از آرزوهای ادبیات همواره آن بوده است که خود را به موسیقی نزدیک کند. در عرصة داستان نویسی، تلاش ها همواره معطوف بر ایجاد همانندی بین شعر و نثر در صُوَر خیال و اغراض و موضوعات، و انواع موسیقی متداول در بطن و بافت عبارت ها بوده است. در مقایسه با شعر، داستان در به کارگیری هم زمان تک نوازی ها و گروه نوازی ها و هماهنگ سازی سازها و صداها و یا تغییر مداوم در آواها و نواها و رسیدن به ساحت هماهنگ سمفونی ها...

جستجو دربارة ماهیت و کارکردهای اطناب و ایجاز در متون ادبی سابقه‌ای طولانی و گستره‌ای وسیع دارد. در این مقاله این مفاهیم از دیدگاه جدیدی مطالعه شده‌ است تا ارتباط اندازة سخن با زمان و سرعت را در جنبه‌های مختلف آن نشان دهد. از آنجا که مفاهیم زمان و سرعت می‌توانند معانی مختلفی داشته باشد، نخست کوشش شده با محدود کردن این موضوع بر دو مسألة استفاده از ایجاز و اطناب برای تنظیم عملی زمان در متون داستان...

در این رساله ویژگیهای ادبی دو کتاب تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی مورد بررسی و تطبیق قرار گرفته است. نخست براساس منابع مختلف تعاریفی از سبک ارائه شده و سپس در دو فصل جداگانه ویژگیهای سبکی این دو اثر از کوچکترین جز زبانی (صوت و واج) تا بزرگترین جز آن یعنی جمله مورد بررسی قرار گرفته و برای هر کدام از این انواع مثالهایی ایراد شده است. در فصلهای سوم و چهارم صناعات ادبی این دو کتاب مد نظر قرار گ...

با وجود اینکه شعر نو مدعی است از بسیاری از قید و بندهایی که شعر کلاسیک را به درازا می­کشاند خود را رها ساخته است، اما هنوز نتوانسته است خود را از بسط کلام بی­نیاز بداند. خصوصیت تصویرگرایی شعر معاصر همراه با توصیف­های دلپذیر، تکرارها، آوردن مترادف­های ادبی، تفسیر و تبیین کلام، آوردن جملات معترضه و... به ناگزیر شعر معاصر را به بسط کلام وا داشته است. در این مقاله نویسنده کوشیده است به شیوه­ توصیفی...

یکی از شگردهای ایجاد اطناب در کلام، استفاده از ساخت­های همپایه با  سازه­های متوالی است. از آنجا که هر یک از سازه­های تشکیل دهندة       ساخت­های همپایه، حامل یک پیام و مفهوم هستند، مناسب­ترین ابزار برای توضیح یا توصیف امور و پدیده­ها به شمار می­روند؛ به همین دلیل، نویسندة قابوس­نامه هر جا در صدد است مطلبی را با توضیحات مفصل­تر به مخاطب ارائه دهد، به فراوانی از ساخت­های همپایه بهره می­برد. نصرالل...

یعدّ کتاب «التحریر و التنویر» لصاحبه محمد الطاهر بن عاشور من أعظم کتب التفسیر فی العصر الراهن و فی جمیع العصور. هذا التفسیر هو تفسیر جامع عُنی علی وجه الخصوص بالبلاغه القرآنیه؛ و لقد اجتهد المفسِّرُ فیه أن یخرج عن المعهود و المألوف فی تناول کلام الباری سبحانه و تعالی بالتفسیر من جهه، و اعتبر الإیجاز و الإطناب من میزات الأسلوب القرآنی و خصائصه من جهه أخری. یعتمد ابن عاشور فی تبیین مواضع الإیجاز و الإ...

در این پایان نامه با عنوان (وجوه تناسب لفظ ومعنا در ثلث آخر قرآن از دیدگاه علم معانی) سعی بر آن شده است که اهمیت ایجاز واطناب در جای مناسب خود بیان شود واز میان شواهد قرآنی برگزیده، موارد غیر تکراری ، تا آنجا که مقدور باشد و موجب افزایش حجم بی رویه پایان نامه نگردد به شکل مبسوط ومطلوب شرح وتحلیل شود ، و در مواردی که نیاز به بسط کلام نبوده ، به اشاره ای مختصر اکتفا گردد. آنچه به عنوان نتیجه می...

تردیدی نیست که مولانا در سرایش مثنوی وامدار متون عرفانی و حکمی پیش از خود است. با وجود این، پاسخ بدین پرسش که چرا مثنوی معنوی یکی از شاهکارهای بی‌بدیل ادب پارسی است، پرسشی است که سال‌ها ذهن پژوهشگران این حوزه را متوجه خود کرده‌است. نبوغ داستان‌پردازی مولانا نسبت به اخلاف خود یکی از دلایل برتری این اثر است. شاید هیچ شاعری مانند مولانا به این حد در دقایق داستانی تصرف نکرده‌است. ...

فن بلاغی «إطناب» یکی از فنون «علم معانی» است که در انواع گوناگون در آیات قرآن به ویژه آیات مربوط به قصه های انبیاء به کار رفته است. از یک سو، محل نزول اکثر قصه های قرآن شهر مکه بوده و اقتضای فضای نزول و نیز رویکرد عام دانشمندان بلاغی عرب بر شیوه اختصارگویی بوده است. از سویی دیگر، هندسه و چینش حروف، کلمات و آیات قرآن بر مبنای نظام و ساختی دقیق استوار شده و وجود قصه در قرآن، نشانگر توجه خداوند به...