح ها می توان با دیدگاه جامع تری امکان برنامه ریزی را در آینده فراهم آورد. مهمترین هدف ارزیابی طرح های هادی فراهم ساختن ابزار مدیریت لازم برای نظارت، کنترل، جهت دهی و بهبود کارایی آنهاست که بر ...

از جلوه های اصلی شهرنشینی در دنیای کنونی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها، در کنار افزایش جمعیت شهری است. این پدیده پس از انقلاب صنعتی در جهان غرب شدت یافت، اما پس از مدتی با نگرانی طرفداران محیط زیست و چشم اندازهای روستایی کنترل شد؛ به گونه ای که در کشورهای اروپایی، ایالات متحده و ژاپن قوانینی بر شهرسازی و برنامه ریزی شهری حاکم شده که توسعه فیزیکی و کالبدی شهرها در فضای پیرامون روستایی شان را تابع ضو...

از مهمترین عناصر شناخت هر فرهنگی، شیوة معماری بومی و مرسومِ آن است. در این پژوهش قسمتی از ساختار ساده اما با شکوه ایران‌زمین در دامنه­‌های زاگرس (منطقۀ هورامان) با خصوصیات خاص و هویت پنهان خود در زمینۀ معماری و بافت کالبدی روستایی، به‌عنوان ساختاری ویژه و حاصل تلاقی انسان، فرهنگ و طبیعت، مورد بررسی قرار گرفته است. روش انجام پژوهش، توصیفی-تحلیلی مبتنی بر بررسی اسنادی و بازدید میدانی است. یافته‌­ه...

نزدیک به سه دهه از اجرای طرح‌های هادی در نواحی روستایی کشور می‌گذرد و صرف اعتبارات ملی در مراحل مختلف تهیه و اجرای آن، تحول گسترده در زمینه‌های کالبدی- فضایی، مانند دگرگونی در بافت کالبدی روستا، تغییر در الگوی ساخت مساکن، هماهنگی در شبکه‌ی معابر روستا و تسهیل در امر رفت و آمد روستاییان را فراهم آورده است. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی آثار کالبدی اجرای طرح‌هادی روستایی در دهستان کرخه در شهرست...