یکی از مهم ترین دستاوردهای تحولات فرهنگی بعد از مشروطه، آشنایی با اروپا و طرح مسایلی مانند برابری زن و مرد، عدالت، قانون مداری و... پدید آمدن فرم رمان و ظهور نویسندگان زن است. زنان به عنوان بخشی از جامعه ادبی به آفرینش آثاری پرداختند که بیان کننده خواسته ها و دغدغه های ایشان بود. زنان نویسنده ، همان گونه که در این رساله نشان داده می شود، توانستند در نیم قرن گذشته با خلق آثاری داستانی که با عن...

چکیده املای وخدغجبه‌ عنوان نام یک دیو در بندی از کتاب هشتم دینکرد آمده است. این واژه در رسالۀ گزیده‌های زادسپرم نیز در هنگام بیان یک صحنۀ آخرالزّمانی ذکر شده است. در هر دو بار کاربرد آن، ایزد «اهلشونگ» هماورد این دیو ناشناخته است. در متون اوستایی و پهلوی دیوی به‌عنوان هماورد این ایزدبانو یافت نشد. از این رو، این احتمال به یقین نزدیک‌تر شد که نام این ایزدبانو به اشتباه در این دو بند ذکر شده است. ...

قصه های پریان نوعی از قصه های عامیانه هستند، که با یک آسیب و یا مصیبت آغاز می شود، با حرکت قهرمان و استفاده ی او از یک عامل یا وسیله ی جادویی وسپس چالش او با ضد قهرمان امتداد می یابد و به تدریج مسیر بهبود را می پیماید. قصه های پریان بنابر گفته ی لوی استروس صورت تقلیل یافته و ضعیف شده ی اسطوره ها هستند. به بیانی دیگر، قصه های پریان ریشه در اساطیر دارند. بنابراین یکی از راه های درک و دریافتِ آن ها...

این مقاله به بررسی جایگاه اشی (Aši) در اندیشه‌ها و باورهای ایران باستان می‌پردازد. اشی را باید ایزدی پیش زردشتی دانست. او مینویِ پاداش در دین کهن آریایی است. نام او هم در گاهان ـ کهن‌ترین بخش اوستا ـ و هم در اوستای متأخر آمده است، با این تفاوت که در گاهان، اشی بیشتر به عنوان مفهوم انتزاعی به‌کار رفته است و بر مفاهیمی چون سهم و قسمت دلالت می‌کند، حال آنکه در اوستای متأخر او ایزدبانوی فراوانی و بر...

هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بعنوان ایزدبانو مورد احترام وستایش قرار می گرفته است؛  که اطاعت از این نوع زن الزامی بوده است.تا آنجا که گاه موجب رخدادهای  مهم و...

روایات و داستان‏های کهن و عامیانه، یکی از مناسب‏ترین بسترها جهت تجلّی و ادامة حیات ایزدان و امشاسپندان و ایزدبانوان به صورت پیکرگردانی‏شده است. با توجه به منبع اصلی منظومة خسرو و شیرین که روایات محلی بوده است، می‏توان بازتاب چهره‎ها و شخصیت‎های اساطیری ایران باستان را در این منظومه یافت. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی/ تطبیقی به بررسی شخصیت‎های منظومة خسرو و شیرین چو...

الگوی باروری به اندیشۀ حیات ادواری (تناسخ ارواح) و ازسرگرفتن زندگی اشاره دارد و مبنای آن قربانی­شدن یک ایزد یا ایزدبانو، یک شخص یا یک حیوان برای حیات ­بخشیدن به موجودی دیگر است. جیمز فریزر، اسطورۀ باروری را کلید همۀ نظام­های اسطوره­ای می­داند و معتقد است همۀ ادیان در اصل، آیین­های باروری هستند که برای پرستش و قربانی­کردن ادواری فرمانروای مقدّس به وجود آمده­اند. در روایات اسطوره­ای ملل مختلف برخی...

در این تحقیق سعی برآن بوده است که بررسی در مورد اناهیتا و سرسوتی براساس متون اوستایی و متون ودایی انجام گیرد. درابتدا در مورد پیدایی اسطوره و نمادهای آب و ارابه که در سرودهای این دو ایزدبانو نمایان است صحبت شده است. پس از آن دربار? اوستا و یشت ها تا حدی که شناختی کلی نسبت به کتاب و یشت ها که آبان یشت در آن قرار دارد بدهد. سپس دربا? اناهید، ترجم? آبان یشت و اسامی مهم در این سرود مطالبی نوشته ...

هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بعنوان ایزدبانو مورد احترام وستایش قرار می گرفته است؛  که اطاعت از این نوع زن الزامی بوده است.تا آنجا که گاه موجب رخدادهای  مهم و...

جنبش فمینیستی غرب در اعتراض به فرهنگ مردسالارانة دورۀ روشنگری شکل گرفت. نگارندۀ مقالۀ حاضر با توجه به مستندات علمی معتقد است باورهای مردسالارانۀ مدرنیته تحت تأثیر اسطوره‏پردازی‏های یونان باستان بوده است؛ زیرا نظریه‏پردازی‏های دورۀ روشنگری مسبوق به رنسانس اروپاست و شعار رنسانس بازگشت به عصر طلایی یونان باستان بوده است. بر این اساس، رویکرد مردسالارانۀ اسطوره‏پردازان یونانی؛ یعنی هومر و هزیود در ن...