وسعت بالای بافت‌های فرسوده شهری از یک سو و آسیب‌پذیر بودن این فضاها در قبال سوانح طبیعی (به‌ویژه زلزله) از دیگر سو، نوسازی آنها را به یکی از مسائل اساسی در حوزه شهرسازی تبدیل کرده است. مقاله حاضر در پی آن است تا محله 19 از منطقه 17 شهرداری تهران را به عنوان یکی از بافت‌های فرسوده در بخش میانی شهری با رویکردی ترکیبی و بر پایه ویژگی اجتماع از یک سو مورد مطالعه قرار دهد، و ویژگی فضا و نحوه برخورد ...

پایداری شهرهای سنتی ایران در گذشته نه تنها نتیجه انسجام کالبدی آنها بلکه نتیجه توجه به شهر، به عنوان مکانی برای زندگی ساکنان آن بوده است. پژوهش حاضر در پاسخ به چگونگی پایداری ارگ بم از منظر شکل شناسی در تداوم زمان ابتدا با رویکردی تحلیلی به تبیین چارچوبی نظری مبتنی بر روابط میان مؤلفه های شکل شناسی شهری و فشردگی از منظر آن در ارتباط با پایداری شهرها و سپس به نحوه انطباق آن با شرایط زندگی در ارگ...

بافت مرکزی شهرها عموما ساختاری سنتی و قدیمی دارند که در جریان معاصر سازی و تطبیق مکان با نیازهای امروزی، تحت تاثیر مداخله وسیع و تهیه طرح و برنامه های شهری متعددی قرار گرفته اند. عدم انعطاف پذیری این طرح ها و تدوین نشدن برنامه فعالیتی و طرح کالبدی یکپارچه به منظور همپیوندی و انسجام ساختار بافت مرکزی شهر از شایع ترین معضلات این طرح ها به شمار می رود که نگرانی های زیادی را به دنبال داشته است. طرح...

ضعف بنیان های ساختاری نقاط روستایی کشور، از دیر باز جزو موانع توسعه یافتگی این سکونتگاههای انسانی به شمار آمده است. در این میان بروز حوادث غیرمترقبه طبیعی همچون سیل وزلزله بیشترین لطمه را بر این پیکر ناتوان وارد ساخته، به طوری که به دنبال هر حادثه، سازمان اقتصادی و اجتماعی روستاها به همراه ساختار فیزیکی آن دچارصدمات جدی می شود. در چنین زمینه ای بازسازی روستایی آسیب دیده از حوادث طبیعی، با رویکر...

شکل دادن به کالبد شهری بزرگ چون تهران، به نحوی که به یک انسجام قابل قبول و قابل احساس برسد، و جهات مختلف آن، توسط عامه مردم، قابل فهم باشد، یکی از اصلی ترین و مهمترین بخش های یک برنامه توسعه کالبدی علمی و منطقی برای این شهر است. اگرچه همه کارشناسان و دست اندرکاران رشته شهرسازی بر این امر اتفاق نظر دارند که تهران شهری است بدون شکل منسجم، غیر قابل فهم، بدون مرکزیت اصلی و فاقد خوانایی، به نحوی که ...

تحلیل ساختار فضای شهری در گذر از دوره‌های زمانی مختلف و تحلیل ویژگی‌های بافت منجر به شناخت شکل‌گیری رفتار و الگوهای رفتاری در ساختار کالبدی می‌شود و این مسئله شرایطی را ایجاد می‌کند که برنامه ریزی برای بروز و ظهور الگوهای رفتاری متنوع بر پایه تحلیل فضایی فراهم گردد. چیدمان فضایی یکی از روش‌هایی است که در درک فضا و فرم کالبدی کاربرد دارد و به سبب تحلیل فضا و تأثیرگذاری فضا بر رفتار انسان در ...

ظهور مدرنیسم و تجلی آن در شهر، منجر به تغییراتی شد که ضربه ای محکم به بافت همبسته شهر وارد کرد. بازار که پیش از این به عنوان ساخت اصلی و محور شکل دهنده محلات و فعالیت های مذهبی، اجتماعی و تجاری شناخته می شد در مقابله با خیابان - که راه خود را در دل شهر گشوده بود - تسلیم شد و هر روز بیش از پیش انسجام و ارزش خود را در مجموعه بافت کهن از دست داد. علاوه بر آن، ظهور وسایل نقلیه جدید و عدم هماهنگی آن...

موضوع این مقاله، بررسی ابعاد پیوستگی و انسجام توده و فضا در عرصه های عمومی شهری است. داشتن پیوستگی و انسجام یکی از اصلی‌ترین معیارهای کیفیت فضاهای شهری محسوب می‌شود. فضاهای سنتی و بومی عمدتاً واجد چنین کیفیتی بودند. مدعای این مقاله آن است که در حال حاضر، هم از لحاظ عملی و هم از لحاظ نظری فضاهای شهری و علوم مرتبط با طراحی محیطی در این زمینه دچار چالش‌های اساسی هستند. نتیجه آن‌که به لحاظ نظری، روی...

اطلاق فرسودگی به یک بافت، به معنی تأیید سوء کارکردهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ... آن بافت در نظام شهری است که مانع بازتولید مشخصات محله در درازمدت می شود. بافت های فرسوده به عنوان فرصتی برای مداخله ی موثر برای بهبود زیست شهری همواره مورد توجه مدیریت شهری بوده و در این راستا طی دهه های گذشته اقدامات زیادی عمدتاً مبتنی بر مشخصات کالبدی این بافت ها در دستور کار نهادهای مسئول قرار گرفته است. به م...

شهر مجموعه­ای از عوامل زنده و پویاست که هویت بخشی به آن در طول زمان حادث شده و  به دوره­های بعدی انتقال می یابد. شهر در طول زمان رشد می کند و در کنش متقابل با شهروندان قرار می­گیرد و چهره شهر آیینه چهره شهروندان و مخلوق روح خلاق ساکنان می­شود. با آغاز دوره سرمایه داری و علی الخصوص در دو قرن اخیر و مطرح شدن موضوعاتی نظیر جهانی شدن، شکل تولید و سبک زندگی شهرنشینان تغییر کرده و تغییرات بافتی و ترا...