ترویج رویکردهای جدید که افقی نو به روی برنامه‌ریزان شهری نمایان کرده است، نگاه به شهر را به‌عنوان سیستمی اکولوژیکی-اجتماعی بر نگاه کالبدی صرف غالب می‌کند و روابط اکولوژیکی-اجتماعی مؤثر بر شهر را در جهت رفع مسائل شهری در اولویت قرار می‌دهد. رویکرد شهر اکولوژیک، به‌عنوان یکی از رویکردهای نوظهور توسعۀ پایدار، از جملۀ آن‌هاست. شهر اکولوژیک، شهر هماهنگ با طبیعت، به‌دنبال تحقق پویایی اقتصادی و عدالت ...

استفاده از روش هایی عقلانی و نظام مند در مدیریت منابع و استفاده بهینه از آنها بسیار مهم است. این روش ها باید به نحوی باشد که توان و پتانسیل سرزمین را در نظر بگیرد در غیر این صورت خسارات جبران ناپذیری به منابع و سرزمین وارد می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعة شهری، روستایی و صنعتی به این معنی است که توان سرزمین مورد نظر چقدر است. با توجه به بحران های زیست محیطی حاصله در شهرستان دارا...

امروزه افزایش جمعیت شهرنشین و درنتیجه آن توسعه مناطق شهری و اتکا به حمل و نقل موجب افزایش مصرف انرژى و ایجاد اثرات مخرب زیست محیطی شده است در نتیجه برای دست یافتن به توسعه پایدار استفاده از ابزارها و روشهای مناسب جهت بررسی و شناخت پیامدهای مخرب ناشی از توسعه شهری ضروری است. یکی از این روشها، ارزیابی جای پای اکولوژیک است که به محاسبه میزان اثرات منفی هر فرد بر محیط زیست می‌پردازد. شهرستان لاهیجا...

در دهه‌های اخیر تئوری‌های مربوط به اکولوژی منظر درهای تازه‌ای به روی برنامه‌ریزی و طراحی منظر گشوده است. مفهوم شبکه اکولوژیک نیز از دستاوردهای این مبحث بوده و در ارتباط با غلبه انسان در محیط‌های طبیعی و تکه تکه شدن تدریجی آن به دنبال توسعه محیط‌زیست انسانی نمود می‌یابد. به همین جهت طراحان و اکولوژیست‌های منظر، این مفهوم را در جهت به کار بستن یک استراتژی فضایی بهینه در مقیاس‌های مختلف و نیز محیط...

در چند دهۀ اخیر برنامه ریزان با مسئلۀ جدیدی به نام پراکنده رویی مواجه شده اند. برای مقابله با این مشکل راه حل های گوناگونی ارائه شده است. یکی از اصلی ترین راه ها، اتخاذ رویکردی اکولوژیک در کاربری زمین و استفادۀ درست از منابع طبیعی است. منطقۀ کلان شهری مشهد از بی تعادلی فضایی، پراکنده رویی و تمرکز شدید در مرکز مجموعه و کریدور مشهد- چناران رنج می برد که این امر به نوبۀ خود موجد پدیدار شدن نابرابر...

شهری شدن عواقب اکولوژیکی عظیمی برای زیستگاه های شهری منجمله رودخانه های شهری دارد. افزایش تراکم سازه های غیرمجاز در دشت های سیلابی رودخانه ها و تخریب ساختارهای اکولوژیک و هیدرولوژیکی, رودخانه به شدت آسیب دیده و محیط زیست اکولوژیکی شهر را تحت تاثیر قرار داده است. هدف از این پژوهش شناخت و تحلیل و طراحی رودخانه های درون شهری با تاکید بر کنترل سیلاب به منظور بهبود ساختار و الگوهای اصلی اکولوژیکی و ...

نخستین هدف این مقاله بررسی محتوا و پیشینه رویکرد طراحی شهری عمودی به عنوان نظریه جدید طراحی شهری است که در راستای حل مشکلات شهری ناشی از کمبود ¬زمین بوجود آمد. علاوه¬بر این بررسی شرایط شهر تهران به عنوان کلان¬شهری در حوزه جنوب غرب آسیا، برای تحقق اهداف رویکرد فوق و تحلیل محتوای متون تخصصی و بررسی تحلیلی¬– ارزیابانه رویکردها و جنبش¬های مطرح در توسعه شهری عمودی، به منظور استخراج پیشینه طرح ای...

توسعه شهرنشینی و گرایش انسانها به زندگی شهری، افزایش جمعیت شهرها، بیشتر از ظرفیت حامل شهرها، را در پی دارد. توسعه بی رویه و نسنجیده شهرها، سبب تخریب منظرهای طبیعی از قبیل رودها می شود. با توسعه ساخت و سازها، گاه تا حاشیه رودها، و یا تبدیل شدن رودخانه به کانال انتقالی، شهرنشینان شاهد ایجاد فضاهای متروکه، ناامن، خطرناک و با دسترسی مشکل، در حاشیه رودها و زیر پل های عبوری هستند. از طرفی ارتباط گسست...

نظریه توسعه پایدار‘ در دهه پایانی قرن بیستم ‘ در پی شکست مکاتب مختلف برنامه ریزی از جمله مدرنیسم و پسامدرنیسم ‘ در عدم توانایی به شرایط مطلوب زندگی و آثاز مخرب بر محیط زیست جهانی ‘ ملی ‘ منطقه ای و محلی پا به عرصه وجود گذاشت . بی شک برای نیل به مبانی پایه ای این نظریه نقش استراتژیک دولتها در برنامه ریزیها وسیاست صحیح کاربری اراضی ضروری است . برنامه ریزی شهری قرن بیستم در حالی پایان می یابد که ...

توسعه سریع نواحی شهری دنیا در قرن 21 مسائل زیست محیطی را به دنبال داشته است که به روشهای جدید تجزیه و تحلیل، و منابع جدید داده ها و اطلاعات نیاز دارد. برنامه ریزی اکولوژیکی همراه با تصمیم گیری چندمعیاره فرایندی است که ارزیابی زیست محیطی و اقتصادی  اجتماعی کاربری اراضی را با هدف مدیریت منابع طبیعی، حفظ اکوسیستم و حل یا کاهش برخوردهای احتمالی زیستمحیطی انجام می دهد. هدف این تحقیق، تعیین توان اکول...