چکیـده شیخ «ابونصر روزبهان بقلی شیرازی»، از بزرگترین شخصیت­های تصوف ایران در سده ششم هجری است. «کشف الاسرار» وی کتابی است در گزارش و شرح رؤیاها و مکاشفه­هایی که در درازنای چهل سال سلوک، بر شیخ روزبهان، رخ نموده اند. یکی از شخصیت­های اصلی مکاشفه­های روزبهان، حضرت محمّد (ص) است. در این مقاله، به تقسیم­بندی گونه های حضور و اثر حضرت محمد (ص) در مکاشفه­های روزبهان در کشف­الاسرار و توضیح اجمالی آنها ...

شهر مقدس مشهد به دلیل بارگاه حضرت رضا (ع) مهم‌ترین قطب گردشگری مذهبی ایران است‌، از این رو با هدف درک عمیق از برند گردشگری مذهبی مشهد، از طریق رویکرد شناختی تکنیک زیمت ، نقشه ذهنی گردشگران نسبت به شهر مشهد استخراج شد. در این راستا با 11 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی که به شهر مشهد مسافرت کرده‌ و درگیری ذهنی بالایی با این شهر داشتند مصاحبه صورت گرفت. 22 سازه وارد نقشه اجماعی شد که سازه...

نوشتار حاضر یکی از صحابیان شرکت کننده در لشکر امام حسین(ع) را مورد بررسی قرار داده است. انَس‌بنٍ‌حارث کاهلی در روز عاشورا حضور داشت و به این ندای امام حسین(ع) پاسخ داده است. از پیامبر(ص) در حالی‌که امام حسین(ع) در دامن رسول خدا6 نشسته بود، شنیده بود: «این فرزندم در سرزمین عراق به شهادت خواهد رسید. آگاه باشید هرکه او را دید باید او را یاری کند» وی که در کوفه زندگی می‌کرد، به گفتة برخی در مکه و به ...

در اوستا کوی اوسن یا کیکاووس، بزرگ‌ترین و پرشکوه‌ترین شهریار کیانی است. او دارای فرّه کیانی است؛ موهبتی که به وی امتیازات ویژه‌ای می‌بخشد. یکی از این امتیازات آسمان‌پیمایی و هم‌صحبتی او با اهورامزدا است، ولی مرور زمان، اسطوره کیکاووس را همانند بسیاری از اساطیر دیگر دستخوش دگرگونی کرده است. او از بارگاه بلندمرتبه‌اش سقوط کرده و تبدیل به شاه بی‌خردی می‌شود که حتی باعث مرگ فرزند خود– سیاووش– نیز می...

علی رغم دیدگاه بسیاری از محققین که کنش مدیحه‌سرایی آیین بار فرهنگ ایران را برخاسته از کنش نکوهیده چاپلوسی و مرتبط با کسب منافع مادی در بارگاه شاهان می‌دانند، به نظر می‌رسد نگاه رمزپردازانه‌ای در وجه استعلاً به معنای بالاترین سطح تقدس آیین بار جوامع کهن در بارگاه فرادستان حکومتی ایران، موجود بوده و - احتملا- همین وجه رمزی و پنهان در نظام دیداری مانند آثار سنگ‌نگاره‌های باستانی و مکاتب نگارگری دور...

این پژوهش به معرفی و بررسی جنبه های گرافیکی موتیف های موجود بر روی صندوق بارگاه های بزرگان دین و امامزادگان در شهرستان ساری می پردازد. روش گردآوری اطلاعات، تلفیقی از شیوه کتابخانه ای و میدانی بوده و از عکاسی و فیش برداری برای این کار استفاده شده است. تعداد نمونه هایی که بصورت میدانی مورد بررسی قرار گرفته اند از 292 مورد موجود، به 10 مورد بعنوان نمونه های دارای ارزش های فرهنگی و زیبایی شناسانه پ...

در اندیشه عرفانی مولانا حقیقت زبان ریشه در معنا دارد که منبعث از بارگاه الهی است. مولانا در «مثنوی» نسبت به زبان دیدگاهی کاملاً درونی و محتوایی دارد. در نظر وی دنیا همواره در حال تحول است و هر لحظه مشکل و صورت تازه‌ای می‌یابد. در تعاملات عرفانی مولوی پیرامون زبان، حقیقت زبان چیزی از جنس لفظ نیست بلکه از جنس صداست و آن «صدا» سرچشمه اصلی کلمات است. نظریات عرفانی مولا...

نقاشی ایرانی مشحون از مضامین عرفانی است که از شعر و ادبیات و فرهنگ اسلامی برگرفته شده اند . هنرمند سنتی با استفاده از این مضامین آثاری متناسب با مفاهیم معنوی پدید می آورده که بازتاب شیوه ی زندگی و سلوکش نیز بوده است . بنظر می رسد سلوک معنوی هنرمند در تولید اثر هنری نقش مهمی ایفا می کرده و بخشی از این سیر و سلوک با عبادت ، ریاضت و خلوت همراه بوده است . در این تحقیق سعی شده با بررسی شیوه ی سلوک ...

ظهور صفویان و به‎دنبال آن رسمی‎سازی مذهب تشیّع در ایران، تحولات فرهنگی زیادی پدید آورد که آثار آن تا به امروز نیز باقی است. پادشاهان صفوی در این راه از ابزارهای متعددی استفاده کردند که توسعه اماکن مذهبی شیعی، یکی از آنها بود. بی<span lang="AR-YE" d...

برهان­الدّین محقق ترمذی یکی از بزرگان طریقۀ مولویه است که در اوان جوانی به خدمت بهاءولد بلخی درآمد و در نزد او مراتب سلوک عرفانی را طی نمود؛ وی در تربیت مولانا نقش بسزایی داشت و توانست خداوندگار جوان را به وادی طریقت هدایت کند و او را در سلک عشاق عرصۀ ولایت قرار دهد. از سیّد سردان مجموعه­ای به نام «معارف» و چند تفسیر کوتاه از آیات قرآن کریم باقی مانده است که از علم دینی عمیق و بینش عرفانی بالای ا...